Klik rechts om naar www.mopti.nl te gaan
Klik hier voor de printversie

Dit is Willem Snapper's nieuwsbrief nr 39 van 30 september 2007.
Ik verstuur geen nieuwsbrieven meer per email, behalve op uitdrukkelijk verzoek.
U kunt zich ook aan- of afmelden voor de aankondiging: wsnapper@mopti.nl

Waarin de één klaagt over 3000 Euro en de ander over 15 cent
en
Waarin een nieuwe staat wordt uitgeroepen

Maandag 24 september.
Er komt nog steeds geld binnen voor de stichting, daar ben ik heel blij mee natuurlijk. We gaan door.
Gisteren belde Bakary mij op dat zijn server niet wilde starten. De disque dûr doet het niet. Als dat zo is zou er veel werk aan de winkel zijn. Dus ben ik in gezwinde spoed naar Mopti gereden en heb hem uit de brand geholpen. Een paar stekkertjes aandrukken deed de motor weer lopen. Bakary is niet in heel goede doen. Hij heeft bij mij een flink bedrag geleend voor zijn permanente internetverbinding via de Sotelma (KPN). Ondermeer was hem door Agibu aangeraden om er voor te gaan. Het was absoluut niet duidelijk wanneer ADSL beschikbaar zou komen hier in deze streek. Hij heeft de knoop op een gegeven moment doorgehakt en gekozen voor de verbinding bij Sotelma. Nog geen drie weken later is Agibu bezig met de installatie van echte ADSL van Orange bij concurrent-Cyber Yatasai. Bakary heeft ongeveer 2 miljoen Fcfa (3000 Euro) geïnvesteerd bij de Sotelma, terwijl de kosten bij Orange ongeveer 100.000 Fcfa belopen (150 Euro), een onwaarschijnlijk groot verschil! In het begin liep zijn Cyber als een trein, nu het andere café snel internet heeft en ook nog zijn prijzen heeft verlaagd, is de klandizie behoorlijk teruggelopen. Bakary begrijpt niet wat de rol van Agibu in de zaak is geweest. Volgens hem moet Agibu geweten hebben dat goedkoop ADSL op korte termijn in aantocht was, temeer daar hij degene is die in de regio Mopti de installatie in handen heeft. De Sotelma heeft op het laatste moment aan Bakary de dure apparatuur kunnen verkopen, die nu opeens volstrekt waardeloos is geworden. Volgens Bakary moet er een deal zijn geweest tussen Coulibaly van Sotelma en Agibu. Daarom heeft Bakary Agibu zojuist de deur gewezen en is hij niet erg aanspreekbaar. Ik heb met hem te doen. Ik denk ook aan mijzelf: Agibu moet een dezer dagen bij mij ADSL aanleggen.
Gisteren ook de andere wereld. Sékou heeft bij het abatoir geinformeerd naar de prijs van de koemest. Een zak van 50 kilo moet 300 Fcfa kosten. Sékou is boos, een prijs van 200 Fcfa is redelijk. De koop gaat niet door, we hebben het over 15 Eurocent!
Vandaag gaan we verder met Dramane. Hij heeft een carte d'identité scolaire nodig. Die heeft hij nodig om een paspoort aan te vragen. Dus haal ik Dramane en zijn grootmoeder op bij het hospitaal en we rijden naar de school. De procedure is niet onlogisch.

