Klik rechts om naar www.mopti.nl te gaan
Dit is Willem Snapper's nieuwsbrief nr 33 van 19 augustus 2007.
Ik verstuur geen nieuwsbrieven meer per email, behalve op uitdrukkelijk verzoek, u kunt zich ook aan- of afmelden voor de aankondiging: wsnapper@mopti.nl
Waarin ik voor het eerst vast zit in de modder
en
Waarin de klanten de Cyber van Bakary binnen stromen
Het is dinsdagavond 14 augustus.
Ik ben al meerdere dagen bezig in het internet-café van Bakary en het loopt nog steeds niet.
Ik heb dus niet veel te vertellen, eigenlijk helemaal niks. Ik zit daar de hele dag binnen. Zit te installeren en de problemen op te lossen, daar waar het fout gaat. En dat is voor de gemiddelde lezer bepaald niet interessant.
Wat wel leuk is dat ik nu (daar) in staat ben om af en toe naar de Nederlandse radio te luisteren. Zo kwam ik ook via de VPRO terecht op een uitzending over de fameuze wedstrijd in de mist in 1966 in het Olympisch Stadion van Amsterdam. Werkelijk, in mijn leven ben ik drie maal naar een voetbalwedstrijd geweest, nee vier maal. Ergens begin jaren zestig de wedstrijd Alkmaar tegen Ajax met de allerjongste Johan Cruyff, ik ben eenmaal naar een interland geweest, ik geloof Nederland tegen Polen, ook lang geleden, verder een wedstrijd van Ajax tegen Ruch Chorsov en als klap op de vuurpijl naar de fameuze wedstrijd Ajax tegen Liverpool in de mist. Ik heb niks gezien, maar de sfeer werd steeds uitbundiger als ergens ver weg een doelpunt werd gescoord en het gejuich de rest van het stadion verwittigde dat het goed ging. Het was een bijzondere ervaring en die zal ik nooit vergeten.
Ik kom nu dus linea recta uit Mopti in een stevige Hollandse regenbui.
Om bij de auto te komen moet ik op mijn sandalen door een diepe plas water waden, dus sokken uit en plassen maar. Op de dijk naar Sévaré klieft Links en rechts de bliksem de aarde. Links en rechts lijkt het of je door de zee rijdt, water overal. Ik pik ook nog snel twee lifters mee, die totaal verlept langs de weg stonden. De ene wilde alweer teruglopen naar Mopti om te schuilen, de ander was lopend op weg naar Sévaré door 12 kilometer regen. Ze zeggen altijd dat je als het donker is geen lifters mee moet nemen. Maar deze mensen kon ik niet laten staan.
Donderdag 16 augustus.
Het was gisteren hectisch, althans voor mijn doen. Baba en ik naar de twee tuinendorpen, vergezeld door Amadou Dolo, een waterputten-specialist. Sarédera is het dorp dat het verste weg ligt op ongeveer 40 kilometer. We besluiten als eerste om daarheen te gaan. Nou heeft het de laatste dagen af en toe flink geregend, dus onderweg had ik al iets van als dat maar goed gaat. Overal kleine meertjes met water, het ziet er prachtig uit met veel groen. Over een paar maanden is alles weer verdord en kaal en is er van het groen bitter weinig over. Ook dat heeft trouwens zijn charme. Dus we nemen het karrespoor naar Sarédera. In het begin gaat het wel, af en toe een plas, maar we passeren gemakkelijk. Op een gegeven moment voel ik dat de motor zwaar moet trekken en voor mij bevindt zich behoorlijk wat water. Ik vertrouw het niet verder en ondanks dat mijn passagiers riepen doorgaan, doorgaan, verliet ik het karrespoor en probeerde naar een droog stuk te komen, om daar de auto maar te laten staan en te voet verder te gaan. Helaas, het droge stuk was nèt te ver en ik kwam vast te zitten in de modder. Duwen en trekken hielp niet meer en de schep kwam eraan te pas om de wielen minder weesrtand te geven. Maar ook dat hielp nog niet. We zitten ook allemaal meteen onder de modder. Gelukkig waren er op geringe afstand mensen van een naburig dorp aan het werk, die een handje hebben geholpen. En uiteindelijk lukt het natuurlijk altijd. Ik heb de auto naast de weg geparkeerd en we zijn gedrieën verder gaan lopen, een kilometer of twee misschien, in elk geval niet ver. We werden al snel vergezeld door een imposante dorpeling voorzien van een groot geweer.
