Klik rechts om naar www.mopti.nl te gaan
Dit is Willem Snapper's nieuwsbrief nr 32 van 12 augustus 2007.
Ik verstuur geen nieuwsbrieven meer per email, behalve op uitdrukkelijk verzoek, u kunt zich ook aan- of afmelden voor de aankondiging: wsnapper@mopti.nl
Waarin de Sanogo's mieren vangen
en
Waarin de hond geen hond blijkt te zijn
Zondag 5 augustus.
De dag begint zoals elke zondag, nieuwsbrief en website. Vooralsnog weinig nieuws, tegen half vier begint het te regenen en binnen niet al te lange tijd komt de regen met bakken naar beneden. Tot nu toe heb ik nog niet zoveel water bijelkaar gezien. Rond vijven heb ik een afspraak met JP, de Nederlandse gids van Baobab-travel in het motel van Sévaré, en met Malicke Sow, een plaatselijke timmerman, om te praten over een offerte voor schoolbanken voor het dorpje Indélou in de Dogon. Ik rijd met de auto door een zee van water, maar ik weet waar de weg loopt en waar de gaten zitten, dus dat is niet zo'n probleem. In Sévaré staat ook zo ongeveer alles blank. Het midden van de weg steekt nog net boven het water uit. En je moet uitkijken waar je rijdt, want langs de kanten heb je vaak van die diepe open riool-goten, waar je niet zomaar weer uit komt. Langs de weg zie ik een klein stalletje midden op een eiland. De entree van het motel staat volledig blank met een laag water van wel 20cm. De toeristen stropen hun broeken op om naar binnen te gaan. Ik kan naar binnen door de zij-ingang. Met man en macht wordt geprobeerd om een pomp in stelling te brengen, maar als ik anderhalf uur later naar buiten kom zijn ze nog steeds met de pomp aan het modderen. Het water staat nog even hoog, of hoger, want het blijft van tijd tot tijd regenen. Voor de zekerheid koop ik wat fast-food bij de Libanees, ik had gisteren geen gelegenheid om boodschappen te doen en ik heb niet zo veel in huis. De markt van Sévaré is door het water volledig ontoegankelijk. Ik eet vanavond dus een koud blik ravioli. En voor de zekerheid kocht ik bij de bakker ook nog maar een brood. Naar huis rijden is wederom niet moeilijk. De garagedeuren gaan weer automatisch open als ik aan kom rijden. Dacco bij de ene deur, Doua bij de andere. Ze horen aan het geluid van de motor dat ik het ben. Ik noem ze mijn afstandbediening.
Mijn huis wordt in bezit genomen door een aantal heel kleine jonge kikkertjes, ze zijn nog geen centimeter groot en ze komen gewoon onder de deur door. Ik moet uitkijken dat ik niet op ze trap, als ik er aan kom doen ze geen stap opzij. Wat ze hier binnen zoeken is mij een raadsel, volgens mij is het buiten nu paradijs, alles nat. Hun vaders en moeders zijn bezig met een eindeloos concert. En met de aanmaak van de volgende lichting.
Maandag de zesde.
Als ik wakker word regent het nog steeds, minder hard dat wel, het mottert. Dat doet het nog een groot deel van de dag. 's-Avonds met de regenberichten doet Sévaré 90mmm. Dat is flink. Ik ben vandaag de hele dag met computers bezig. Mijn filmcomputer doet het niet goed en start ongewenst onophoudelijk opnieuw op, ik kom uiteindelijk erachter dat het geheugen defecten vertoont. Gelukkig heb ik een reserve setje! Ik installeer een derde occasion-computer voor Bakary's internetcafé. Hij is heel wat van plan in zijn kleine hok, maar hij moet ook wel, want hij heeft (ik heb) heel wat geïnvesteerd. Ik ben benieuwd of hij dat gaat terugverdienen. Dan staan er negen computers! Waarvan 1 notebook en een oudere PC, die denk ik te weinig capaciteit heeft. En ik doe een hele rits boodschappen. De markt in Sévaré is één grote modderpoel. Het is laveren van het ene drogere naar het andere minder natte plekje. Daar zou ook iets moeten gebeuren, er zou daar een soort bestrating moeten komen, tegels leggen of zo, maar ja, wie organiseert dat en belangrijker, waar haal je het geld vandaan?
