Klik hier voor de printversie
Mopti home page

Dit is Willem Snapper's nieuwsbrief nr 97 van 7 december 2008.

U kunt zich aan- of afmelden voor de aankondiging:
wsnapper@mopti.nl

Waarin ook hier de winter toeslaat
en
Waarin de muizen er met val en al vandoor gaan

Maandagavond, 1 december 2008
Ik had beter niet kunnen schrijven "U mist niet veel als u hem niet leest". Ik kreeg daarop veel reacties, "doorgaan", "we genieten elke week", "we hebben je gemist" en meer in die trant. Waarvoor dank, ik probeer door te gaan, al bijna voor het derde jaar!

Ik baal een beetje. Ik heb vorige week veel tijd besteed aan een trage en te oude computer in de Ecole Technique. Op zich doe ik dat met lichte tegenzin, maar het zij zo.
Vandaag belde Isac mij dat diezelfde computer het niet meer deed. Nou dat kan gebeuren. Maar ik vond al snel de oorzaak: ze hadden het beestje opengemaakt en een kabel verkeerd aangesloten. Tot zover, snel opgelost. Maar bij de herstart bleek er ook een venijnig virus op te zitten. De virusscanner liet zich niet meer updaten en ik kon opnieuw beginnen. Zo komt mijn tijd wel om. Ik heb hem mee naar huis genomen, dan kan ik in de tussentijd andere dingen doen.
Er komen steeds meer muggen, vervelend, ze hebben het bij mij vooral op mijn onderbenen gemunt. Ik stop mijn broekspijpen nu in mijn lange sokken, met een elastiek eromheen. Dat scheelt. Mijn benen staan niet meer constant in brand. Ik ga ook elke ochtend weer met de stofzuiger rond. Ze proberen 's-ochtends met zijn allen het huis verlaten en verzamelen zich op de horren voor de ramen. Waren het er vorige week steeds een stuk of 35, gisteren heb ik er 150 opgezogen, alvorens ik de deur open doe.
Jacqueline, de dochter van Joop, is inmiddels terug naar Nederland. De enige maatschappij die op Mopti vliegt, Point Afrique, maakt er zo langzamerhand echt een potje van. Inchecken doe je om half twaalf in de avond. Daarna moesten Jacqueline en Joop nog ongeveer zes uur wachten voordat het vertraagde toestel eindelijk vertrok. Het is gezellig met Paul en Kim. Ze doen alletwee hun best om het henzelf en mij in de eerste plaats, zoveel mogelijk naar de zin te maken. En dat lukt heel aardig. Paul is een voortreffelijke kok en heeft duidelijk meer energie dan ik om veel in de keuken te doen. Dat doet hij met flair. Er staat altijd wel een schaal yoghurt met papaya en banaan in de koelkast, een lekkerder ommelet dan hij maakte heb ik in Mali nog niet gegeten en ook de soep van gisteravond was overheerlijk.
Paul was ook de drijvende kracht achter een verandering in mijn huis.

de oude kast zonder het foeilelijke bovenstel, maar nog wel in naar zestigerjaren bruin

Hij wilde graag een kast voor zijn kleren en omdat de slaapkamers niet al te groot zijn dachten we dat het handig was om die op de gang te zetten. Bij mij ontstond het idee om de gigantische lelijke en onpraktische salonkast te ontmantelen, de onderkant in de kamer te zetten en het afgrijselijke bovenstuk voor een schappelijke prijs (gratis dus) aan Sékou over te doen. Iedereen blij, behalve dat ik nu geen plek meer heb voor mijn boeken. Daarvoor moet ik dus een aparte kast laten maken.

de nieuwe situatie nogmaals

Dinsdag
Vanmorgen vroeg kwam Sékou al met een gevild konijn aanzetten voor vanavond. Die kan mooi een paar uurtjes besterven.
Ik leg de laatste hand aan de computer van Isac.
Samen met Sékou rijden we naar de markt van Fatoma. Sékou wil daar zijn slag slaan en leer kopen voor zijn tassen. Leer is daar veel goedkoper dan in Sévaré. In plaats van 750 cfa, betaalt hij na veel moeite 700 cfa voor een huid. Dan heeft hij met vijf huiden toch mooi 250 cfa verdiend (40 eurocent). We hebben het even niet over de benzine.
De rest van de dag ben ik kwijt met een computer van de belastingdienst in Bandiagara. Of ik die maar even wilde updaten.De vraag was korter dan de oplossing. Het apparaat was niet vooruit te branden, opnieuw opstarten duurde zeker een kwartier. Hij was vergeven van de virussen. Er rest een schone installatie. Oh, die virussen.......

