Printversie

Willem Snapper's nieuwsbrief 19, 13 mei 2007.

Het is maandagavond 7 mei 2007 en de hele ploeg zit voor de buis naar de een of andere pulpserie te kijken, zo'n serie die jarenlang doorgaat, volgens mij zonder kop of staart, maar iedereen kijkt en ik mag vooral niet een ander kanaal kiezen. Ik denk ook niet dat iemand er iets van begrijpt, de taal is Frans en dat wordt over het algemeen maar matig beheerst. Van de week had ik op een middag de tv aangezet, ik was helemaal alleen, dus ik kon zelf kiezen. Op de Deutsche Welle begon het journaal, dat ik best een keer wilde zien. Na een minuut of twee komt de kleine Paul al, gaat zitten en zegt: "changer!", of ik maar snel een ander kanaal wilde kiezen, geen flauw idee dat ik ergens even naar zit te kijken.
Er staat erg veel wind, veel stof en ik zou bijna zeggen niet aangenaam. Over het algemeen zijn de avonden heerlijk, buiten eten, de televisie aan, maar vanavond is het iets minder. Ik heb zelfs de keukenramen moeten sluiten, zodat het gas niet uitfloept. Ik ben een rode biet aan het koken. Normaal eet ik die rauw, maar koken is op z'n tijd ook heel lekker. Ik heb de tent op het dak maar een beetje vast gezet, bang dat die de lucht in gaat. Gelukkig heb ik de torenkamer aangeveegd, dat scheelt het happen van stof. De torenkamer is nog steeds het terrein van een tamme? duif. De jonge duif, die ik een paar weken geleden van het platte dak heb gered en nu daar zit tam te zijn. Lastig met vegen, want het beest wil de hele tijd de bezem te lijf. Je kunt hem gewoon oppakken, hij vindt het prettig om in je hand te zitten. Tsja een duif, hoe anders is het in Amsterdam.
Het was vandaag wel weer druk. Schoonmaken van de puinhoop die de schilder achterlaat. Veel mailtjes beantwoord van mensen nog steeds zo blij zijn met mijn berichten. "Doorgaan" is de trend. Ook dit lijkt een feuileton te worden, elke week een aflevering, met foto's. Maar het wordt moeilijker nu het werk er zo goed als op zit. Ondanks dat was het vandaag drukker dan ooit. De hele ploeg was paraat, Ablo, Tyson, Camara, Abdoulaye en zijn hulpje, Diarraké en anderen. Gewerkt werd er niet, alleen Camara heeft gedurende een minuut of tien een drempel afgekapt. En Abdoulaye was aan het schilderen. Ze kunnen gewoon geen afscheid nemen, ze zaten in de garage en kletsten honderd uit. Tyson begon zoals gewoonlijk met zijn ontbijt: poffertjes, thee en een beker hete zoete melk en is daar zeker een uur mee bezig. Sékou zat er tussen en was bezig met het maken van zijn leren snuisterijen. De kinderen waren druk bezig met het schoonmaken van de vloer van het nieuwe huis.
Ik had mij teruggetrokken achter de computer om mij voor te bereiden op een gesprek met Monseigneur Fonghoro over het ziekenhuisje. Ik had een aantal vragen opgesteld en ben iets wijzer geworden. Het opstarten van het ziekenhuis gaat langzaam. De climatiseurs zijn een onderdeel daarvan. De specialisten zijn nog niet gevonden. Wel komt vandaag een Spanjaard om de zusters vertrouwd te maken met het gebruik van het echoscopie-apparaat.
Ik heb ook enig inzicht in de salarissen van de crew. Je hebt het dan niet over een modaal inkomen. Het topsalaris is 120.000 Fcfa per maand, dat is 175 Euro, voor veel mensen is dat hier een volledig jaarsalaris. Anderen moeten het doen met 30.000 Fca (45 euro).
Als we 's-avonds naar de TV kijken komt Arona er even bij. Hij vertoont ons het klotsen van water in zijn maag. Hij zegt dat hij de hele dag dorst heeft en veel heeft gedronken. Als hij nu zijn lichaam een beetje schud hoor je gewoon het water klotsen. En Arona is als een lange slanke den, geen buikje of wat dan ook, gezond normaal lichaam. Maar het is wel erg lachen.

