Klik rechts om naar www.mopti.nl te gaan
Dit is Willem Snapper's nieuwsbrief nr 35 van 2 september 2007.
Ik verstuur geen nieuwsbrieven meer per email, behalve op uitdrukkelijk verzoek, u kunt zich ook aan- of afmelden voor de aankondiging: wsnapper@mopti.nl
Waarin ik Joegoslaven tegenkom
en
Waarin twee vrouwen tegelijk zwanger waren
Maandagavond 27 augustus.
Tsjonge jonge, wat gaat de tijd hard. Ik heb in elk geval helemaal geen tijd voor heimwee. Natuurlijk moet ik vaak denken aan alle mensen die ik in Nederland heb achtergelaten, maar het doet mij goed dat de contacten zo hecht en dichtbij zijn. Net twee weken geleden belde Gerard mij vanuit de plaatselijke super om te vragen wat ik voor boodschappen nodig had. En vandaag wordt er reeds een volle doos afgeleverd met kaasfondu, pistache-noten, chips, shag voor Bakary en liefst 21 DVD's met alle mogelijke films. De directeur van het postkantoor komt persoonlijk bij Bakary langs om te vertellen dat er een pakket is binnengekomen. Bakary moet boven de 31 Euro aan Nederlandse porto nog een keer 2,25 Euro betalen voor ontvangst. Nou dat lijkt me redelijk. Ik ben uitermate verheugd, nu kan ik weer even vooruit. 4 DVD's met Harry Potter, 3 x Jacques Tati! Vanmorgen riepen een aantal kinderen in het langsgaan niet meer tubabu (blanke), maar monsieur Cinéma!
Ik heb vanmorgen de computer teruggebracht voor het secretariaat voor le Gouvernorat. Het heeft mij bloed, zweet en tranen gekost om er nog wat van te maken. Het virus had zwaar huisgehouden en een gedeelte van de documenten onklaar gemaakt. Maar ze waren tevreden en gelukkig. Het meeste had ik terug kunnen vinden. Daarna naar Guinna, de cyber van Bakary. Het gaat hem nu verschrikkelijk voor de wind. Ik zou bijna zeggen dat hij binnen loopt. Hij heeft het nu voor elkaar dat hijzelf "fournisseur" is (provider in goed Nederlands): een cyber een eindje verderop met drie PC's wordt door Bakary van internet voorzien voor een vast bedrag per maand. De Sotelma (de Malinese KPN) installeert gewoon een kabel via de telefoonpalen door de straat. Ook galeriehouder Aboubacar Kané heeft voor een vast bedrag per maand toegang in zijn galerie. Dat is bij elkaar al de helft van zijn abonnement. De rest verdient hij in enkele dagen terug. Dus het gaat werkelijk boven verwachting. Hij heeft zijn hulpje Bintou ook maar weer aangenomen, hij kan in zijn eentje het werk niet aan. Ikzelf heb nog wat zitten prutsen en installeren en ben in de loop van de middag naar huis te gaan om te werken aan de website www.eldoradomali.com, die op mijn beurt weer door mij wordt gehost, de website van de Galerie Eldorado de la Culture. Kijk maar eens op de site, er zitten een paar mooie objecten tussen. Vooral de cavalier uit de Dogon spreekt mij bijzonder aan. Ik heb geen idee wat dat kost, het zal niet goedkoop zijn.
Dinsdagochtend.
Sinds zondag voel ik mij een beetje gammel, het is een stevige verkoudheid. En vanmorgen is het nog niet over. Het kruipt tot achter mijn ogen. Ik voel me vermoeid en heb lichte spierpijn door mijn hele lijf. Maar het moet nu bijna wel over zijn hoogtepunt zijn. In Nederland was ik vaker verkouden dan hier.
Na een paar maanden rust verwacht ik vandaag of morgen weer eens een couchsurfer, een dame uit Argentinië heeft zich aangekondigd. Ik moet het huis eigenlijk nog opkalefateren, maar daar heb ik nu eigenlijk niet zoveel zin in. Ik ga in elk geval eerst nog naar Mopti om een paar dingen bij Bakary te regelen en met de galeriehouder te praten. Sinds een paar dagen heb ik ook al niet meer in de tuin gewerkt, dat is hoog nodig, ik zie alweer allerlei meterslange loten aan de pompoenplanten die alle kanten uitschieten. Wat zijn dat een ongelooflijke woekerplanten, maar wel leuk. En de pompoenen blijven groeien, groter en nog groter.
