Dit is Willem Snapper's nieuwsbrief nr 68 van 20 april 2008.
Ik verstuur geen nieuwsbrieven meer per email, behalve op uitdrukkelijk verzoek.
U kunt zich ook aan- of afmelden voor de aankondiging: wsnapper@mopti.nl
Waarin kinderziektes in Sangubaka
Woensdag 16 april 2008
Het is een beetje warrige nieuwsbrief, mijn verontschuldigingen.
De tijd gaat snel. Het wordt nu warmer en warmer, op internet beloven ze 42 graden, ik meet tot nu toe 40 graden. Soms heerst er een hete wind, alsof er een warme föhn in je gezicht blaast. Al met al vind ik het goed uit te houden en heb ik de indruk er minder last van te hebben dan vorig jaar.
Er is weinig nieuws. Maandagochtend is couchsurfer Ivan naar Timbouctou vertrokken. Sinds dinsdag zit ik eigenlijk te wachten op Cecilia uit Spanje, maar ze is nog niet verschenen. Het wordt waarschijnlijk vandaag en hopelijk komt ze gelijk met het nieuwe tweedehands echoscopie-apparaat voor het ziekenhuis in Sévaré. Dan is het de bedoeling dat ze zuster Emilia gaat inwerken. Voor de rest komt ze voor vakantie.
U weet, ik ben niet zo'n schoonmaker, maar als er gasten komen, dan moet je wel. Dus heb ik de slaap- en de badkamers onder handen genomen, geveegd en gedweild! Het is nu spic en span. Het geeft een goed gevoel.
Verder wordt het leven meer en meer routine. Maandag naar de kapper, mijn vaste mannetje Francis "Le Ghanaen", uit Ghana dus. Altijd blij als hij Engels kan spreken. Terwijl de tondeuse snort is het een beetje lastig praten. Daarbij staat de televisie snoeihard aan. Het gaat hem denk ik best goed, hij heeft voortdurend klanten, maar omdat de meeste knipbeurten niet langer dan 5 minuten duren, sta ik snel weer buiten, heerlijk kaal.
Maman, de kleermaker en de grand-frère van Sékou zit elke dag onder een pover afdakje op de markt van Sévaré te werken met zijn naaimachine. Het is een drukte van belang. Vrouwen staan in de rij voor verstelwerk, het in elkaar zetten van een boubou of een nieuw hemd. Ik ga bijna altijd even bij hem langs om goeiedag te zeggen als ik op de markt ben. Een nieuwe broek voor mij laat hij afweten. Dat gaat hem boven de pet. Maar zijn buurman, ook een kleermaker, brengt mij bij couturier die er wel raad mee weet. Zo langzamerhand raak ik door mijn broeken heen, vooral de pijpen vertonen dunne plekken en scheuren. Op de markt zie je vaak stapels met tweedehands kleren liggen, ik zie mijzelf daar echter niet in grasduinen. Het zijn kleren afkomstig van donaties uit het westen en hier worden verkocht, vermoed ik. Dat betekent concurrentie voor de kleermakers, die daardoor minder werk hebben. Enfin met de buurman lopen we door de meest smerige straatjes van de markt, je moet opletten dat je niet in een verse hoop stapt. Het lijkt de wc van de markt. Ik zie ook plukken afgeknipte haren van de kappers. Het stinkt ongemeen. Maar goed, we komen bij een stoffenwinkel en ik koop daar anderhalve meter stof, dan lopen we naar Barou, de couturier ernaast en we overleggen wat hij kan doen. De broek is zaterdag klaar, met zakken, een rits en bandjes waar mijn riem doorheen kan. Kosten inclusief de stof 4750 Fcfa (7 euro). Ik ben benieuwd. Op de terugweg loop ik langs een paar broekenstallen, hier alles brand-new en eigenlijk hangt daar precies wat ik wil hebben. Dus voor 2500 Fcfa loop ik weg met een nieuwe broek van redelijke kwaliteit (4 euro). Ik vraag mijzelf af, hoe dat dan zit met de concurrentie voor de kleermakers. Concurrentie is het zeker, maar het lijkt mij in principe eerlijke handel. Het zijn tenslotte geen donaties uit de westerse landen, het is handel. Toch kun je ook hier je vraagtekens bij zetten. De broeken komen zeker niet uit hoge-lonen-landen, misschien is het wel kinderarbeid, wie zal het weten. In elk geval zijn er nog geen aktiegroepen of instanties die zich hier mee bemoeien.
(foto Cécilia)
Donderdag 17 april.
Alberto maakte zich grote zorgen om Cécilia en heeft mij diverse keren gebeld uit Spanje om uit te vinden hoe de situatie was met het echoscopie-apparaat en met Cécilia. Hij had erg slechte ervaringen met de chaufeur Adama, die hem maar al te vaak had laten stikken. Hij wilde per direct een ticket kopen, naar Bamako komen en eigenhandig Adama een kopje kleiner maken. Ik had begrepen dat alles rond was met het apparaat en dat ze in de loop van de middag zouden vertrekken voor de 650 kilometer. Ik maakte mij ook wel zorgen, vooral ook omdat het grootste deel van de reis in de nacht zou plaats vinden. Zuster Emilia heeft vergeefs geprobeerd hem te bellen om voor te stellen dat het verstandiger was om in Ségou te overnachten. Maar er was geen verbinding. Dodelijk vermoeid kwamen ze om middernacht voorrijden, net op het moment dat ik dacht maar te gaan slapen.
We hebben direct de koelkast volgestouwd met kazen en worsten. En nu gaan we ontbijten.
(foto Cécilia)
Vrijdag 18 april.
