Dit is Willem Snapper's nieuwsbrief nr 125 van 23 augustus 2009.
U kunt zich aan- of afmelden voor de aankondiging: wsnapper@mopti.nl
Waarin een grimmige demonstratie
en
Waarin een zaterdag die niet goed gaat
Ik ben er weer helemaal. Ik was vanmorgen in Mopti, kaartjes kopen voor Gerrit Jan, Anette en Lauri, die morgen om zes uur via Bamako richting Nederland gaan. Het zit er voor hen bijna op. Toen ik in Mopti aankwam stond een grote groep mensen bij de rond point, er werd heftig gebaard, er werd geroepen en sommigen hielden borden met teksten omhoog. Ze waren voornamelijk in het Arabisch en die taal beheers ik ook al niet. Ik vroeg wat er aan de hand was aan degene die de kaartjes verkoopt. Hij begon met een verhaal dat ik niet helemaal kon volgen. Vrouwen mochten niet zomaar over straat en dingen over echtscheiding. Niet veel later zag ik waar het over ging. Protest van de mohameddaanse gemeenschap tegen een wet voor de gelijkheid van man en vrouw. Even later zette de stoet zich grimmig in beweging, richting het gemeentehuis. Er liepen zeker duizend man mee, het kon ook zeker het dubbele zijn, moeilijk te schatten. De gezichten straalden onverzettelijkheid uit, onverdraagzaamheid ook. Omstanders werden aangemoedigd de stoet te volgen, een paar vrouwen stonden sip langs de weg te kijken, teleurgesteld door de aggressiviteit van het mannelijke deel van de bevolking. In Mali is de slavernij nog in volle glorie aanwezig en die lijkt ook niet minder te worden.
Op de markt van Sévaré heb ik daarna wat boodschappen gedaan. Het was tijd voor nieuwe pindakaas, ook de eieren waren op. Maar de markt is totaal onbegaanbaar vanwege de vele regen, die de afgelopen dagen is gevallen. Het is een en al smerige blubber en iedereen probeert glibberend zijn weg te vinden. Soms blijven de sandalen in de modder steken, niet gezond.
Gerrit Jan en Ousman, zoon van Niangaly, achter in de bus
(foto Gerrit Jan Schep)
vlnr: Stein, Lauri, Anette, Eisse en Jaap met de oranje Toyota van Arnold en Bernadette
(foto Gerrit Jan Schep)
(foto Gerrit Jan Schep)
Met Founé gaat het niet zo goed. Ze moet regelmatig overgeven en Christian raadde aan haar bloed te laten onderzoeken. Het lijkt mij een beetje overbodig. Al komt niemand ermee voor de draad, Founé is duidelijk weer zwanger. En al zo snel, na haar doodgeboren baby in het voorjaar. Dus bezochten we de kliniek van Dr Konaté. Alsof je een emmer leeg gooit, het bezoek kostte bijna 50 euro, inclusief de medicijnen die haar werden voorgeschreven. Het lijkt erop dat prijzen voor ziektekosten ook in Mali omhoog schieten. Wie kan dat nog betalen? Het is voor Sékou een maandloon, ze hebben het geluk mij achter de hand te hebben.
Vorige week trouwens kwam ook Camara weer langs met een fikse rekening voor medicijnen. Ik heb altijd een beetje medelijden met hem. Hij heeft maar sporadisch werk als metselaar of als opperman, heeft misschien af en toe een schamel loontje en hij zit nog altijd met het probleem dat het maar niet wil lukken met kinderen. De dokter had hem in het verleden ook al eens Viagra voorgeschreven, zonder resultaat.
Nu ging het om andere medicijnen en die kostten ook een kleine 50 euro. De volgende de dag kwam hij mij een brief brengen, geschreven door zijn vader, waarin hij mij bedankte voor mijn hulp.
Afgelopen zaterdag ging de film niet door vanwege het slechte weer. Dat was maar goed ook, want tegen achten kwam de familie Schep terug uit Tombouktou. Zij begonnen direct de oranje Toyota uit Slowakije leeg te ruimen. Het geval was dat ze de auto in Tombouctou hadden verkocht onder de conditie dat ze er nog mee naar Sévaré mochten rijden. De koper had een handlanger meegestuurd, die de auto weer terug moest rijden. Probleem was alleen dat de auto niet meer wilde starten. De handlanger werd behoorlijk zenuwachtig van al het gehannes, maar gelukkig kon Lassine, mijn mecanicien, de oorzaak vinden. Er was slechts een draadje losgetrild. Tegen tienen verdween de auto in het donker, een equipe zonder auto achterlatend, blij, maar ook teleurgesteld dat ze de auto kwijt waren.
De zondag werd gebruikt om alle bagage te reorganiseren en het bezoek aan de Dogon voor te bereiden. In de loop van de middag vertrokken ze, alweer met Lassine als chauffeur. Tegen de avond begon het alweer hevig te regenen, dus kwam er ook toen niets van de film.
Maandag hadden we een vergadering geplanned in Sangubaka. Ondanks de mijn insziens duidelijke afspraken bleek er geen dorpeling aanwezig. Iedereen was bezig op het veld, het is nu of nooit als het aankomt op de jaarlijkse produktie van mil, het hoofdvoedsel voor de meeste Malinezen. En het is nog de vraag of de regen niet te laat komt. We doen de film de volgende week over.
