Printversie

Willem Snapper's nieuwsbrief 22, 3 juni 2007.

Dinsdag 29 mei 2007
Ik heb zondag en maandag niks geschreven, misschien wordt dit wel een kortere nieuwsbrief, hoewel?
De zondag is mijn update-dag, zolangzamerhand is dat duidelijk. Sommigen zitten te wachten totdat er een nieuwe afleving op de website staat. Meestal zal dat bij u rond een uur of twee in de middag het geval zijn. Het is hier dan net 12 uur. Ik lees de tekst integraal door, verander her en der, neem de tekst over in de bewerkings-software, zoek de foto's erbij, bewerk ze tot een voor het internet handzaam formaat, en transfereer alle bestanden naar het internet. Als alles werkt stuur ik de aankondigingen en voor de liefhebbers de nieuwsbrief per email. Voor de rest heb ik deze zondag niet veel uitgevoerd, behalve aan het eind van de middag weer een aantal boompjes geplant.
Maandag was een drukke dag. Ik begin de dag altijd met de mail en de financiën. Het is nog steeds een wonder dat dat allemaal vanuit hier kan, met beperkingen natuurlijk. Om half elf komt Baba langs, anderhalf uur te laat, om over tuinen te praten. Om 11 uur heb ik weer afgesproken om foto's te maken van machines op de Écôle Technique. We bespreken eerst een beetje hoe we gaan werken. We zullen een paar lokaties afgaan, we spreken met de chefs de village om te kijken of de wil er is om een tuinenprojekt te starten, of er genoeg vrouwen zijn die mee willen doen, of er een geschikt stuk grond is, of er iemand in het dorp is, die de verantwoordelijkheid wil nemen. Waarschijnlijk zullen we drie of vier plekken bezoeken en in eerste instantie er eentje uitkiezen. De verantwoordelijke persoon, laten we hem of haar de bedrijfsleid(st)er noemen, neemt de dagelijkse leiding op zich. Hij zorgt dat mankementen worden verholpen en hij beheert de kas. De vrouwen krijgen allemaal een stukje land van zeg 10x10 of 15x15 meter, waarop ze kunnen verbouwen wat ze willen. Ze betalen daar maandelijks een huur voor van 500 of 1000 Fcfa (75 cent tot 1,50 Euro), dit om te stimuleren dat ze er wat van maken. Verder wordt een keer per jaar bekeken wie het beste heeft geboerd, die krijgt een extra beloning, dit ook weer om te stimuleren dat men zo goed zijn best doet. Rond het terrein wordt een hek geplaatst en op het terrein worden een of meer putten geslagen, zodat het water op zijn minst gratis is. Misschien kan met behulp van zonne-energie een pomp worden gevoed, die het bevloeien tot minder zwaar werk maakt. Je kunt het zo mooi maken als je wilt, maar dat kost geld. We moeten een gulden middenweg vinden. De grond blijft eigendom van het dorp, maar er wordt een juridische grondslag gezocht opdat de grond niet opeens kan worden opgeeist voor een rijke grootgrondbezitter of iemand die juist daar een nieuw vliegveld wil neerplanten. Baba heeft al meer met het bijltje gehakt. Zijn Nederlandse beschermengel Yvonne noemt hem een entrepreneur social (een sociaal ondernemer). Hij lijkt mij ideaal om mee samen te werken. We kletsen dus een half uurtje en gaan dan samen naar de school om foto's te maken voor de Stichting Gered Gereedschap. Baba stelt voor om samen een tuin aan de rand van de rijstvelden te bezoeken, een tuin die op zijn initiatief is gestart. We rijden een flink stukje over smalle landweggetjes met kuilen en zand. Ik vraag mij af of ik die in de regentijd ook kan nemen. Uiteindelijk komen we aan het einde van de wereld bij een met gaas omheind terrein, waar op het terrein her en der wat losse boompjes en struiken zijn geplant. De eerste oogst waren aardappels, die zijn allemaal gerooid. In een hoek van het terrein zijn een paar armoedige onderkomens neergezet, waaronder een aantal koeien, stieren en schapen. Ze zien er bijzonder goed doorvoed uit. Baba zegt dat de stieren al met dikke winsten van 60.000 Fcfa per beest kunnen worden verkocht. En dat binnen drie maanden. Zulke prachtige beesten zie je verderop in de vlakte niet, die zijn allemaal vel over been. Ondanks de wat troosteloze omgeving zit er muziek in het projekt.