Dramane blijft onbewogen

Eerst moeten er foto's worden gemaakt, daarna moeten we naar de boekhandel, die heeft de formulieren en dan moet de directeur van de school zijn handtekening zetten. Bij de fotograaf aan de overkant van de straat worden de foto's gemaakt. De fotograaf heeft een zware Canon spiegelreflex, Dramane neemt plaats op een krukje er wordt tweemaal geflitst en aan het eind van de dag kunnen we ze ophalen. Hij drukt ze niet zelf af, maar hij gaat ermee naar een fotolab. Zijn winkeltje is een hokje van 2½ meter in het vierkant. In een hoek staat een ouderwetse vergrotingskoker en alles wijst erop dat dit vertrek tevens als donkere kamer kan worden gebruikt. Aan één wand hangen grote posters met voetballers en spaarzaam geklede blanke popsterren, een andere wand is behangen met een enorme poster met een Frans heuvellandschap. Ze worden als achtergrond gebruikt bij het maken van portretten. Ik ben nog net getuige als twee knapen van een jaar of 12 met honkbalpetjes zich schuchter voor een afbeelding met Ronaldiño opstellen.
Midden op het drukste kruispunt van Sévaré hangt Bakary aan de telefoon. De cyber werkt alweer niet. Dus besluit ik snel Dramane en zijn oma terug te brengen en als een haas naar Mopti te rijden. Gelukkig is het nu de Sotelma die problemen heeft met het internet, dus ik kan weinig uitvoeren. Terug in Sévaré rijd ik langs de school La Tolerance om te horen wat de kinderen voor lesmaterialen nodig hebben. Ik krijg een lange lijst mee, wiskundeboeken, Franse taal-boek, kleurpotloden, gum, potlood, een srijfplankje, een doos wit krijt, een lineaal, een blauwe en een rode bic en een potlood met puntenslijper met gum, we gaan dat morgen allemaal regelen. De rest van de dag besteed ik aan het werkbaar maken van de laatste computers op de Ecole Technique en tegen de avond haal ik de fotootjes op.

Dinsdag 25
Bakary is in alle staten. Gisterochtend kon hij zijn mensen niet helpen, het internet lag plat, vandaag kampt hij met hetzelfde probleem. Zijn klanten zitten nu allemaal bij de concurrent en het is de maar vraag of ze terugkomen. Zijn concurrent is nog iets goedkoper ook! Ik heb een heel programma vandaag. De hele familie nestelt zich in de auto, we gaan lesmaterialen kopen. Gezien de boeken van met name Doua en Daco, krijgen die het niet gemakkelijk. Ze beginnen in de derde klas en hebben waarschijnlijk een grote achterstand ten opzichte van de andere kinderen. In mindere mate krijgt Adama het moeilijk in de tweede klas.
Ik ben bij elkaar wel 30.000 Fcfa kwijt, wat voor een gemiddelde Malinees bijna niet op te brengen is! En het schoolgeld is 18.000 per maand. Ik heb het wel over 4 kinderen.

Woensdag 26 september.
Is het nou zo warm of ligt het aan mij? Het is drie uur in de middag en ik heb net een kort slaapje gedaan op het dak. Daar is een beetje wind zoals altijd. Het is nu onbewolkt, weliswaar zie ik in het westen een wolk opkomen, maar het is niet meer dan een sluier met een aandikkende witte rand. Het moet toch gewoon behoorlijk vochig zijn. Ik had gisteren JP aan de telefoon, die was net met een groep toeristen teruggekeerd uit de Dogon. Hij had dat in september nooit eerder gedaan, vertelde hij, en het was misschien wel de zwaarste keer. De warmte, de lange dagen, het georganiseer en tot slot de lange omweg terug naar Sévaré. Vanmorgen ging de groep van 11 man om 5 uur alweer op pad richting Tombouctou, eerst een uur met de auto naar Konna en vandaar verder met een pinasse (boot). Niet vanuit Mopti om een dag te winnen.

houden de huizen van de Bozo het droog? Ik betwijfel het.

