Dit is Willem Snapper's nieuwsbrief nr 56 van 27 januari 2008.
Ik verstuur geen nieuwsbrieven meer per email, behalve op uitdrukkelijk verzoek.
U kunt zich ook aan- of afmelden voor de aankondiging: wsnapper@mopti.nl
Waarin de put in Sarédera maar langzaam vordert
en
Waarin Mali op vier punten staat
Dinsdag 22 januari 2008
Mijn couchsurfers zijn gisterochtend vertrokken. Zij wilden eerst zondagavond weg gaan, maar omdat 's-avonds de pont over de Bani niet gaat, leek het hun beter om toch nog een nachtje te blijven. Ik had niet steeds zo'n goed gevoel over dit clubje, een Iraanse, haar Zweedse echtgenote en een reisvriend, die al eerder vertrokken is terug naar Frankrijk. Ze hebben veel geconsumeerd in een korte tijd en daar stond maar weinig tegenover. Bovendien waren ze nauwelijks in het land geinteresseerd leek het. Het kan ook wel een beetje aan mij hebben gelegen, moe van al het bezoek de laatste tijd. Ik heb in elk geval op de couchsurf-website aangekondigd dat ik in maart geen plek heb, ik krijg dan vrienden en familie uit Nederland.
Ik heb het de laatste tijd behoorlijk druk. De computers op school nemen veel tijd op het moment, ik ben bezig met de installatie van een paar computers voor Amatigue, de pleegzoon van Joop, een defecte notebook van de missie en virusverwijdering op tal van andere computers.
En dan zijn daar nog de tuinen. Maandag hebben Baba en ik weer een bezoek gebracht aan onze twee projecten.
De tuin in Sarédera is bijna klaar en woensdag hebben we een vergadering over de verdeling van het land in kleine perceeltjes.
De tuin in Sangubaka, of liever de put daar, is een ander verhaal. Het zit niet mee. Al na drie meter stuitte Niangaly op de rotsen en dan gaat het opeens een stuk langzamer. Hij heeft dynamiet in Bamako moeten kopen, omdat hier in de regio kennelijk niet voldoende op voorraad is. Elke dag vindt één explosie plaats.
De brokstukken worden naar boven gehaald en voor de rest wordt een grote drilboor ingezet. Onder in de put moet het nu een hel zijn, ik heb daar eerder nooit bij stil gestaan. De boorders zitten op zes meter diep, het lawaai is oorverdovend, de atmosfeer beneden volledig ondoordringbaar door stof en gruis. Het graven gaat langzaam, bijna centimeter na centimeter. De stenen zijn kei- en keihard. Boven zitten een paar "mijnwerkers" een gelaten voor zich uit te staren, ze preparen zich op hun beurt om naar beneden te worden gaan. Ik heb er best moeite mee om de mensen zo bezig te zien. Het zijn eenvoudige jongens, zonder enige opleiding, gedoemd om vuile klusjes uit te voeren, ze verdienen minder dan een appel en een ei. Het is frustrerend, maar tweehonderd meter verderop is een oude put, waar je duidelijk kunt zien dat althans daar de rotsen pas veel dieper beginnen. Het is een kwestie van pech, zoals we geluk hebben gehad in Sangubaka. Maar we moeten optimistisch blijven, het gaat zeker lukken.
Op de voorgrond twee enorme stukken rots die uit de put komen
Maandagavond voetballen op groot scherm! Ik heb de tv-tuner aangesloten op de beamer en dat geeft een beeld zoals met de film gebruikelijk is. Mali moest het opnemen tegen de gemakkelijkste tegenstander van de groep in de Afrika Cup 2008. Er werd ternauwernood met 1-0 gewonnen. Mali heeft een prima team met vooral een uitmuntend middenveld, scoren behoort helaas niet tot hun favoriete bezigheid. Het lijkt het Nederlands elftal wel. Ik had de vertoning niet of nauwelijks aangekondigd, dus waren er maar een dertigtal mensen. Er stond gisteravond bovendien een behoorlijk koude wind. De wedstrijd kende al meteen een vetraging omdat vlak voor de aftrap de lichten in het stadion uitvielen, wat de regie dan doet is tamelijk chaotisch. Flarden muziek, zwarte beelden of een spelmoment uit een andere wedstrijd wisselen elkaar in snel tempo af. Uiteindelijk weten ze het licht aan te krijgen en kan de wedstrijd beginnen. Saillant is dat de commentaar haarfijn weet te vertellen hoeveel Malinezen op de tribune zitten. Zo zijn er zes bussen vanuit Bamako gekomen met 320 Malinezen, er zijn onder andere 26 Malinezen uit Ivoorkust en 2 uit Togo. Daar moet het Malinese elftal het mee doen.
Woensdag 23 januari.
Eindelijk heb ik een stuk of acht pitten van vier zeer smakelijke sinaasappels en nagenoeg pitloze vruchten uit Algerije.