We rijden daarna naar Mopti om ook daar een groot tuinenprojekt te bezoeken, tuinen van de Asociation des Femmes, die al een aantal jaren goed functionneren en groots zijn opgezet. Water wordt opgepompt dmv een grote windmolen en zonne-energie. Her en der lopen slootjes of betonnen goten. Het is er opmerkelijk groen met onder andere veel bananen-planten.
Bij Baba thuis in Mopti eten we de middagmaaltijd, rijst met saus en een moot vis. Dit maal heb ik niet de neiging het weg te spoelen, het smaakt prima! Ik maak foto's van het netgeboren zoontje, ik koop een klein radiootje en bezoeken Draman in het ziekenhuis, die ontzettend blij is met de radio. Hij ligt helemaal te glimmen. Een schot in de roos.
Met Baba rijd ik weer terug naar Sévaré. Het loopt alweer tegen het einde van de middag als ik samen met Sékou nog een aantal planten in de grond stop. Er wachten er nu nog drie. Het is een beetje jammer, dat ik van te voren niet een plan heb gemaakt, ik heb het idee dat in het midden nu een bos komt en eromheen lage groenten en bloemen. Misschien ook wel leuk.
Ik kom tot de de ontdekking dat mijn duif is verdwenen. Het was natuurlijk ook te verwachten. We hadden hem moeten kortwieken. Nu is hij waarschijnlijk zijn dood tegemoet gevlogen, onwetend van de gevaren des levens. Het is jammer, misschien zien we hem ooit weer terug, en lacht hij mij toe vanaf het dak. Dan roep ik hem toe, bij mij heb je je eerste computerlessen gehad, geniet van je vrijheid, geniet van het leven. En dan vliegt hij weer verder, misschien kijkt hij nog even om en maakt een rondje.
En dan vandaag, dinsdag. Het is nu kwart over drie, ik zit echt de hele dag achter de computer. Ik heb een heleboel emails te beantwoorden, financiën te regelen, administratie te doen. Het moet allemaal gebeuren. En er ligt nog veel meer te wachten.
Ter onderbreking komt Amatigue langs, de aannemer van Joop, ik heb hem al twee maanden of meer niet meer gezien. We kletsen heel wat bij, we hebben het onder andere over het in ere herstellen van mijn put, om de waterkosten een beetje in de hand te houden! Hoe meer planten, hoe meer water er nodig is.

Donderdag 31 mei.
Ik heb gisteren geen gelegenheid meer gehad om te schrijven. Nadat ik ben opgestaan vond ik twee couchsurfers op mijn binnenplaats: Martijn uit Nederland en Nicolas uit Griekenland. Zij hadden er met de bus 18 uur over gedaan om van Bamako naar hier te komen. Pech onderweg.
We hebben zitten ontbijten en daarna zijn M&R naar Mopti vertrokken. Ik heb mijn tijd besteed aan het opzetten van een organisatieplan of noem het een ondernemersplan voor het tuinenproject. Zodra dit klaar is zet ik het op de website van de Stichting Mopti, misschien niet zo interessant voor u als lezer, maar het geeft wel weer hoe serieus het tuinenproject zal worden aangepakt.