Gisteren kwam mijn puisatier langs, ik had hem gevraagd nogmaals uitleg te geven over de putten en hoe dat werkt. Hij was bijzonder overtuigend. Een put van 1,80 meter doorsnee bevat meer water dan eentje van 1,40 meter, maar zegt hij, we graven net zo lang tot we een waterkolom hebben van 5 meter en die watermassa pomp je met de beste pomp niet leeg. Hij is een ervaren puisatier, hij heeft tientallen putten gegraven in alle mogelijke terreinen, tot putten van meer dan zestig(!) meter diep. Vanavond komt de pompier langs met zijn offerte van pompen, ik had hem gebeld waar hij bleef.
Ik ben sinds vanmorgen vroeg bezig met de reis van Dramane. Ik wilde vragen of Emilia de medische verklaring met dokter Diallo kon regelen voor Dramane. Ze kwam echter met een regen van bezwaren, waar ik niet veel van begreep. Maar voordat ze verder wil gaan wil ze contact met Monseigneur Fonghoro, de bisschop van Mopti, die de eindverantwoording heeft over heel veel. Fonghoro komt vrijdag waarschijnlijk terug uit het buitenland. Om 9 uur sta ik al op de stoep van de lagere school van Dramane voor een certificat frequentation scolaire, dat kost mij in elk geval weinig moeite. Daarna rijd ik naar Caritas-Mali, van de rcihtingborden begreep ik dat ook die instelling een onderdeel is van de Diocèse de Mopti en ik wijfelde mijn bezoek door te zetten, om het beleid van Emilia en de bisschop niet te doorkruisen. Maar, vragen staat vrij, en ik trof daar Albertine, een allervriendelijkste dame, die mij al eerder had ontmoet in het ziekenhuis. Op de binnenplaats staat een pickup, volgeladen met kruiwagens, gieters, gereedschap en zaden. Die gaan naar hun tuinen-projecten, die ze runnen in samenwerking met Cordaid. Ze vertelt dat deze Nederlandse hulporganisatie haar hulp gaat terugtrekken uit Mali, omdat de overheid haar budgetten voor dit soort projecten sterk heeft verminderd. We hadden een goed gesprek, dat mij duidelijk weer nieuwe hoop geeft, nadat ik vanmorgen bij Emilia met een katerig gevoel was vertrokken. Het regelen van paspoorten en visa is hun specialiteit, als de papieren in orde zijn, komt alles goed. Zij vertelde ook dat er twee Italiaanse vroedvrouwen onderweg zijn, die in het ziekenhuis gaan helpen, waarschijnlijk een uitgelezen mogelijkheid voor Emilia om Dramane te vergezellen naar Barcelona, zodat zij daar tegelijk haar cursus echoscopie af kan maken. Twee brieven zijn belangrijk: de medische verklaring en een brief met de toestemming van oma, zodat niet later rare claims door de familie kunnen worden ingediend.
Ik vervolg mijn ochtend bij de kapper, ik ben meteen weer bijna helemaal kaal. Het is maar goed dat ik niet steeds in de spiegel kan kijken, ik ben werkelijk gemilimeterd. Terug thuis besluit ik een email te schrijven aan Fonghoro, opdat hij, zodra hij weer is gearriveerd op de hoogte is van de plannen met Dramane, om geen tijd verliezen. Voordat ik op de knop verzenden druk, print ik hem uit en heb ik hem aan Emilia laten lezen. Het gaat onder meer over haar bezoek aan Barcelona en in principe heb ik daar natuurlijk niets mee te maken. Zij is echter redelijk tevreden, ik haal nog een zinnetje weg en ze is akkoord als ik hem verstuur, ik heb zelfs het idee dat het haar oplucht. Het is nu bij vieren, en het is nog even warm.

mijn huiskamer en de nieuwe stoelen

Zo ik heb mijn zes mooie dames aan de muur gehangen, eindelijk mijn klok uit de Gerard Dou aan de muur geprikt en mijn Place Willem Snapper een plaats gegeven. En ik heb mij een glas wijn ingeschonken, gisteren heb ik een fles goedkope wijn gekocht, een liter voor 600 Fcfa (90 cent, heb ik daarmee niet een hele krat gewonnen van een oude weddenschap, sterretjes?!?). Ik was in Nederland beter gewend, maar vandaag smaakt het al beter. Het ziet rood en het is niet voor kinderen. Austin is er dol op.