Dinsdag heb ik het er van genomen. Ik ben de deur niet uit geweest, even een dagje rust, dat had ik nodig. Ik heb mijn administratie gedaan en ik ben bezig met video's op mijn nieuwe computer.
Donderdag
De eerste drie Scheppen heb ik vanmorgen heel vroeg op de bus gezet in Mopti. Daardoor heb ik een lange dag, dat is ook wel lekker, maar het loopt tegen drieën en nu ik val om van de slaap. Daarnet kwam Niangaly langs, het gaat goed in Sarédera, maar er is nog geen derde waterader aangeboord. Hij kwam ook met een akelig verhaal. Hier in de buurt zijn twee kinderen om het leven gekomen door het omvallen van een muur. Dat soort dingen schijnt vaker voor te komen, meestal loopt het goed af, nu niet dus. Lemen huizen zien er voor de buitenstaander zwaar en indrukwekkend uit. Dikke muren die de warmte buiten houden, zeggen ze. Als er te weinig of geen onderhoud plaats vindt kan tijdens een fikse storm en regenbui het dak of zelfs het hele huis instorten, logisch, maar je ziet het aankomen. De banco (leem) spoelt weg en de balken raken hun steun kwijt. Niangaly kwam echter met een ander verhaal. Het heeft redelijk veel geregend de afgelopen dagen, sommige lemen huizen staan met de voeten in het water. Daardoor verzadigd de onderkant van de muur en kan die plotseling instorten of omvallen. Een gevaar waar niet veel mensen bij stil staan en als je het gevaar niet kent zie je het ook niet aankomen. Er is ook geen zware storm voor nodig, op zeker moment stort hij gewoon in.
Zaterdag 22 augustus 2009
De week verloopt redelijk rustig. Vrijdagavond zat de bioscoop weer goed vol voor de reprise van Waterworld, een film met buitengewoon veel aktie. Het publiek was enthousiast. Voor de rest is er weinig nieuws, behalve dat Nederlands tweede Schep-equipe terug kwam uit de Dogon en zo ook nog een stuk van de film konden meenemen. Vannacht werd ik enige tijd uit de slaap gehouden door het begin van de Ramadan. Een groep mensen gaat de buurt rond met tamtams om het vasten aan te kondigen. Ik had aan laag de horizon gisteravond inderdaad een flinterdunne sikkel gezien, hij was rood gekleurd. Voor de moslims beginnen harde tijden, gedurende de dag mag er niet gegeten èn vooral ook niet gedronken worden, terwijl het werk gewoon doorgaat. Het lijkt mij geen gezonde situatie.
het aankoppelen van een slang in Sarédera, in het midden Niangaly
(foto Gerrit Jan Schep)
's-Middags grote tegenslag. Ik wilde naar Sangubaka om te zien of ik een probleem kon verhelpen met de flotter in het eerste bassin, soms stopt een van de pompen niet automatisch. Er wordt nog steeds aan de weg naar Gao gewerkt, dus er is een omleiding. Op een gegeven moment moet je door een een meer van water rijden, die bovendien dieper was dan ik vermoedde. Een weg eromheen is er eigenlijk niet. Daarbij is er water in de luchtinlaat gekomen. De auto reed nog wel, maar waarschijnlijk loopt de motor op drie poten en er komt een sterke onverbrande diesel-rook uit de uitlaat. Ik heb meteen Lassine gebeld, ik hoop dat hij uitsluitsel kan geven. Ikzelf vermoed dat de koppakking lek is.
Lassine heeft de auto meegenomen naar Mopti, laten we hopen dat het meevalt.
Het is vandaag niet mijn dag. Alles loopt mis. Ook de film. Nadat we de apparatuur hebben opgesteld wodt de lucht donkerder. Lichte vegen kondigen regen en stof aan. Maar of het naar hier komt is niet zeker. Van al het gedoe met de auto ben ik goed smerig geworden. Sékou zegt dat ik nog wel een douche kan nemen. Als ik er onderuit kom, staan alle filmspullen alweer binnen en regent het licht. Tegen half acht gaan we het toch proberen, het is weer droog. Maar halverwege de hoofdfilm (La guerre du monde) moeten we het opgeven. Er waren zowiezo maar heel weinig mensen die regen en kou trotseerden. Jammer, jammer.
Zondag.
Vanmorgen zijn stevige regens neergedaald en het gaat nog steeds door. Het gebrek van de maanden juni en juli wordt ruimschoots goedgemaakt, al is het misschien nu wel weer te veel. Het is ook nooit goed.
Lassine belde mij gisteravond nog, dat ze de cilinderkop van de auto zullen demonteren. Ik houd mijn hart vast, maar ik heb weinig keus. Ik heb gelukkig de bus nog en ik ben niet helemaal onthand, maar de bus is eigenlijk te groot voor normaal gebruik.
Laatste nieuws. Volgens de Figaro heeft zaterdag een demonstratie plaatsgevonden tegen de "le nouveau code des personnes et de la famille". Er werden 50.000 moslims geteld in het grote stadion van Bamako. De demonstratie verliep rustig. De nieuwe code is goedgekeurd door het parlement, maar nog niet geratificeerd door de president, zelf een moslim. In de code wordt onder meer de huwbare leeftijd opgeschroefd naar 18 jaar.