Donderdag, 4 december 2008
Kim, Paul en ik komen net terug uit Mopti, waar we in restaurant Bissap hebben gegeten ter ere van het feit dat ik over twee dagen twee jaar in Sévaré ben. Het is afgrijselijk koud. Ik heb nu twee truien aan en nog hangen de ijspegels bij wijze van spreken aan mijn neus. Ik keek net op de thermometer, het is acht uur en het is 19 graden. Hoe moet dat verder? Het is wel een wereld van uitersten, hoewel een Nederlander bij 19 graden niet snel van een onaangename temperatuur spreekt. Maar echt, ik stel me niet aan, ik ben verkleumd tot op het bot. Het is onwaarschijnlijk, maar toch. Paul en Kim hebben er duidelijk minder moeite mee, alhoewel ze hebben besloten vannacht maar te kiezen voor de slaapkamer en niet voor het dak.
We hebben heerlijk gegeten, ook dat kan hier heel goed. Vooraf een schotel capitaine fumé (gerookte rauwe! vis uit de Niger, op z'n Japans) in citroen en olie, onwaarschijnlijk lekker en een pizza als hoofdgerecht, ook niet mis. Dank voor deze feestelijke avond.
Het was een drukke dag vandaag, laat ik maar beginnen bij de dag van gisteren. Waar we een belangrijke vergadering hadden met de vrouwen in Sangubaka. Baba was dit keer tot mijn grote tevredenheid zeer ruim op tijd en we waren keurig om drie uur ter plaatse.

de forgeron (smid) vertaalt wat baba vertelt

de vergadering in Sangubaka, links Baba

We moesten de vrouwen duideljk maken, dat het nu ernst begint te worden. De verantwoordelijkheid voor de tuin moet nu meer en meer bij de vrouwen komen te liggen. De tuin is klaar, alles werkt, na de cursus behoren ze te weten hoe het zo'n beetje moet, de oogst van de mil is binnen. In principe hebben we afgesproken dat de vrouwen vanaf 1 april 2009 moeten gaan betalen. Er zijn echter wel nog een paar hobbels. Zo willen de twee gardiens heel graag hun werktijd vergoed zien. Tot 1 april hebben we beloofd ze 20.000 cfa per maand te betalen (30 euro), met z'n tweeën dus. Veel is dat niet, maar we hebben ze ook meegedeeld dat het de verantwoordelijkheid van de vrouwen wordt om die belonig na 1 april al dan niet voort te zetten. Het is sowieso ook de verantwoordelijkheid van het dorp en van de chef om te behouden wat is verworven. Vanaf heden kijkt de stichting vanaf de zijkant toe, al is dat voor mij best moeilijk. Ik merk verder op dat ik een klein beetje teleurgesteld ben dat niet alle vrouwen aanwezig zijn, maar ongeveer de helft. De aanwezige vouwen hebben er ook moeite mee en willen dat een volgende keer iedereen aanwezig is op straffe van een kleine boete! Besloten is ook dat de volgende vergadering over twee weken door de vrouwen zelf zal worden georganiseerd en geleid!
Bij een rondgang door de tuin tref ik een teleurgestelde vrouw, die constateerde dat haar proeftuintje deels was leeggeten door de hagedissen. De oplossing zou een oud muskietennet zijn als bescherming, maar die had ze niet. Inderdaad, alle jonge aanplant van worteltjes en kool, waren aangevreten. De vrouw is ten einde raad en ik trek dat mij natuurlijk aan, ik voel nog steeds een zekere verantwoordelijkheid, zeker als er iets mis gaat. Baba wil proberen om afgedankte muskietennetten te zoeken, ik ben bang dat dat teveel tijd kost. Voordat hij die heeft gevonden is alle jonge aanplant opgegeten.

verspenen van uien

nogmaals

Vandaag, donderdag, probeer ik verder te komen met mijn Malinese rijbewijs. Abbé Jean heeft nu een Certificat de Présence opgesteld, ik ben opgevoerd als Consultant en toch niet als Missionaire, beter lijkt mij. En op het gemeentehuis hebben ze een Certificat de Résidence gemaakt, een soort bewijs dat ik in Sévaré woon. Bij het CBR evenwel waren ze druk met de correctie van de theorie-examens van die ochtend en ben ik niet verder gekomen. Morgen maar weer proberen. De rest van de ochtend heb ik besteed aan het opkrikken van een computer bij de bisschop. Bij thuiskomst heb ik 160 plastic zakjes gevuld met zaad van tomaten en worteltjes, voor elke vrouw in Sangubaka eentje. En, stom, stom, ik heb op de markt 12 meter muskietennet gekocht om de aanplant te beschermen tegen de hagedissen. Stom, omdat we hadden afgesproken dat de vrouwen hun eigen boontjes moeten doppen. Ik kon het echter niet aanzien, ik had medelijden met de vrouwen die zo hun best doen. En met vier Sanogo's hebben we zaad en gaas naar Sangubaka gebracht, voor hun een leuk uitje.

de slaapplaatsen voor de gardiens in Sangubaka in de maisonette

Nu zit ik nog kleumend te wachten op het maandelijkse telefoontje van de eetgroep. Paul en Kim zijn al gaan slapen, ik hoop dat ze snel bellen. Ik heb trek in een kop warme chocolademelk met slagroom. Dat moet te regelen zijn.