Zo vandaag een nuttige dag. Ik heb nog wat foto's gemaakt van de Afrikaanse beelden voor de site van Kané, ik heb de scanner van Bakary opnieuw geinstalleerd en hem wegwijs gemaakt in het gebruik ervan, want tot nu toe had hij daar niet echt kaas van gegeten en ik heb de website van Eldorado nu best redelijk voor elkaar. Schoonheid door eenvoud zal ik maar zeggen. Ik ben voorlopig zelf ook tevreden, al is hij nog niet helemaal klaar. Ik zou graag commentaar hebben of er fouten in de site zitten: www.eldoradomali.com, alvast bedankt.
Mijn verkoudheid is nu min of meer over, al voel ik mij nog steeds niet helemaal optimaal. Morgen verder zien. Van Griselda heb ik nog niets gehoord, meestal komen de mensen 's-avonds met de bus en haal ik ze op van het busstation. Of ze komen lopen en dat is een heel eind, zeker drie kwartier en dan kunnen ze le petit palais niet vinden. De dag is nog niet om.
Woensdag 29 augustus.
Tsjonge, wat is het hier rond enen op mijn dakterras nu heerlijk. Het is een heldere dag, in de zon is het wel enigszins warm, maar op het dak waait een frisse wind. Er zijn veel wolken, maar de zon heeft de overhand. Ik zit eigenlijk veel teveel binnen, misschien nu de cyber een beetje loopt krijg ik wat meer tijd voor mijzelf. Ik werd vanmorgen wakker met een gevoel dat het nog niet goed ging, maar gaande de ochtend ging het allengs beter. Om te beginnen heb ik een uurtje onkruid gewied. Het is ongelofelijk hoe vruchtbaar de grond hier is, hoe weelderig zou het eruit zien als het 't hele jaar zou regenen. Als ik rond mij kijk is alles groen, zelfs de weg die vanwege wateroverlast nu weinig wordt gebruikt begint een groene gloed te krijgen. De pompoenen gaan goed, Wel vind ik regelmatig jonge vruchten die het niet redden. Als ze eenmaal groter worden lijkt het dat ze minder vatbaar worden om af te vallen en niet te verrotten. Ik weet niet wanneer de vruchten rijp en volgroeid zijn en wanneer ik moet oogsten. En hoe bewaar ik ze en hoe lang kun je ze bewaren in de Malinese temperaturen?
Na de tuin heb ik enige tijd aan de eldorado-website besteed en ben ik bezig met het regelen van een transport schoolbanken voor het dorp Indeli in de Dogon, een projekt van de Amsterdamse JP, regelmatige gids in Mali.
En dan voor het eerst sinds weken weer eens een rondje over de markt gemaakt in Sévaré. De modder is momenteel goeddeels verdwenen. En het aanbod is opeens heel ruim. Fruit is nog altijd spaarzaam, de mango's zijn op, er zijn meloenen te koop, maar die zijn niet echt lekker. Ze zijn hard en hebben weinig smaak. Misschien moet ik het moeten proberen met zaad uit Nederland. Ik zal Yvonne vragen, die komt binnenkort hierheen. Maar ik heb sperziebonen gekocht, nieuwe aardappelen, maïs-kolven en betaalbare tomaten. Ze hadden ook echt mooi vlees en aangezien het woensdag is, wordt het vanavond gehakt. Dus, beste lezers, het gaat me goed. En eenvoudig als ik ben, met weinig ben ik tevreden en geniet ik van de gewone dingen.
Op de markt viel mij een dichtopelkaar gepakt groepje mensen op. Terwijl ik aan kwam lopen, maakte een jongeman zich net tevreden lachend zich los uit de meute. Dichterbij gekomen kwam zag ik wat er gebeurde. In het midden speelde zich het eeuwenoude spelletje balletje-balletje af, of althans een variant daarvan. De lachende jongeman, die zojuist zijn inzet verdubbeld terug had gewonnen, was ongetwijfeld lid van de bende. Ik heb mij zelf ook ooit eenmalig gewaagd aan een gok. Het was op de Albert Cuypmarkt, waar een groepje Joegoslaven argeloze mensen geld probeerden afhandig te maken. Ik stond al een tijdje te kijken totdat ik toehapte, op het moment dat ik zeker wist in welk doosje het balletje zat. Ik frommelde de man 100 gulden in zijn hand, het kan ook 200 zijn geweest, en ik vroeg hem het doosje om te draaien. Maar toen was de boot aan. Ik had het goed, maar ja, zo werd het spel niet gespeeld. Er moest opnieuw worden gehusseld, ja en toen was ik natuurlijk mijn geld kwijt. Stom, zullen we maar zeggen, bizar om het verschijnsel hier tegen te komen.