Het ging ons om de putten, dus liepen we eerst naar een oude, maar wel in gebruik zijnde put, waar de puisenier precies kon zien hoe diep de eventuele rotsen zitten. Amadou gaat ervan uit, dat de schacht door een laag steen van ongeveer 4 meter moet, daar zal dynamiet aan te pas moeten komen. Inmiddels groeit het gezelschap aan met meer mensen en gezamenlijk brengen we nu een bezoek aan het terrein waar de tuin moet komen. Het landschap is momenteel volledig groen en de tuinen liggen aan de rand van een soort ondiep water, het is meer een beetje moerasachtig. Veel vogels ook, koereigers en andere vergelijkbare soorten, kleine vogeltjes, ik zag ook weer een vliegende snavel, een stel verontruste kivieten vloog op, maar ik kon hun nesten niet vinden. Verder libelles en veel dotterbloemen of waterlelies, kortom, zoals het nu is, is het een beetje paradijs.
Net als we weer terug willen lopen komt een kleine man van enige leeftijd, nogal aangeslagen op ons af. Hij draagt een witte boubou en heeft een grote stok bij zich. Hij blijkt de chef van Saredera te zijn en hij is behoorlijk boos omdat we niet eerst bij hem langs zijn gegaan. Op zich is het bezoeken van de chef de village een goede gewoonte, maar omdat wij vergezeld waren door de man met het geweer hebben we die verplichting overgeslagen. Duizend excuses hielpen niet. Volgens Baba was hij ziek, later had de man teveel gedronken. Het was niet duidelijk, waarschijnlijk was het geen van beiden. De discussies over wat we fout hadden gedaan hielden zeker een half uur aan, uiteindelijk werden we in het dorp neergezet op een paar snel uitgerolde matten. Ze gingen een maaltijd voorbereiden, maar dat hebben we toch niet afgewacht, dat zou nog wel eens een uurtje of twee kunnen duren. Bij het afscheid wilde de chef mij een dinde (parelhoen) schenken, maar dat konden we gelukkig weigeren. En uiteindelijk liepen we terug naar de auto. Zonder problemen reden we naar Sangubaka, ook weer via karresporen en modderachtig terrein. Zoeken naar door planten overwoekerde weggetjes. Maar we vinden het dorp vrij gemakkelijk. In Sangubaka is het voor het graven van een put minder moeilijk, er zitten geen rotsen in de grond.
Als we terug zijn lunchen we bij mij thuis op de binnenplaats. Ik had in de gauwigheid een meloen gekocht, bananen en gegrild vlees. En Fune kwam met een pan met couscous aanzetten, met saus met naar later bleek varkensvlees. Mijn gasten zijn beiden Islamieten, het was vooral voor Baba een probleem. Amadou at in elk geval wel de couscous en de saus. De hond had geluk, hij is geen islamiet.
Onze lunch werd geteisterd door een abnormale hoeveelheid vliegen. Ik kon het met mijn vliegenmepper met geen mogelijkheid bijhouden. Toen ik het fruitafval later over de muur wilde kieperen zag ik dat daar twee kadavers van kippen lagen, natuurlijk vergeven van de vliegen. Dacco en Doua hebben de beesten onder de aarde gestopt en dan is de overlast ook meteen afgelopen. Het is de vraag hoe die beesten daar zo terecht komen. Niemand heeft er een antwoord op.
Terug naar vandaag, het is nu al ruim over tienen, ik vertrek naar Mopti, om verder te gaan met de installatie van de internetsoftware.
Het is ruim over negen uur in de avond. Ik ben tegen achten vertrokken uit Mopti en ben daar de hele dag bezig geweest. Ik begin het programma een beetje te doorgronden, hoewel nog lang niet alles duidelijk is. Ik kom ook problemen tegen, waar meer mensen tegenaanlopen en die niet zijn op te lossen. Bakary is enthousiast over de poster die ik heb gemaakt en die hij in de hotels wil ophangen om klanten te trekken. Hij maakt op mijn verzoek ook een paar foto's van mij met het bordje "salle Willem Snapper".