Donderdag 27 september.
Ik heb gisteravond voor het eerst mijn climatiseur gebruikt in de salon, gewoon omdat het zó oncomfortabel warm was. Als je dan een andere kamer in gaat, begrijp je niet hoe je het zonder climatiseur kunt uithouden, het is daar niet te harden zo heet. Een avondje luxe dus.
Vanmorgen deed het internet het weer niet tot aan het eind van de ochtend. Toen ik eindelijk verbinding had viel de stroom weg. Gelukkig was ik mijn werk niet kwijt vanwege de onduleur, de spannings-regelaar. Ik heb een minuut of tien door kunnen werken, mijn mails snel de deur uitgedaan, totdat floep, de stroom opeens weer terugkwam. Het bijzondere was dat de computer gedurende die tijd op de batterij van de noodstroom liep. Dat werkt dus. Tot op heden schakelde ik altijd alle apparatuur snel uit. Ik weet nu dat ik nog een tijdje kan doorwerken en dat ik niet zenuwachtig moet worden.
Ik ben weer met de pompen bezig geweest en ik heb nu besloten dat ik de pompen en de zonnepanelen uit Nederland laat komen. Het is een compleet pakket, inclusief kabels, buizen en bevestigingsmateriaal. De prijs is ongeveer de helft van wat het hier zou moeten kosten. Ze kunnen voordelig mee met een container van de CAMU, een Christelijke hulporganisatie in Bamako. Zeer binnenkort kan de set al weg. Het scheelt btw, alhoewel hier wel weer iets aan invoerrechten moet worden betaald. De kosten van het transport zijn te overzien. Het is nu niet veel meer dan het kiezen van de juiste configuratie en bestellen!
Op de markt heb ik met de hulp van de grand-frère van Sékou een paar mooie lappen stof gekocht voor op mijn stoelen. Aan afdingen heb ik nog steeds een broertje dood. Ik wil gewoon een redelijke prijs betalen en niet meer en ook niet minder. Maar met zijn hulp was het snel geklaard. Ik moet er trouwens nog meer hebben en ze zijn verhoudingsgewijs best duur. Ik begin zo langzamerhand al in CFA's te denken en dan nog ook gerelateerd aan het prijspeil hier, ik reken dus iet meer alles om naar Euro's. Dat betekent ook dat een briefje van 2000 Fcfa (3 Euro) al een behoorlijke lap geld is.
Vanmiddag heb ik met Sékou bamboe staken gehaald uit Mopti en we hebben een stelling gemaakt, waar de druiven langs kunnen groeien. Verder geen nieuws.