Vanavond heb ik de Sanogo's maar weer bij mij naar binnen gehaald, buiten worden ze belaagd door de muskieten en nu zitten ze naar een Frans ondertitelde Russische film te kijken. Maar lezen kunnen ze niet, of maar heel beperkt. Ik heb de deur afgedicht met een natte dweil, want de kikkertjes komen in hordes bij mij naar binnen. Het is wel een koddig gezicht, die hele kleine springende beestjes. Wat ze bij mij binnen zoeken is een raadsel, misschien de warmte, of het licht. De Sanogo's zien mij voorzichtig de kikkertjes op een ansichtkaart schuiven en naar buiten brengen, als het aan Sékou had gelegen werden ze met een bezem naar buiten geveegd. Maar mijn invloed is groot, ook Sékou probeert de beestjes met zachte hand naar buiten te werken. De Sanogo's hebben veel ontzag voor mijn mening, voor mijn overtuiging en mijn wil. Dat merk ik steeds weer. De kikkertjes maakt het allemaal niet uit, ze draaien zich om en schieten ijlings terug naar binnen.
Ik zie trouwens dat het al over elven is, dat is laat voor mij. Ik stel voor dat zij rustig televisie blijven kijken en dat ik mij in de slaapkamer terugtrek. Dat gaat Sékou echter te ver, mijn privacy is te heilig. Bon nuit en vooral au revoir is voor Sékou de afsluiting van de dag.
Dinsdag 7 augustus.
Weer wat geleerd, als je te vroeg naar de markt gaat voor vlees zijn alle kramen nog leeg, tussen 9 en 10 is de beste tijd. De slagers smeren mij altijd filet aan, dat is misschien het beste vlees, maar het is onduidelijk van welk deel van de koe. Ik laat er gehakt van maken. Er bijft echter vandaag wel heel veel aan vet en zenen achter, meer dan de helft wordt er afgesneden. Het overkomt me niet meer zo vaak, maar ik ben afgezet, ik heb voor het hele stuk 3000 betaald en er is nauwelijks een pond over. Ook weer van geleerd. De volgende keer ga ik later, dan heb ik meer keus. Terwijl ik stond te wachten op het malen van het vlees, werden rondom mij halve koeien aangevoerd, die onmiddelijk met veel geweld in stukken worden gehakt. Verstand van ontbenen hebben ze niet, het gaat met de botte bijl, stukken bot vliegen in het rond. In de tussentijd doen drommen groene bromvliegen hun best om er als eerste bij te zijn. De enige remedie is goed gaar bakken, niks biefstuk, gedachten op oneindig en eten. Ik was vergeten mijn dichte schoenen aan te trekken, dus moet ik mij op mijn sandalen door de modder tussen de kramen doorwurmen. Het valt niet mee om je voeten droog en schoon te houden.
Over smullen gesproken. De Sanogo's doen vanmiddag hun best om grote uitvliegende mieren te vangen. Met veel flair en onder luid gejoel worden de mieren uit de lucht gegrist. De kinderen hebben duidelijk veel plezier. Volgens mij kunnen ze beter het nest niet zoeken, dan hoef je nauwelijks moeite te doen en heb je ze voor het grijpen. De gevangen mieren worden in een oud tomatenpuree-blik dat met water is gevuld gegooid. Dan nog even bakken en smikkelen en smullen maar. Ik pas voor deze keer.
In Mopti was ik nog niet welkom. Bakary was druk bezig met schoonmaken en ordenen van zijn cyber. Voor mij was er nog geen werk, hij denkt dat het pas donderdag wordt dat ik mijn deskundigheid kan aanwenden. Maar het schilderwerk is klaar, het ziet er weer fris uit.