Donderdag 30 augustus.
En de gehakt wàs lekker, echt Hollands met aardappelen en sperziebonen. Al had ik weinig tijd, want intussen had ik een computer onder handen van Timothée Konio, de dominee uit Ibi en Sangha. Ik ben gisteren dus zowat de hele dag bezig geweest met computers. Ook vandaag heb ik een goed gedeelte van de dag gevuld met de update van de website van de stichting Mopti. Het wordt nu serieus. Ik heb alle offertes voor de tuinen op een rijtje gezet en er ontbreekt nog liefst 9600 Euro. Ik wil proberen nog een gedeelte bij elkaar te scharrelen. Eventueel schiet ik een gedeelte voor, zodat we in elk geval wel kunnen beginnen begin oktober. Morgen doe ik een bedelbrief de deur uit. Voor vandaag is de fut eruit. Ik heb ook net het huis een beetje aan kant gemaakt, want Griselda heeft zich aangekondigd. Ze is in de buurt, ze is gisteravond laat aangekomen en dorst niet meer bij mij langs te gaan, dus die zit nu in Mopti in een hotelletje. Ik heb afgesproken haar vanmiddag in Mopti op te halen, nadat ze nog een keer belt. Ik moest nog wel de badkamer even aanvegen en een beetje schoonmaken, daar was al een kleine twee maanden niemand meer geweest.
Dus weinig nieuws. Ik kan het wel weer over de pompoenen hebben, maar daar wordt nu iedereen zo langzamerhand ziek van, vermoed ik.
Ik heb net wel Pauli en Adamo gevraagd de kleine net geboren hagedissen te sparen, die ze met een stok wilden te lijf gaan. Ik hoop maar dat ze ze laten leven.
Voor mijn doen heel laat, om over elven, belde Arona op, dat doet hij wel vaker, hij zegt ons buurtje hier erg te missen en is blij als hij af en toe even een bekende kan spreken. Hij woont nu in Kayes, de heetste plek van Mali, dat zou komen door het vele ijzer dat daar in de grond zou zitten en de warmte vasthoudt. Arona vertelde dat hij behoorlijk ziek is geweest, zoals altijd: malaria. Ze hadden hem zelfs vier injecties moeten geven. Ook hier in Sévaré stikt het op het moment van de muggen. Het is niet te doen om je werkelijk voor 100% te beschermen, dus ik ben blij dat ik momenteel lariam slik.
Vrijdag, 31 augustus.
Half vijf en ik ben weer behoorlijk gaar. Ik ben bijna de hele dag bezig geweest met de mailing voor de Stichting Mopti. Door een gift van 500 Euro is het tekort nu 9100 Euro. Ik ben benieuwd hoeveel het oplevert. Ik heb mijn hele adressenbestand doorgespit en geordend. Dan nog krijg ik veel mails met foute email-adressen teruggestuurd. Daardoor is het mogelijk dat een aantal mensen de bedelbrief misschien wel drie keer kregen, waarvoor mijn excuses. Ik verstuur de mails in groepen. Als er een adres tussen zit dat niet klopt, blijft hij in het postvak uit zitten en weet ik niet wat er nou verstuurd is ja of nee, ik kan het niet zien. Dus dan haal ik de foute adressen eruit en verzend hem opnieuw. Vandaar.
Ik heb vanmorgen een gesprek gehad met de directeur van de privé-school "La Tolérance". Ik heb Sékou voorgesteld dat de kinderen Sanogo naar een andere en betere school gaan. De publieke school is in principe gratis, maar het onderwijs is heel matig. De leerlingen krijgen individueel geen aandacht. De klassen zijn groot, meer dan 100 kinderen en aangezien er 200 kinderen in het schooljaar zitten gaan ze afwisselend 's-ochtends en 's-middags naar school. Het onderwijs op de privé-scholen is normaal gesproken veel beter. De kinderen krijgen meer individueel les en krijgen veel meer aandacht. Het programma is in principe hetzelfde. Ach en de kosten zijn overzichtelijk. Voor de vier kinderen moet ik 18.000 Fcfa betalen, dat is ongeveer 30 Euro (per maand). En het neemt een periode van 9 maanden. Misschien dat daar nog wat bijkomt voor schoolmaterialen. Sékou heeft het al over schooltassen.