De laatste couchsurfers hadden vier sinaasappels achtegelaten, dus die ga ik drogen en t.z.t. planten. Sékou is nu bijna elke dag in de tuin bezig. Hij heeft denk ik opgemerkt, dat het initiatief niet van mij komt en dat hij zelf aan de gang moet gaan, maar ik volg het wel enthousiast.
Hij heeft nu van die kleine veldjes voor uien, er zitten knoflooktenen in de grond, de sla doet het heel goed, de bietenplanten beginnen eindelijk te groeien, de tomaten staan er welvarend bij en zitten vol met vruchten en vandaag heeft hij sperziebonen geplant. Het gaat op de Malinese manier.
De veldjes zijn vaak een meter in het vierkant, klein dijkje erom heen, zodat het water niet meteen wegloopt en le petit palais verandert langzaam in le petit paradis.
Ik was van de week in de winkel van Moustafa in Mopti. Hij verkoopt daar allerhande electronica van bekende merken, zoals Philips, Sony en Samsung. Het spul lijkt in originele verpakkingen te zitten, merknamen in het groot in de correcte lettertypes. Ook de apparaten lijken rechtsstreeks uit de bekende fabrieken te komen. Het wordt echter niet onder stoelen of banken gestoken, het spul is niet echt, het is allemaal namaak, en het komt zeker niet uit de fabriek die de namen op de dozen doen vermoeden. De prijzen zijn er ook naar. Een dvd-speler van het merk "Sony" doet 20.000 Fcfa (30 Euro). De apparaten zien er gelikt uit. Moderne vormgeving, plat, blauwe led-verlichting. Er zal wel geen enkele controle zijn als de doos 't land binnen komt.
Ik vergeet natuurlijk helemaal onze vergadering in Sangubaka, want het wordt daar nu werkelijk serieus. Ik heb geen foto's gemaakt dit keer, we hebben duidelijke afspraken gemaakt over de gang van zaken binnenkort.
De aangemelde 70 vrouwen krijgen allemaal een veldje van 9x9 meter, tussen de veldjes loopt een pad van 1 meter. Er is dus ruimte voor een kleine 100 veldjes. We gaan de veldjes binnenkort afmeten en zetten een piket op de hoeken, de veldjes worden genummerd en daarna kunnen ze onder de vrouwen worden verloot. In Sangubaka zijn de vrouwen minder enthousiast dan in Sarédera, maar ook hier werd geapplaudisserd en werd ik weer van alle kanten bedankt. De bouw is nu nagenoeg voltooid en vooral de mannen laten iedere keer merken hoe dankbaar ze zijn.
Vrijdag 25 januari
Gisteren geen bijzondere dingen beleefd, het leven begint gewoner en gewoner te worden. Baba heeft inmiddels de Permis d'Occuper bemachtigd, het eigendomsbewijs voor zijn nieuwe huis en het staat nu op zijn naam. Het stuk papier kostte nog eens 250.000 Fcfa (380 Euro), gelukkig hoef ik dat niet zelf te betalen, het is voor rekening van Alberto in Barcelona, maar toch...
Begin april moeten de bewoners verhuizen opdat met de renovatie kan worden begonnen. Het zijn er nog een flink aantal, de vorige eigenaar had alles verhuurd. Voor een gedeelte kan Dramane, cq zijn oma, nu hetzelfde gaan doen, voor zover ze de ruimte niet zelf nodig hebben.
Ik had gisteren een beetje een lastig gesprek met zuster Emila van het ziekenhuis. Ik probeer een beurs te regelen voor Christian voor een vervolgopleiding. Emila is zijn werkgeefster, dus er moet met haar worden overlegd over hoe het zal gaan tijdens en na zijn studie. Emila heeft het er moeilijk mee en komt niet prettig tot een opbouwend gesprek. Ze is niet enthousiast, ze vergeet dat een goede opleiding belangrijk is , niet alleen voor Christian zelf, maar ook voor het ziekenhuis. "N'y a pas de problemes" houdt ze steeds vol, maar ondertussen treedt ze Christian niet positief tegemoet. In de middag bezoeken Crhristian en ik Albertine, de hoofdverantwoordelijke, zij ziet het gelukkig wel heel positief in, en verklaart ook dat Christian na zijn opleiding zijn werk in het ziekenhuis absoluut weer kan oppakken. Maar de relatie tussen Emilia en Christian blijft moeilijk, waarom weet ik niet, hun karakters botsen. Dagenlang spreken ze niet met elkaar, terwijl ze elkaar voortdurend tegen het lijf lopen. Het is jammer dat mijn Frans te kort schiet om een brug te slaan en het klimaat tussen de twee te verbeteren.
Zaterdag 26 januari
Het lijkt wel of ik steeds moeilijker mijn bed uitkom en ik sta de laatste tijd ook pas om half acht op, nadat ik meestal een half uurje naar de wereldomroep heb geluisterd.