Ablo de aannemer heeft vandaag de beveiliging van de achtermuur aangebracht. Een laag stenen met daar bovenop een ijzeren hekwerk met vlijmscherpe punten. Daar komen de bandieten niet meer overheen, waarschijnlijk komen ze er wel langs. Op dit moment zit Christian van het ziekenhuis achter de computer een brief te schrijven.
Hij is nog echt een beginneling en moet ontdekken waar alle toetsen zitten en hoe het allemaal werkt. En een Frans toetsenbord is ingewikkelder dan een Nederlands, maar dat zal wel komen omdat ik dat niet gewend ben. Maar hij vindt het intrigrerend en heeft er plezier in. Af en toe vraagt hij mij om hulp.
Het komt elke dag wel voor dat ik word aangesproken door deze of gene en dat ik niet weet wie ik tegenover mij heb. Dat voelt heel ongemakkelijk, hoewel de Malinezen het begrijpen en mij vragen of ik weet wie ik voor mij heb. Zo eerlijk mogelijk beaam ik dan dat ik de ander wel ken maar hem niet goed thuisbrengen. Voor hun is het veel gemakkelijker, ik ben al snel Willem, er zijn niet zoveel andere blanken. Als je hun gezichten niet een aantal keren hebt gezien, gaan er vaak dertien in een dozijn en weet ik het niet meer. Het voelt ongemakkelijker, als het meerdere keren met dezelfde persoon gebeurt. Ik probeer zoveel mogelijk gezichten in mij op te nemen, maar het valt niet mee. Zo zou ik Fanta werkelijk nooit meer herkennen, terwijl ze twee weken geleden nog met mij wilde trouwen! Schande.
Ook vanavond wordt er weer televisie gekeken en nu kan ik de Sanogo's er wel van overtuigen dat ze rustig kunnen blijven kijken terwijl ik ga slapen. Dat is winst.
Woensdag 8 augustus.
Misschien zie ik ze vliegen, maar waarom word ik nu opeens weer bedolven onder de cadeaus van Moussa en Ina? Eerst een tros vruchten waarvan ik de naam niet ken, lekker maar ik geef het merendeel aan de kinderen, daarna een zak mango's en even later een bord bonen met vlees. Terwijl ik de lege schaal van de bonen terugbreng en een paar eieren wil kopen, mag ik niks betalen.
Het is nog steeds kikkertjes-tijd. In drommen proberen die kleine schatjes, vooral 's-avonds, mijn huis binnen te komen. Daar is mijns inziens helemaal niets te halen voor ze op de betegelde vloer. Komen ze op licht af, of op warmte? Komen ze voor mij?
Het is iets over negenen en terwijl ik zit te tikken in mijn computerkamer, zie ik door het raam opeens Doua die zijn behoefte doet tussen de planten, waar ik steeds dacht dat het van de hond afkomstig was. Normaal gesproken gaan de kinderen naar het Afrikaanse toilet in een hoek van de binnenplaats. Het is een afgesloten ruimte met in het midden een gat boven een beerput. Met een keteltje water zie ik ze allemaal regelmatig daar naar de wc gaan om na gedane zaken hun billen met hun linkerhand schoon te vegen. Op zich een oud gebruik en niet in het minst papier- en millieuvriendelijk. De prachtige westerse toilet in de badkamer wordt door de kinderen Sanogo niet gebruikt, daar willen ze niets van weten, dat zijn ze niet gewend. Die wordt wel door de ouders gebruikt! Wat is de reden dat hij het nu in de tuin doet? Is de beerput soms vol? Ik weet dat Ablo een tijdje geleden opmerkte dat het niveau van de drek hoog was. Ik heb een keertje gekeken en toen dacht ik dat wel meeviel. Ik sta voor het dilemma om òf Sékou in te schakelen òf Doua rechtstreeks aan te spreken.