In tegenstelling tot gisteren waren er vandaag niet echt veel klanten.
Een Italiaan die een kwartier op het internet heeft geneusd, maar verder zeker anderhalf uur bezig is geweest met zijn fototoestel en een USB-stick ging voor de bijl voor 3000 CFA (4,50€). Geen slechte dag, maar het kan beter. Kennelijk zijn de meeste toeristen vertrokken naar de attracties in de omgeving.
Ik heb heerlijk gegeten: en een stukje varkensvlees en de frieten die ik bij een erg dikke dame in Mopti heb gekocht, ze moet zelf minstens de helft opeten van wat ze gedurende de dag bakt. En omdat ik toch al zoveel ben afgevallen heb ik daar ook nog een kwak mayonaise bijgedaan. Het is gezellig buiten voor de televisie, Austin (1½ jaar) drinkt een behoorlijke slok bier, Sékou laat mij een vandaag zelfgemaakte kora zien en begint erop te tokkelen en dat klinkt niet slecht!
Vrijdag 17 augustus.
Ik blijf vandaag lekker in Sévaré, even geen dag Mopti, ik heb hier ook dingen te doen.
Zo maak ik een poster voor Bakary's Cyber, ik probeer me te bekwamen in het maken van animaties, ik betaal de energierekening en doe boodschappen.
's-Middags komt Amadou Goro langs, ik moet hem eerder hebben ontmoet, samen met Bakary hebben we het terrein gekocht, waar Bakary nu zijn huis op heeft gebouwd. Ik kan mij daar niets meer van herinneren, maar het zal wel. Hij kwam echter vragen of ik geinteresseerd was in het kopen van nog een stuk grond, bijna recht tegenover de Technische school. Drie-en-een-half miljoen moet het kosten, misschien een miljoen minder. Op zich heb ik daar oren naar, ik denk dan meteen aan mijn Centre Culturel en het is inderdaad een prima lokatie. Het is alleen te klein, het is 20x22m, ik heb twee van dat soort lappen nodig, daar kan ik mee uit de voeten. Liever koop ik de twee terreinen hier vlak achter mij, lekker dichtbij en kan ik de boel goed controleren, aansluitingen voor water en elektra zijn er al, dus dat vereenvoudigt veel. Maar wie de eigenaren zijn is niet bekend. Amadou is bereid op onderzoek uit te gaan. Ik wil in elk geval niet meer met Moussa in zee gaan, dat kost hem en mij te veel hoofdbrekens, dat heeft het verleden geleerd.
Vrijdag filmavond, Two tars van alweer L&H, een stomme klassieker en de Senegalese film Le prix du Pardon. Frans ondertiteld en in de Senegalese taal Wolof. De meesten spreken die taal niet en de ondertitels gaan aan ze voorbij, toch is ze het verhaal wel helder. De opmerkingen en de kreten uit het publiek zijn talrijk, ze genieten, dat is heel duidelijk. Er zijn vanavond opmerkelijk meer volwassenen. De kinderen blijven natuurlijk nog steeds veruit in de meerderheid. Christian vertelde dat veel kinderen vrijdags en zaterdags snel hun avondeten naar binnen werken, om toch maar niets van de voorstelling te hoeven missen. Sommigen slaan het eten zelfs over. Voor mij reden om een beetje later te beginnen. Vooraf draai ik altijd wat muziek, zoals vroeger in de Nederlandse bioscopen. Het mankeert nog aan reclamefimls. Omdat de film niet te laat is afgelopen en het publiek weigert te vertrekken draai ik nog de korte film Bacon Grabbers van de Dikke en de Dunne. Ik moet echt gewoon de stekker eruit trekken, anders kan ik de hele nacht wel doorgaan. Na afloop komt Sékou me steevast bedanken voor de avond "merci, bon film" en samen drinken we altijd even een pilsje nadat alle stoelen en banken weer zijn opgeruimd.
Zaterdag 18 augustus.