Na het ontbijt hebben we donderdag meteen het visum van Cecilia verlengd in Mopti. En na een kort rondje door Mopti reden we terug naar het ziekenhuis in Sévaré, waar het nieuwe echoscopie-apparaat zou worden uitgepakt en geplaatst. En alles ging goed dit maal. Het oude, uiterst kostbare, niet correct werkende apparaat staat nu in een hoek en blijft daar misschien voor eeuwig staan.
Tussen de middag moet er eigenlijk gegeten worden. Cecilia komt uit Spanje en daar hebben ze andere eetgewoonten. Cecilia is een heel kleine eetster. Op haar voorstel sneden we wat tomaten in stukken, komkommer, kool en een paar uitjes. Beetje olie en azijn en klaar. Ik houd het normaal bij een sandwich.
Als het aan haar ligt moet ik haar behoorlijk bezig houden in de komende week. Ze wil dat ik haar alle mooie plekjes laat zien, zoals Djenné en Mopti. Ik weet niet of ik daar zo gelukkig mee ben. Het liefst heeft ze dat ik ook mee ga naar de Dogon en zelfs naar Burkina. In elk geval zal Emilia zich ook flink met haar bemoeien.
Dan is ook Ivan weer terug van zijn bezoek aan Tombouctou, dodelijk vermoeid, de heenreis had 18 uur geduurd. Hij was overigens niet zo enthousiast over het einde van de wereld, maar hij kan wel zeggen dat hij er is geweest. Ik nog steeds niet.
Zaterdag 19 april.
(foto Cécilia)
Ik heb gisteravond de film E.T. vertoond en de avond was fantastisch! Ik zou willen zeggen dat er meer mensen waren dan ooit, het kan bijna niet, maar ook in de breedte zitten de mensen, meest kinderen, op de onmogelijkste plekken. hET is een aandoenlijke film en het publiek heeft ademloos zitten kijken en zich totaal laten meeslepen door het kleine ruimtemannetje. Af en toe klonk overdonderende bijval uit de vele kelen. Dansen en juichen, zulk enthousiasme had ik het niet eerder meegemaakt.
Het was een prachtige avond, voorafgegaan door een minder prachtige middag. Ik ben mij in Sangubaka een ongeluk geschrokken.
(foto Cécilia)
Samen met Cecilia en Ivan zijn we het project gaan bekijken. Tot mijn grote schrik waren alle waterbassins leeg, de pomp lijkt niet voldoende capaciteit te hebben om voortdurend alle bassins te vullen. 's-Ochtends komt het systeem langzaam op gang, immers de zon staat nog laag. De eerste vrouwen komen al vroeg om hun tuintjes te bevloeien. Op dat moment is er nog niet voldoende water, het komt langzaam op gang. Rond twaalven stroomt het water hard, maar tegen het eind van de middag als de vrouwen hun planten water geven is het water te snel op en wordt het amper aangevuld. We moeten een oplossing vinden. Ik denk daarbij aan het optimaal plaatsen van de zonnepanelen, een extra groot bassin, om meer voorraad te hebben voor als de produktie minder is, eventueel een hand- of voetpomp ter ondersteuning van de elektrische pomp.
Vandaag hoopte ik met Baba te gaan kijken, maar hij liet het afweten, hij moet naar een begrafenis (die zijn er echt teveel hier in de buurt van Mopti). En vanmiddag zou ik met Cécilia naar Mopti. Vanavond is er weer film (de vijfde Harry Potter). Druk, druk. Cecilia zit aan mij te trekken om later mee te gaan naar de Dogon en daarna naar Ouagadougou. Ik heb haar laten weten dat ik dat niet doe, maar ze knaagt elke keer aan mijn geweten. Ik heb haar uitgelegd dat ik mijn bezigheden heb, dat het mij teveel tijd kost en dat ik het veel vind.
Ik had gisteren zelfs een klein beetje ruzie, bij het kopen van tomaten, het komt zeker ook mijn lichte geïrriteerdheid. De vrouwen op de markt maken kleine stapeltjes van 4 tomaten, elk stapeltje kost op het moment 100 francs. Zij neemt overal de bovenste en mooiste tomaat en stopt die in de tas, zo blijft de verkoopster met de mindere kwaliteit zitten. Dat pikte ik niet en de vrouwen waren blij verrast.
Vandaag. Baba kwam uiteindelijk toch. Samen met Niangaly bezoeken we de verhuurder van de compressor. Nu na drie weken is het welletjes, we zouden de machine maar 5 dagen kwijt zijn. Het is nu al drie weken. Maar verzekert hij ons, over drie dagen kunnen we verder met het graven van de put in Sarédera. Dan Sangubaka, Baba denkt ook aan het plaatsen van accu's, zodat de pomp ook volledig werkt als er minder zonneschijn is, of zelfs 's-nachts. Moeten we uitzoeken.
Zondag 20 april.
Zelfs Soeur Emilia, die door het bezoek van Cécilia ook een keer film kwam kijken, vond Harry Potter wel interessant, net als het publiek, ik vond het maar matige en erg lang. Emilia had er slecht door geslapen, toen ze vanmorgen Ivan en Cecilia kwam ophalen voor een bezoek aan Bandiagara. Ivan reist door naar de Dogon en is nu toch eindelijk vertrokken, nadat ik hem gisteren voorzichtig had gepolst. Hij had wel een paar zeer aardige woorden voor mij, dat deed me toch wel goed.
Het is zondag, ik heb het rijk even alleen. Ik ben om kwart voor zes opgestaan om de twee uit te wuiven. Maar het is raar warm. Het is niet normaal, maar wat is normaal? Volgens mij hoort dit weertype van de zomer. Temperaturen van 40 graden of meer en vochtig. Het is bewolkt en de het koelt daardoor niet af. Rustig houden is het devies. Sékou wast de auto en ik doe de website.