Woensdag 9 mei.
Ik heb een dag overgeslagen, want ik heb het nog steeds druk. Om te beginnen, gisteren hadden we een koele dag met veel wind. Dat betekent alles dichthouden, jammer, want daardoor krijgt het huis niet de kans af te koelen. De strijd tegen de woestijn is niet te winnen, ondanks dat alles dicht is. Het huis was net helemaal schoongemaakt en nu ligt weer overal zand en stof. Maar je leert ermee leven, ik heb er op zich niet veel last van. Tsjonge jonge, wat vergeet een mens toch snel, ik weet niet meer wat ik gisteren allemaal heb gedaan. Ja ik heb aan de brochure zitten werken voor het ziekenhuisje, gedurende een goed uur keek de dokter van het ziekenhuis over mijn schouder mee, hij is heel erg geinteresseerd. Ook de overbuurman had het erover dat op zijn werk alle gegevens verloren waren gegaan, nadat iemand zijn USB-stick had aangesloten. Dat is nog een keer gebeurd, het lijkt het werk van een virus. Ik geloof dat elke computer hier is besmet met virussen, ze verspreiden zich vooral via de USB-sticks. En virusbescherming hebben ze vaak wel, maar de updates laten te wensen over. Oh ja, ik ben gisteren ook in de weer geweest met het inzetten en passen van de nieuwe deuren. Bij de bouw houden ze geen rekening met het feit dat een vloer wel eens iets hoger kan worden, daarom moesten alle deuren aan de onderkant worden ingekort. De deuren zijn van metaal, dus dat vergt het nodige geslijp en gelas. Jammer omdat die deuren ook net waren geschilderd. Bijna geen deur is perfekt, krom, scheluw of wat dan ook. L'Afrique.
Vandaag ben ik in Mopti geweest om naar de climatiseurs te kijken, zoals die voor het ziekenhuis zijn geoffreerd. In de offerte is sprake van het merk Sani-o, ik dacht dat het een verschrijving was van het merk Sanyo, maar het blijkt geen verschrijving te zijn. Dus is het misschien een cloon van een Sanyo. De leverancier wilde echter voor hetzelfde geld ook climatiseurs van het merk Sharp leveren. Dat is een beetje de standaard hier. Sharp zou voor de beste kwaliteit staan. Ik koop tegelijk ook nog twee ventilatoren voor het huisje van Sékou, die waren we in het geweld vergeten. De verkoper, Sam Electronique, was eigenlijk helemaal niet geïnteresseerd om iets te verkopen. Hij was geconcentreerd bezig met het in elkaar zetten van een gigantisch geavanceerd en blits zilveren speakersysteem, dat bijna heel het winkeltje in beslag nam. Rest hier verder nog het inzetten van glas. Dan is het eindelijk bewoonbaar.
Sékou merkte net dat twee jerrycans uit Nederland zijn verdwenen. Ik had er vier. Jammer, maar niet zo heel erg. Voor Sékou is het vervelend, het is ten slotte zijn beroep om de deur op slot te houden. Het is stug dat iemand ongezien met twee jerrycans er vandoor gaat. Het was hier ook wel echt een komen en gaan van tientallen mensen en het is bijna onvermijdbaar dat iemand eens iets meeneemt. Ook mijn stoffer is door een "onverlaat" meegenomen, al een tijdje geleden, die steek je zo in je zak, een jerrycan van 20 liter gaat wat moeilijker. Dus je moet kennelijk toch een beetje oppassen. Gelukkig zijn het geen belangrijke dingen en hopelijk hebben de jerrycans bij de dieven een betere bestemming dan bij mij.

Donderdag 10 mei.
Het is alweer donderdag. De tijd vliegt voorbij. Gisteravond keerden Martin en Stephany terug uit de Dogon met 3½ uur film. Na het eten is Martin meteen begonnen op de computer.
Ik heb weer op het dak geslapen, het liefst zou ik de hele dag willen blijven liggen, maar helaas om half zeven is het toch weer réveil. Na een broodje jam ben ik bezig met het climatiseurs-project, ik schrijf een tekst voor de website van Stichting Mopti. Daar is al sinds november niets meer veranderd. De veranda van de Sanogo's is weer in beslag genomen door de arbeiders van Ablo. Ze zetten thee en hangen rond. Het is al bijna drie uur en ze zitten nog steeds een beetje te zitten. Ik liet Tyson de onaangename stank in de wc ruiken, in eerste instantie vond hij het niet de moeite waard, later trok hij bij. Een mogelijke oorzaak was een soort tussenputje, waar de wind vieze lucht naar binnen kon blazen. Bovendien is dat een broeinest voor ongedierte en ziekte, daar hebben we iets aan veranderd. De stank is minder geworden, maar niet weg. Ik ben bang dat de de sifon van de wc-pot niet goed is geplaatst. Misschien moet die wel worden uitgehakt en opnieuw aangebracht. Flink balen, want daar gaat weer 50.000 Fcfa. Van de loodgieter moet gezegd worden, dat die over het algemeen prutswerk levert. Lekkende leidingen, kranen die niet afsluiten, rioolbuizen met een veel te groot afschot. Het is jammer dat bijna alles met de twee etappe moet worden opgelapt. En behalve het arbeidsloon is die tweede etappe is ook altijd voor mijn rekening. Garantie is niet in hun offerte ingecalculeerd. Ze hebben gewoonweg de reserves niet om dingen onder garantie te repareren. Als je niet van te voren betaalt gebeurt er helemaal niets.
Ik heb vandaag eigenlijk voor het eerst een beetje meegewerkt, mosterd na de maaltijd misschien, maar zelfs in de felle zon valt het mij niet eens tegen. Ik wilde ze met dit technische riool-klusje niet alleen laten, ik was bang dat het alsnog mis zou gaan. Nu zit het in het putje redelijk, de stank in de wc is minder, maar niet weg. David de loodgieter zegt dat hij vanavond komt kijken. Ik ben benieuwd. Als het aan mij ligt moet de pot eruit!
Maar dat kost weer tien briefjes van 5000 Fcfa. Nadat ik om zeven uur heb gebeld verschijnt hij eidelijk. Vergeten. Hij zegt dat een kier rond de buis dicht moet en dat is inderdaad ook mijn idee.
Vanavond kookt Stephany en ze heeft er echt werk van gemaakt, zodanig zelfs dat Martin haar meteen ten huwelijk vraagt. Vleesblokjes met ui, couscous, zelfgemaakte humus, tomatensalade en nan-brood. Voor in de boeken. Ik kruip rond tienen vermoeid in mijn tent.