Ik zit in mijn computerruimte te tikken op de notebook en ik merk dat de stroom is uitgevallen. Dat gebeurt regelmatig, maar nooit lang. Meestal na een minuut of tien komt het weer terug.
Vaak loop ik, nadat ik ben opgestaan, naar buiten, maak een rondje door de tuin met de waanzinnige pompoenplanten, die inmiddels een lengte bereiken van tussen de tien en vijftien meter en die giganische bladeren ontwikkelen, maar geen vruchten. Die vallen er steeds weer af. Vanmorgen ben ik meteen gaan tikken en dan is het omgekeerd. Een voor een komen de kinderen langs om goeiemorgen te wensen en ook Fune en Sékou. Het is de ceremonie van alledag.
Straks ga ik wel naar Mopti om de internet-software op de de drie resterende computers te installeren. Het gaat heel goed met de Cyber, donderdag lag de omzet op 20.000 cfa, woensdag 15.000. Ik heb met de natte vinger berekend dat hij elke dag, zeven dagen in de week, ongeveer 8.000 moet ophalen om uit de kosten te komen, voor het terubetalen van de leningen is meer nodig. Het zal dus hard werken zijn voor Bakary en het is voor hem te hopen dat hier in de omgeving de ADSL niet te snel komt, want dan haken ook de andere Cyber's aan en pikken hun deel van de markt. Voorlopig gaat het dus goed, maar we moeten niet vergeten dat het nu toeristenseizoen is. Van oudsher concentreerde dat zich in de wintermaanden rond de kerst, tegenwoordig komen de toeristen ook in de zomer. In de echt warme maanden april en mei is de spoeling heel dun. Ik moet zeggen dat dit geen gekke tijd is. Ideaal is het nooit, maar op het moment is het rond de dertig graden en vooral 's-avonds is het heerlijk. Overdag kan de warmte soms tamelijk drukkend zijn vanwege de vochtige lucht. Ik vermoed overigens dat de regentijd aan het aflopen is, de dreiging van regen is elke dag aanwezig, maar daar blijft het meestal bij.
Zondag 19 augustus.
Er waren zaterdag avond weer meer mensen, als het er eerder 120 waren, dan moeten het er nu wel 150 zijn geweest. Het is echt bomvol, de kinderen kruipen tot op een meter voor en onder het scherm, er kunnen er niet meer bij. Als de computer aan gaat en de muziek om half acht begint, gaat de poort open en spurt een eerste groep van wel 30 kinderen naar binnen om de beste plekken in te pikken en die al ruim van te voren stond te wachten.
Gisteravond in het voorprogramma "The finishing Touch" en daarna de Disney-creatie Toys Factory 2. Leuke film en zeker de moeite waard, maar toch net iets minder. Ik was een beetje weggedommeld toen opeens de stroom wegviel. Gelukkig na tien minuten kwam die onder luid gejuich en geklap weer terug en kon ik de projektor opnieuw opstarten. Ik had echter geen flauw idee waar we waren gebleven, ik heb hem ergens iets over het midden maar weer gestart en ik heb geen commentaar gehoord. Het was weer een zeer geslaagde avond. Bij het leeglopen van de bioscoop hoor ik voortdurend "à demain" in de hoop dat er vandaag weer een film is. Helaas, ze moeten nu een kleine week wachten.
Ik heb zojuist nog net het laatste brood kunnen scoren bij Ina, dus dat was geluk. En vandaag krijg ik het druk, eerst de nieuwsbrief en daarna de reparatie van een notebook van priester uit Sangha, die eigenlijk van plan was om vandaag met het defecte apparaat naar Bamako te gaan. Voor mij een uitdaging om hem te helpen.
Daarnet heb ik iets fout gedaan, ik weet het, ik twijfelde ook en toch kan ik de verleiding niet weerstaan. Ik heb 10.000 Fcfa aan Maman gegeven, de grote broer van Sékou, de couturier die zijn naaimachine heeft op de markt van Sévaré. Hij had het geld moeten lenen om een fiets te kopen. Het is een oud barrel, maar ja, hij kan ermee leven. Fout, fout, verkeerd. Hij is wel dankbaar.
Ja en nu is het al bijna tien uur, koffie voor Ablo en Bakary, ik heb ze eruit moeten gooien, geen tijd!