Pas rond een uur of een raap ik mijn moed bij elkaar en ik roep Doua. Samen lopen we naar de plek des onheils en beweert hij dat hij het niet was, maar de kleine Pauli. Hij zal gelijk hebben, zo heel goed heb ik het niet kunnen zien vanachter mijn computer door het horregaas, ik kan mij gemakkelijk hebben vergist. Ook Dacco en Adama komen erbij staan, ook zij roepen in koor dat het Pauli was. Maar die is er op het moment niet, die is samen met zijn moeder op het land. Ik ruim de poep op en stop het onder de grond. De vliegen hadden hadden er al uitgebreid bezit van genomen en brommen nu vertwijfeld rond de plek des onheils.
Nog geen tien minuten later komt Fune thuis met Pauli. Er rest mij nu niks anders dan Fune erbij te halen. We lopen naar het bewuste perk, waar nu dus niets meer te zien is en Pauli barst meteen in snikken uit, zelfs zonder dat hij op zijn kop heeft gehad. Het is meer een zaak van troosten. Ik zeg dat het niet zo erg is en wijs hem dat hij voortaan beter naar de wc kan gaan. Maar het leed is niet geleden, ik loop naar binnen en doe een graai in de snoepkist. Voor allemaal een bonbon. Ik denk dat hij zijn lesje geleerd heeft. Maar bizar is het wel. Een kind dat zijn behoefte schielijk in de tuin doet en niet naar de normale wc wil. Daar waar ik dacht dat het de behoefte van de hond was.
Vanavond eet ik nog een keer de bonen van gisteren, hoewel mijn buik een beetje tegensputtert door het geweld van de bonen. Het smaakt heel goed, ik maak er Hollandse pot van met een lepel stroop nog van ome Cor uit Bergen, een pot die vast al wel 10 jaar oud is. Als ik mijn eten net achter de kiezen heb komt de bonne van Ina en Moussa met een schaal met kip en frites, die bewaar ik dan maar tot morgen. Maar ze blijven druk met het toestoppen van allerlei etenswaar, dat was een hele tijd minder.
Donderdag 9 augustus.
Ik ben bijna de hele dag in Mopti geweest voor het internet en zijn netwerk. Best vermoeiend en morgen weer, want het is nog helemaal niet af. Bakary maakt vanavond reeds reclame op de lokale radio voor zijn snelle internetverbinding, daarin is hij in Mopti bijna uniek. En inderdaad gaat het internet redelijk snel, althans zolang niet alle 8 computers tegelijk veel data binnenhalen. Er is weinig te vertellen verder, vrijdag misschien weer. Welterusten, ik kruip onder de wol.
Vrijdag 10 augustus.
Nog een hele dag in Mopti. Bakary wil dat ik speciale software installeer, waarmee hij de tijd kan regelen dat de klanten het internet opmogen, speciale software voor internetcafés. Dat heeft nog wel wat voeten in de aarde. Bij sommige computers is de Windows-versie niet recent genoeg, daarvoor zijn updates nodig. Maar die zijn op hun beurt niet mogelijk vanwege het niet helemaal legale karakter van de software. Na een hele dag downloaden en ploeteren besloot ik voorlopig alles maar weer te verwijderen. Morgen ga ik het nog een keer met andere software proberen.
Bakary is apetrots op zijn nieuwe internetvebinding. Hij heeft een prachtig nieuw reclamebord laten maken dat nu buiten voor de deur staat. Ondertussen stroomt het kleine kamertje vol. Er staan 8 computers en en het is een drukte van belang. Als er toeristen komen wordt snel de nieuwe climatiseur aangezet. Midden op de dag belt Gerard opeens vanuit Nederland, hij staat met mijn boodschappenlijste bij de Albert Heijn, wat voor kaas ik wilde hebben. Wat is de wereld dan weer klein.