Het was een mooie voetbalavond en de binnenplaats zat behoorlijk vol. Het was dan ook de avond dat Mali het moest opnemen tegen favoriet Nigeria, Nigeria dat moest winnen om een kans te houden op een plaats in de kwart finale van de Afrika Cup 2008, de evenknie van het Europees kampioenschap. Zelfs ik had zenuwachtige trekjes van te voren. Het beeld was in het begin niet om aan te zien, door het gerommel met de antennekabel was de antenne ontregeld, gelukkig kon ik er wat aan doen, maar voor hetzelfde geld was het beeld niet meer teruggekomen, de instelling luistert ontzettend nauw. Het doelpuntloze duel was echter uiterst spannend en het aanzien waard. Mali heeft een aantal uitmuntende spelers en sommigen hadden aan Piet Keizer een voorbeeld genomen met onnavolgbare schaarbewegingen. Ze hebben evenwel moeite met het vinden van het doel. De Nigerianen stelden daar weinig tegenover en konden niet door de sterke Malinese defensie heenkomen. De wedstrijd was echt een happening, gejoel en gejuich bij het publiek, er werd gelachen om struikelpartijen van de Nigerianen en iedereen leefde enorm mee. Ik had ook een beetje dat nerveuze gevoel, zoals ik dat kende van de wedstrijden van het Nederlands elftal. Het klamme zweet stond in mijn handen. Na afloop was niemand van plan weg te gaan. Ik wilde eigenlijk nog het commentaar na afloop zien, maar de reclames voor 30 verschillende merken thee, voor alle busmaatschappijen van Mali, voor financiële instellingen en nog veel meer, duurden zò lang dat ik de voorstelling heb afgesloten. Sommigen hoopten eigenlijk nog op een film, maar dat werd mij te laat.
Zondag 27 januari
Wat vliegt de week toch snel om. Het is 's-ochtends nog steeds fris, op de thermometer is het 16 graden, ik trek maar snel even een trui aan. En morgen komt Anetty, daar verheug ik mij heel erg op. Ik moet al om half zeven op het vliegveld zijn om haar op te halen.
Ik had gisteren een drukke dag. Buiten dat ik steeds meer computerwerk heb, moet ik ook het huis een beetje aan kant maken, ik moet de korsten van het fornuis wegbikken, de aanrecht van een laag zand en stof ontdoen, de logeer-badkamer schoonmaken en dat soort dingen. Vandaag ga ik ermee verder, maar eerst moet mijn nieuwsbrief de lucht in.
Gisteren heb ik met Baba "boodschappen" gedaan in Mopti: spullen voor de tuin in Sangubaka.
Ik heb drie blikken met zaden gekocht, uien, gombo's (okra's) en komkommers. Niet goedkoop, ik betaalde een kleine honderd euro, maar ik kan daar heel Mali mee groen maken. Verder twintig "dabas" ofwel haks of hakken, hoe zeg je dat, wat is het meervoud? En dan nog dertig binettes, een soort vork- of harkachtig apparaat met twee tanden om te wieden. Het is allemaal lokaal spul, de bladen worden door een smid gemaakt en ook de stelen komen bij wijze van spreken zo van de boom. Voorts een rol touw om de veldjes te kunnen afmeten en 400 piket-stokken van bambou om de veldjes te markeren. Als dat gedaan is, nummeren we de veldjes en mogen de vrouwen een lootje trekken. Dat lijkt me een spannende aangelegenheid.
Gisteravond was het weer uitverkocht huis met de film Little Big Man met Dustin Hoffman in de hoofdrol, door Mr Bean in het voorprogramma duurde de voorstelling drie uur. Het werd een latertje. Jammer dat het geluid bij de film niet goed was, Frans en Engels door elkaar, dat lag aan mijn afspeel-software. Tijdens het gebruikelijke pilsje met Sékou na afloop vraag ik hoe de jonge vrouw met de baby heet en waarom ze hier is. Het antwoord is zoals altijd schimmig. Ze logeert hier voor misschien nog een maand omdat Founé in verwachting is, wat ik eigenlijk niet geloof. En ze noemen de vrouw Bébé, haar zoontje heeft de mooie naam Karaba. Evenals Mami, de andere jonge vrouw die hier logeert, zijn ze alletwee getrouwd. Wat hun mannen doen weet ik niet, Sékou weet dat geloof ik ook niet.
Net komt Niangaly langs voor een derde vooruitbetaling, hij vertelt dat ze in Sarédera nu op 10,5 meter diepte zitten, nog steeds is de bodem keihard, maar hij verwacht binnen 1 tot 2 meter water aan te treffen. Ik help hem hopen.
Nu komt ook de kleine Austin langs met een schaal tomaten uit de tuin. Onze tomaten zijn zo heerlijk van smaak, zo heb je ze in Nederland niet.