De naam van de school is bewust gekozen. De directeur heeft de politieke onrust meegemaakt in de omgeving van Gao, waar een opstand heerste van de Touareg in de jaren negentig. Dat heeft diepe indruk op hem gemaakt. Tolerantie tussen mensen, ras en geloof staan bij hem op de voorgrond. Overigens is de onrust daar nog steeds niet hersteld. Er ligt een vredesverdag met de Touareg, velen hebben hun wapens ingeleverd, maar begin deze week hoorde ik dat een flinke groep Malinese militairen in de woestijn wordt gegijzeld en dat een vrachtwagen op een mijn is gereden, waar 10 slachtoffers vielen te betreuren.
Oh ja, ik heb het lang niet gehad over de Libanezen en inderdaad dat front hield zich geruime tijd rustig. Maar vanmorgen klopte er weer eentje aan de poort. Ik heb hem resoluut de deur gewezen, maar het viel niet mee. De man gedroeg zich uitermate serviel, ging diep door de knieën terwijl hij mij een hand gaf en smeekte mij hem te helpen. Hij liet mij de bekende brief zien van de politie dat hij op doorreis was. De man was netjes gekleed, ik schat hem op een jaar of 25 en sprak uitsluitend Engels. Zijn gedrag en zijn voorkomen maakte het mij wel bijzonder lastig om hem niet verder te helpen. Maar ja, gezien de voorgaande ervaringen heb ik mij voor mijn doen keihard opgesteld.
Tegen de avond kwam Sékou aanzetten met twee zakken varkensvlees. Een voor de familie, één voor mij, cadeau. Hoe lang had het al buiten de koeling gelegen? Veel zwoerd en veel vet. Voorlopig heb ik het toch maar ingevroren. Misschien maak ik er erwtensoep van. Ik heb nog één rookworst!
Couchsurfster Griselda laat het volledig afweten. Ze heeft niet teruggebeld met de vraag om haar op te halen uit Mopti, zoals afgesproken, ik heb niets meer van haar gehoord. Dat iemand van plan veranderd lijkt mij zeer denkbaar, dat iemand dan niet even iets laat weten vind ik onbehoorlijk. Ik heb mijn best gedaan, ik heb inkopen gedaan, ik heb de badkamer en de slaapkamer op orde gebracht. Griselda krijgt van mij een negatieve aantekening op haar profiel bij couchsurfing.com.
Zaterdag 1 september.
Ik heb het idee dat ik maar kort heb geslapen. Dat klopt ook wel, want de film van gisteravond was een erg lange zit. King Kong uit 2003 is zeker niet de slechtste remake van de film uit 1933, maar hij is te lang. Er zou zeker meer dan een half uur af moeten. Nu duurde hij drie uur en een kwartier geloof ik. Terwijl we de bioscoop inrichtten, hoorden we al het geroezemoes aan de poort, toen die open ging stormde de horde kinderen naar binnen om de beste plekken te bezetten. Daarna druppelde het langzaam vol. Dat ging door ook terwijl de hoofdfilm al bezig was. Zo is het elke avond, ook tijdens de vertoning is het nooit rustig, de mensen joelen en klappen, en het is een komen en gaan. Kinderen lopen verdwaasd door het beeld, anderen beginnen daarop te roepen en te gillen, dat ze opzij moeten of gaan zitten.