Ondertussen vertelde Bakary dat aan de oever van de Niger een dode man lag met zware verwondingen aan het hoofd, hij veronderstelde dat het om een dief ging, maar het kan ook iemend zijn, die door de rivier is meegevoerd. De verwondingen duidden erop dat de man door mensen doodgeslagen werd. Dieven die op heterdaad worden betrapt lopen de kans om behoorlijk in elkaar te worden geslagen door de omstanders, soms tot de dood er op volgt. De mogelijkheid om zich verbaal te verdedigen wordt hem niet gegund. Je kun hier maar beter geen dief zijn, dan ben je letterlijk je leven niet meer zeker. Aan de andere kant zul je maar honger hebben, dan is de keuze soms verleidelijk. Politie is meestal te laat ter plaatse, en ook zij vinden het wel gemakkelijk dat de verdachte alvast een flinke straf heeft ondergaan. In dit opzicht is de wereld hier wel heel hard.
Het is vanavond filmavond. Het lijkt erop dat het iets minder druk is, maar zo tegen het einde zit de zaal toch bomvol. Their first mistake, van alweer Laurel and Hardy, en darna de eerste StarWars film: The Fantome Menace. Ik denk achteraf een halve minuut voor het einde van de ruim twee uur durende film valt nog een keer de stroom uit en is het opeens aarde-donker. Er is dan een prachtige sterrenhemel, zonder al het strooilicht normaal, ook hier! Na een minuut of tien is de stroom weer terug en start ik de bioscoop weer op om de laatste minuten te vertonen. Ook Dramane is weer van de partij. Hij wordt door Christian achterop de brommer tot voor de deur gebracht. Het gaat niet goed met hem. Hij heeft gelukkig weinig pijn, maar zijn voet is nog steeds ontstoken, het bot is aangetast. Op zijn hiel een gaatje waar continu viezigheid uit komt. Er zijn van de week foto's gemaakt, misschien wordt hij toch binnenkort nog een keer geopereerd. Als dat niet positief uitvalt, zal hij zijn voet waarschijnlijk kwijtraken. Zijn beenspieren zijn doordat hij verder niet of nauwelijks beweegt volledig weggekwijnd, zijn benen zijn flinterdun, vel over been. Het zal veel tijd, oefening en geduld kosten om hem er bovenop te krijgen. Hij had de film mooi gevonden, maar was onder de indruk van alle rare karakters en merkwaardige beesten, die door het beeld lopen. Hij had het er moeilijk mee.
Zaterdag 11 augustus.
Ik word wakker terwijl het flink regent. De temperatuur is gezakt tot 20 graden.
Het is vandaag weer Mopti-dag. Ik zit de hele dag in de cyber van Bakary en probeer speciale software te downloaden en te installeren. Het gaat goed, maar het is niet heel eenvoudig. Aan het eind van de dag weet ik aardig hoe de vork in de steel zit. Maar het werkt nog maar op één van de zes computers. In de middag spijkert een jongen een bordje boven de deur naar de achterkamer: Internet. Even later spijkert hij een ander bordje in de achterkamer zelf: Salle Willem Snapper. Een foto houden jullie tegoed. Ik ben zeer geroerd en vereerd, maar het druist ook in tegen mijn bescheiden karakter.
Vanavond weer L&H: de midellange film Beau Hunks en daarna Modern Times met Carles Chaplin. Het wordt een hele zwart-witte avond dus.
En het werd een groot succes. Het is heerlijk om rond mij het gulle gelach te horen, kinderen en volwassenen die genieten van de scenes op het witte doek. À demain, hoor ik na afloop iedereen roepen, maar demain is pas volgende week.
Na afloop drink ik altijd even een pilsje samen met Sékou. We praten over de films van de avond en wat verder ter tafel komt. Zo beklaagt Sékou zich weer over Fatimata, de overbuurvrouw. Tot twee keer heeft zij ruzie gemaakt met een Sanogo omdat die naar de winkel wilde om batterijen te kopen. "C'est toujours la guerre", aldus Sékou. Ik dacht dat de tijd de wonden zou helen, maar regelmatig worden die weer door haar opengekrabt. De ellende duurt nu geloof ik al een hele maand. Ik word er wel veel buiten gehouden, maar ik kan mij er ook niet helemaal aan onttrekken. Volgens mij ligt het echt niet meer aan de Sanogo's!