Vrijdag 28 september
's-Ochtends komen alle Sanogo's mij altijd goedemorgen wensen, het is een dagelijks terugkerend gebeuren. Sékou komt altijd mijn hand schudden. Ik zit meestal al achter de PC mijn emails te lezen, één voor één druppelen de kinderen binnen. Bien dormi, klinkt het honderd maal, ça va? ça va bien, ça va très bien, het zijn van die tamelijk intellectuele gesprekken. Maar het is aandoenlijk. Vanmorgen heb ik een copietje gemaakt van de identiteitskaart van de grand-mère van Dramane. Ze hebben eindeloos veel vertrouwen in mij, het papier wordt mij zonder vragen moeiteloos afgestaan. Daarna ga ik naar Mopti om samen met Baba over de naam te denken van onze ONG. Association Baba en Willem wordt niet gepikt, ik heb geen idee waarom. Het wordt nu de AGFSM, dat mag wel vreemd genoeg, het is de afkorting van Association Gestion Financière Stichting Mopti. (gestion=beheer) Ze hadden het nog even moeilijk met het woord Stichting, maar ik geloof dat ze dat accepteren. Over een paar dagen kan ik de bankrekening al openen! Dan is die belemmering geslecht. Dat betekent ook dat we kunnen gaan praten over een tijdschema.
Vanavond weer film. Bakary bracht mij gisteravond weer een pakket met een paar DVD's van Sander, allemaal kinderfilms. Dat komt goed uit, want daar was ik bijna doorheen. En ik probeer nog steeds een beetje de gewoonte te houden door vrijdags de grote mensen-films te draaien en zaterdags meer de kinderfilms. Vaak loopt het ook wel in elkaar over.
In elk geval draai ik vanavond We faw down van L&H, en daarna Starwars nummer 4. Founé heeft nu bedacht dat er misschien wel iets te verdienen valt. Dus hebben we het vriesvak van mijn koelkast volgestouwd met plastic zakjes met water en limonade. Ze is er rijkelijk laat mee, ik hoop dat ik alles koud krijg. Ik ben er ook niet achter wat ze precies wil, moet het alleen koud zijn, of moet het ijs worden?
Mijn ADSL is er natuurlijk ook nog niet. Ik heb Agibu gevraagd en hij zegt dat mijn antenne dinsdag a.s. aankomt. Dat is 2 oktober als ik het goed heb en daardoor zit ik twee dagen zonder internet, want ik heb mijn abonnement bij Afribone opgezegd. Ik heb natuurlijk altijd nog Bakary in Mopti, waar ik mijn post kan zien. Nu zie ik opeens dat mijn auto alweer met een lekke band staat, dat is al nummer vier.
Het is allemaal niet zo wereldschokkend. Iets wat me wel een beetje verontrust is het uitroepen van de République de Tumoujgha (Pays Touareg) op 23 september jl. De Touareg eisen souvereiniteit en daarmee grote gebieden. Zij claimen liefst de helft van Mali en tweederde van Niger met als hoofdstad Agadez in Niger. De twee landen zullen daar natuurlijk nooit mee instemmen en dat zal betekenen dat het in het noorden en oosten van Mali voorlopig wel onrustig zal blijven, mogelijk zelfs onveilig. Die onrust zal, de Touareg kennende alleen maar toenemen. Het volk staat van oudsher bekend om zijn strijdlustige karakter. Op het moment worden een twintigtal Malinese militairen in gijzeling gehouden door de Touareg, nadat er eerder een twaalftal zijn vrijgelaten. Een paar weken geleden is een militaire vrachtauto op een mijn gereden, met 10 doden als gevolg. Niet lang geleden hebben ze een aanval uitgevoerd op een militaire post in Agadez. Ik denk niet dat ik er hier in Mopti snel mee te maken zal krijgen, het is nog altijd ver weg. Maar toeristen zullen misschien de neiging hebben andere bestemmingen te gaan kiezen. De vliegmaatschappij Point Afrique heeft alle vluchten naar Agadez al een paar maanden opgeschort. Als de toeristen hier wegblijven is dat een slag voor de lokale economie. Moussa met zijn "antiekzaak" in Mopti, maakt zich grote zorgen.
Rond half vier rijd ik met de 5 Sanogo's naar Sévaré om mijn band te laten plakken. Op de terugweg koop ik voor allemaal een schooltas. Disdag wordt het menens. Tinnev-kwaliteit natuurlijk, maar beter is er niet, de kinderen zijn opgewonden blij. Bij thuiskomst stort zich een ware stofstorm over Sévaré uit, de regen heeft weer plaats gemaakt voor stof, veel stof. De behoorlijk donkere lucht doet vermoeden dat er een zware regenbui op komst is. Als ik moet schatten gaat het om windkracht 7 of 8, met af en toe een paar zware windstoten. Het koelt af en op een gegeven moment voel ik een spaarzame druppel, meer niet. Tegen filmtijd is de lucht nog steeds bedekt, maar van de regen hebben we geen last. En na de film drink ik met Sékou een pilsje op het dak. Het is er koud, laat ik schatten, 20 graden? Ik kan mij die temperatuur niet heugen!

Zaterdag 29 septeber.
Ik zie nu vanaf mijn dak een blanke dame langsfietsen, veel rose bloot, prachtige nieuwe terreinfiets met veel versnellingen, grote witte hoed op. Je ziet niet veel witte mensen hier in de buurt. Het lijkt net of ze verdwaald is, maar ze slaat resoluut af richtig de asfaltweg.

Adama

Met de limonadeverkoop van gisteren wil het niet erg opschieten. Ik geloof dat er één zakje is verkocht. De mensen rekenen er nog niet op en hebben geen geld bij zich. Ik heb vandaag een soort reclamefilmpje gemaakt, die vertoon ik nu in het voorprogramma.