Vrijdag 11 mei.
Rond achten staan twee Afrikanen op de stoep, Baïré Dolo, leraar Engels en tevens gids en Menidiou Kodio, hoteleigenaar in het Dogon-dorpje Ibi, die moeten helpen bij de film. Martin heeft veel interviews met de mensen uit de Dogon en hij begrijpt natuurlijk geen snars van wat ze allemaal zeggen. Hij kent iedereen in Sangha, hij kent Bakary ook, nog uit de tijd dat Bakary in Sanga woonde, met zijn Cyber en wist vaag dat hij een blanke geadopteerde vader had. De wereld is klein. Kleine anekdote die je misschien niet moet opschrijven, maar ik doe het toch. Lachen, niet uitlachen. Martin toonde hem de badkamer, omdat hij naar de toilet moest. "Maar waar is dan de wc", was zijn vraag, verwachtend dat er een gat in de grond zou zitten. Ik heb daarna uitgelegd dat er ook een Afrikaans toilet is, achter het huis en daar maken ze nu dankbaar gebruik van.
De werkers zijn voor het eerst geen van allen verschenen. Ik sprak Ablo net en hij vertelde dat ze toch een projekt hebben gevonden. Dat betekent rust voor mij. Maar wat is rust. Nu wordt mijn computerkamer in beslag genomen door 4 mensen, en ik kan eigenlijk nauwelijks aan de website van de stichting werken of aan de brochure voor het hospitaal. Dat duurt nog tot zondag. Gelukkig is het voor een goed doel. Ik moet leren om het rijk niet alleen te hebben. In Nederland was ik dat niet gewend.

Zaterdag, 12 mei.
Kwart over zessen in de avond. Ik zit met mijn noteboekje op het dak. In eerste instantie werd mij het werken onmogelijk gemaakt, omdat onze wilde tamme duif op mijn computer was geklommen. Je kunt hem oppakken en dan blijft hij rustig zitten. In mijn computerkamer wordt de hele dag keihard gewerkt aan de film. Martin achter de computer en twee Dogons naast hem, de ene is leraar Engels, die moet al het vertaalwerk doen. Martin is volledig afhankelijk van zijn vertalingen en is daar niet altijd gerust op. Time is running out, morgen wilden ze op weg, maar ze redden het niet. Stephanies geld is op en ze moet naar de bank om het te halen, maar die zijn tot maandag dicht. Op de markt van Amadougou willen ze een os en een kar kopen, om de televisie en de rest van de apparatuur van dorp naar dorp te kunnen rijden. Maandag is er markt, de volgende is donderdag. Ze hebben mij gevraagd om tot woensdag of donderdag te blijven. En u weet, ik kan niet goed nee zeggen. Maar de twee Dogons gaan zondag weg. Daar krijg ik dan een Amerikaanse en twee Argentijnse couchsurfers voor terug, ik weet niet precies wanneer, maar het zal wel allemaal tegelijk zijn. Tsja. Ik probeer verder mijn eigen gang te gaan. Stephany kan in elk geval erg lekker koken. Gisteravond had ze een overheerlijke pompoensoep gemaakt met knoflookbrood. Vanavond eten we guiche. Er ligt een enorme zak eieren op de aanrecht.
Vanmorgen kwam het bericht van het bestuur van de stichting dat men akkoord gaat met de climes voor het ziekenhuis. Ik heb de halve dag aan de website van de stichting gewerkt, die is nu helemaal vernieuwd en geactualiseerd.
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Mijn duif probeert er een potje van te maken en hij moet nog leren schrijven. Hij tikt steeds dezelfde letter. Een foto met flitslicht deert hem niet. 'T is een schatje.
Ik ben met Sékou vanmiddag in het tuincentrum wezen kijken. Er is echter maar weinig dat ik ken. Het zegt mij niet zo veel. Het meeste ziet er een beetje schlemielig uit, het is vaak onduidelijk of het plant, struik of boom is, of die altijd groen blijft, of hij bloemen krijgt. Maar ik ben weggekomen met een klein druivenstokje. We konden helaas verder nog niks kopen, we moeten eerst mest hebben. Maandag verder. Dan kan ik ook zaaien.
Dat is het wel zo'n beetje voor vandaag. Ik denk dat ik nu even weg ga dommelen op mijn dak. Het is kwart voor zeven, het is nog niet donker, in zekere zin is er toch wel enige sprake van schemering. Koud is anders. De guiche was heerlijk.