Sékou is gisteren naar de Mairie geweest voor een geboorteakte van Austin, het blijkt dat hij eigenlijk officieel Sidi heet, dat is de voornaam van de vorige huiseigenaar en patron Togola, met wie Sékou een erg goede tijd hier heeft gehad. Pauli blijkt eigenlijk Bakary te heten en is geboren in het jaar 2000, een nadere datum is niet bekend. Ik kan mij eigenlijk niet voorstellen dat hij al zeven is, hij gaat nu in september in elk geval naar de eerste klas. Dako is van 12 februari 1999 en Doumba (Doua) is van 20 juni 1999. Dako is van Sékou's eerste vrouw Tene Dembele, de andere jongens zijn van Founé Coulibaly. Volgens mij is Tene overleden, maar de twee vrouwen moeten toch tegelijk zwanger zijn geweest. Misschien kom ik er ooit achter hoe het precies zat. Dan is er nog Adama, hij is de op één na jongste en staat in de boeken voor 1 maart 1998. Dat klopt dus niet, hij zou ouder zijn dan Dako en Doua. Laat ik schatten: Dako en Doua zijn 9 jaar oud, Adama is zeven, Pauli is 6 jaar en Austin nu bijna 2. In elk geval nemen ze het met de geboorteaktes niet zo nauw. En Sékou heet van achteren Sanou, in sommige aktes wordt gesproken van Samou. Sanogo is een soort roep- en verzamelnaam.
En nu ga ik checken of er al iets bij is gekomen voor de tuinen. Ik ben benieuwd.
Tien over negen, nee geen nieuwe bijschrijvingen, maar ik ben ook wel heel ongeduldig.
Net heb ik met veel moeite de Libanees voor de tweede keer het terrein af moeten werken. Hij was teruggekomen om nogmaals om hulp te vragen. De man leek mij werkelijk ten einde raad en smeekte mij hem te helpen. Ik heb hem ondanks zijn tranen de deur gewezen en hem aangeraden hulp te zoeken bij organisaties, zoals de missie en hulpinstellingen. Ik weet het anders ook niet en ik vind het bijzonder moeilijk. Hoe vinden deze mensen mij toch altijd? Ik had er in Nederland ook al regelmatig last van. Sabrina heb ik van mij af kunnen schudden door naar Mali te vertrekken, die had zich volledig in mij vastgebeten. Op de dag voor mijn vertrek had ze mij nog overgehaald om haar voor de laatste keer nog geld te geven, ik geloof hondervijftig Euro. Ik heb daarna nooit meer iets van haar gehoord en ik hoop dat dat zo blijft. Desondanks ben ik best benieuwd om te weten hoe het nu met haar en haar één jaar oude dochtertje gaat.
Ik heb vandaag nog weer wat nieuwe foto's gemaakt van kunstobjecten van Galerie Eldorado in Mopti, ik ga ze vandaag (morgen) op de site zetten. En ik heb een aantal nare virussen bij Kané verwijderd. In de tussentijd brak een stevige regenbui los, die de straten deed leeglopen.
Vanavond een heel zwart-witte avond. Me and my pal met L&H: niet kunnen kiezen tussen de legpuzzel en trouwen. Daarna Buster Keaton met The general. Ik ben benieuwd wat ze daarvan vinden. Ik heb een klein stukje bekeken en het is een beetje technisch, wat ze hier niet kennen, over stoomlokomotieven, rails en burgeroorlog in de VS.
Ik zag Sékou daarnet met een hele stellage om de tomatenplanten recht te zetten. Het was mij niet eens opgevallen, maar door de storm van vandaag waren die plat gewaaid.
Zondag 2 september.
Het is 7 uur in de ochtend, het is op mijn buitenthermometer 24 graden, binnen 27. En dat is een comfortabele temperatuur. De zon begint zijn best te doen hem naar een graad of 32 te tillen vandaag, ook niet slecht. The General werd zeker geapprecieerd. Wat mij vooral altijd opvalt is dat ik de indruk heb dat de mensen er zoveel van begrijpen. Ik kan de teksten lezen, ik versta Engels en Frans, hier is dat meestal niet zo. In The General speelt een oude Amerikaanse stoomlokomotief een hoofdrol. Ik heb niet de indruk dat ze niet begrijpen wat dat is. En dat er hout en water nodig is om hem vooruit te krijgen. Er wordt gejoeld en geklapt als Buster op het nippertje zijn lokomotief achterhaalt als deze op eigen houtje er vandoor dreigt te gaan. En meer van dat. De film valt in elk geval niet tegen, waar ik van te voren een beetje bang voor was.
Ik moet opschieten, er liggen veel dingen op mij te wachten. Tot de volgende week.
PS half tien. Eén minuut geleden komen twee duiven aangevlogen en maken onmiddellijk aanstalten om een nest te maken voor mijn raam onder het afdak! Ik veronderstel dat ze hebben besloten dat dat een ideale plek is voor een nieuw huis.