Pauli

De Sanogo's prijzen de dranken aan in dia's die het met allerlei grappige overvloeiers tot een aardig geheel maken. De aanprijzingen van de kinderen zijn nog niet heel enthousiast, maar het is een leuk geheel.

Austin

Ik ben heel benieuwd wat dat vanavond teweeg brengt.
Een meneer komt langs met een half varken. Hij heeft een zak achterop zijn fiets, een ham met been, de lever, een lendestuk voor carbonades etc. In Nederland koop je op dze manier geen vlees. Op zich ben ik wel geïntersseerd in een paar stukken vlees, voor mij misschien de gelegenheid om te proberen om paté te maken. Een beetje vervelend evenwel dat mijn vriesvak nu vol zit met zakjes ijswater.
Komt er net een meisje op mij af, nadat ik bij Ina brood had gekocht: "Willem, Willem, donne moi un cadeaux". Ik schat haar op een jaar of tien, ik ken haar verder niet geloof ik, maar zij mij dus wel. Het komt maar zelden voor dat iemand mij bij mijn naam noemt. De Sanogo's noemen mij papa, of verzinnen een omweg.
Op dit moment komt een druk in gesprek zijnde groep van acht vrouwen langs, ze zijn gekleed in prachtige kleurige peignes, waar komt het vandaan, waar gaat het naar toe? Nu ik zo opkijk, zie ik weer dezelfde wolken van gisteren aan de hemel verschijnen. Het moet haast wel weer uitdraaien op een stofstorm.

Zondag 30 september
Ongeveer een goed uur voor de aanvang van de film stort zich opeens nog een regenbui uit over Sévaré en niet eens zo'n kleintje. Maar de film kon gewoon op tijd beginnen. De film Happy feet was zowaar een succes, ik had vooraf een beetje een hard hoofd in. Er waren veel mensen, ook dit keer, maar toch iets minder dan normaal.
Mijn reclamefilmpje had bij het publiek groot succes, en zowaar, de limonade is uiteindelijk allemaal verkocht.

Founé met de koelbox

Vanmorgen moet ik naar het uitdelen van de schooltassen met inhoud, die door de Stichting Vive l'Initiative van Franca Bervkens beschikbaar zijn gesteld aan kinderen in Mopti. Daarom valt deze nieuwsbrief later op uw deurmat dan normaal.
Al om acht uur stap ik in de auto. Eigenlijk heb ik de pest in, want ik ben gewend om het internet te doen op zondagmorgen. Maar goed, ik kan natuurlijk niet weigeren. Bovendien moeten alle schooltassen nog naar het gemeentehuis worden gebracht en dat klusje was aan mij toebedacht. In de centrale ontvangstruimte staan stoelen opgesteld, die langzaam worden bezet meest door vaders en moeders denk ik, en niet te vergeten de kinderen om wie het gaat. Begonnen wordt met het Malinese volkslied (geef mij maar Boubacar Traoré), daarna voeren diverse mensen het woord, onder wie ook Baba.

Baba achter de katheder, op de tafel alle tassen

Een meisje van een jaar of twaalf houdt gedecideerd een toespraak, terwijl een ander meisje daarna met flair een lied zingt. Dan kan het grote uitdelen beginnen, jaar voor jaar wordt naar voren geroepen en de kinderen wordt uit de handen van een notabele een tas met inhoud overhandigd.

het overhandigen van de tassen
derde klas

Ik heb ook de eer een tas te geven aan meisje, dat totaal, maar dan ook totaal van de kaart is. De tranen lopen over haar wangen van de emoties. Om half twaalf is het voorbij en rijd ik via de bakker en de markt terug naar huis. Vlak bij huis word ik aangehouden door een oude man. Hij stapt bijna ongevraagd in. Het lijkt erop dat hij een zekere vorm van parkinson heeft. Hij is mij in elk geval intens dankbaar als ik hem bij zijn huis afzet. Twee jongens vallen hem bij en klappen in de handen. Onze dagen zijn weer goed. En dan ga ik nu als een haas mijn bericht klaar maken.