Vrijdag 5 december.
Bij het ontbijt krijg van Kim een zak pepernoten. De schatten hebben ook overal aan gedacht. Het is wel een luxe leventje met Paul en Kim. Ik eet meer dan ooit, het is vooral Paul, die niet met weinig genoegen neemt. Gebakken en gekookte eieren, kaas, jam, niet te vergeten café au lait van Nescafé. Jammer dat de meegebrachte citruspers het heeft begeven, in het begin hadden we ook elke keer vers sinaasappelsap. Ik moet nog proberen hem te repareren.
Zij zijn nu voor een paar dagen vertrokken naar de Dogon voor hun projecten voor micro-kredieten. Dus ik doe het even in mijn eentje.
Ik ben vanmorgen weer bezig geweest met de aanvraag voor mijn Malinees rijbewijs. In eerste instantie dachten ze mij van een rijbewijs te voorzien voor een brommer. Gelukkig kon ik dat op tijd recht zetten, het wordt nu een rijbewijs voor personenauto's en vrachtwagens (BC), dan kan ik na 6 maanden een aanvraag doen voor een rijbewijs met aanhanger, ik mag voorlopig dus mijn auto met aanstaande compressor niet zelf besturen, hoewel mijn Nederlandse rijbewijs dat wel toestaat. Een bijkomend probleem is dat ze niet geloven dat mijn geboortebewijs uit Nederland echt is en geen copie. Het stempel dat erop staat is met zwarte inkt en dat had blauw moeten zijn. Na veel discussie willen het er toch mee proberen, maar eventueel moet ik opnieuw een formulier aanvragen, met uitdrukkelijk verzoek het stempel in blauw uit te voeren. Het betekent ook dat ik volgende week examen moet doen. Mijn verzoek om mij op grond van mijn Nederlandse rijbewijs er eentje te verstrekken kon niet worden ingewilligd. De praktijk zal wel geen probleem zijn, maar de theorie misschien wel. Ze hebben mij de Code de la Route verkocht en ik zal nu moeten studeren. Er is sinds 1964 denk ik wel het een en ander veranderd. Misschien dat mijn niet optimale Frans mij nog parten gaat spelen. Sommige vragen zijn soms erg dubbel en is het wikken en wegen. Aanstaande donderdag om 7.30 uur moet ik in de banken voor het examen.
Er waren minder mensen vanavond, het was niet uitverkocht. Het was dan ook bitter koud, daarbij ook nog een guur windje.

zaterdagavond was het lachen omdat ik deze foto als achtergrond had op het filmdoek!

De meesten hadden zich dik aangekleed, een aantal van hen taaide gedurende de film Top Gun naar huis, waarschijnlijk vanwege de kou, hoewel het ook een matige film was.

koud maar blij

Voor mij ontstond een soort slagveld, zeker de helft van de kinderen was in slaap gevallen en ze lagen naast en over elkaar op de grond. Vanwege de kou was zelfs Sékou was niet meer geïnteresseerd om na afloop nog een borreltje te drinken. Het bier is tè koud en het devies luidt zo snel mogelijk onder de wol. Dat ga ik nu ook doen.

konijn zonder oren

Zaterdag 6 december.
Vannacht was het een fractie boven de 13 graden. De Sanogo's hebben het koud gehad, al laten ze dat pas na flink doorvragen merken.
Vanavond draai ik Scoobidoo en het monster van Mexico, een tekenfilm van iets meer dan een uur. Kunnen we allemaal vroeg slapen.
Een rustig dagje verder vandaag, ik heb mij verder verdiept in de Code de la Route en heb geprobeerd zonder succes de computer van Guindo uit Koutiala te repareren. Maar hij doet het nog wel. Iemand heeft de aan en uit knop om zeep geholpen. Als Guindo nu zijn autosleutel in een gat steekt, start hij toch normaal op, de Afrikaanse manier, zullen we maar zeggen.
Begin deze week was Wendela op bezoek. Ze is hier al eerder gweest en ook zij heeft haar hart verpand aan Mali. Ze had voor mij twee ingenieuze muizenvallen meegebracht, waar je geen voer in hoeft te doen. Vanavond was het raak, alle twee de vallen.

de Franse muizeval van Wendela

Eigenlijk zijn de vallen een beetje klein en de muizen groot. Die gaan er daarop met val en al vandoor. Eentje is nu kwijt, maar ik ga ervan uit dat we die bij daglicht nog wel terugvinden. De volgende keer binden we de vallen aan een touwtje.
De kou heeft één voordeel, er zijn praktisch geen muggen meer!

Il ne faut pas oublier: vandaag ben ik twee jaar In Sévaré!!

onbekend jongetje, hij heeft zijn pak al aan voor morgen als het Tabaski feest begint!