In de loop van de middag bespreek ik mijn opzet in Mopti met Bakary en met Baba. Vandaag zal ik de opmerkingen in het plan zien te verwerken. Ik ga ook nog even bij Draman kijken, het gaat hem goed. Ik zie hem voor het eerst zittend op bed. Hij heeft duidelijk minder pijn. Door de kamer schalt de Malinese muziek uit mijn kleine radiootje, op het andere bed ligt een jonge vrouw te swingen. Het iss een vrolijke boel. Veel te communiceren heb ik niet met Draman, maar zijn volgende wens is of ik hem niet een fiets kado zou kunnen geven. Buiten het feit dat de jongen waarschijnlijk opnieuw moet leren lopen, dat zijn ene been mogelijk in een soort kromme stand staat omdat hij die al wekenlang niet meer heeft bewogen en dat het nog steeds de vraag is of hij sowieso zijn voet kan behouden, gaat het geven van een fiets wel een beetje ver. Maar is dit weer een verhaal van één vinger, zoals ik die ook in Nederland al zo vaak was tegengekomen? De tijd zal het leren.
In het cyber café van Bakary loopt een man binnen, een jonge jongen eigenlijk, ik schat hem begin twintig, met een totaal vervormd hoofd. Zijn rechter wang is zoiets als een kleine voetbal. Zijn mond is naar links verschoven. Het spreken valt hem niet gemakkelijk. Bakary helpt hem met het openen van zijn mailbox. Later blijkt hij geen geld te hebben om Bakary te kunnen betalen, maar na stevig aandringen belooft hij vrijdag met het geld te komen. Hard en meedogenloos is de wereld, maar ook wel fair.
De schilder Abdoulaye had ik eergisteren geld gegeven voor de laatste verf, maar tot op heden is hij niet teruggekeerd. Zo'n drie weken geleden is hij getrouwd, daardoor had ook hier het werk vertraging opgelopen. Hij is toen anderhalve week weggebleven. Eergisteren beklaagde hij zich dat hij eigenlijk al een beetje spijt had van zijn huwelijk. De vrouw had hem al teveel geld gekost. Misschien is mijn geld ook wel aan haar opgegaan. Ik bedenk mij nu dat ik ook twee oliedrums van hem heb overgenomen, die wilde hij wel verkopen voor 3000 per stuk. Normaal betaal je daar 4000 voor. Ik begreep al niet waarom hij die kwijt wilde, hij gebruikt ze als een soort steiger bij het schilderwerk. Maar ik vermoed dat ook dat geld is opgegaan aan zijn nieuwe vriendinnetje. Zo graaft hij wel zijn eigen graf.
Oh ja, (het is komkommertijd, er gebeurt niet zoveel), Siville of Ali, de carroleur / tegelzetter is een goede vriend van Arona en houdt hem vaak de hele dag gezelschap, van 's-ochtends tot 's-avonds laat, als hij tenminste geen werk heeft en dat heeft hij bijna nooit. Siville is een een athletisch type, hij traint elke dag, loopt een aantal kilometers en ziet er gespierd en gezond uit. Ik heb hem overigens eerder beschreven als de man die altijd lacht. Aardig, maar toch probeer ik niet al te close met hem te zijn. Het zou me wel eens teveel drank kunnen kosten. Hij heeft al een paar maal voorelkaar gekregen om een kwart fles pernod in een fles limonade te gieten, dan drinkt hij de ene cocktail na de andere. Ik houd het, uit zuinigheid natuurlijk, meestal bij één klein glaasje. Maar goed, hij is best aardig en van de hele dag alleen thee wordt je vanzelf sjachrijnig. In elk geval, Siville heeft zich bij het leger gemeld, vaste baan, vast inkomen, goedkoop drinken en ze kunnen daar ook tegelzetters gebruiken. Vorige week was de uitslag. Afgewezen helaas, twee maanden te oud, je mag maximaal 22 jaar zijn. Grote teleurstelling, hij had er elke dag de mond vol van. Maar, beste lezers, we wonen in Afrika, dus aan die twee maanden moet wat te doen zijn. Siville troont naar de Mairie en koopt voor 10.000 Fcfa een nieuwe geboorteakte waarop zijn echte leeftijd staat: 20 jaar.
Zijn aanvraag is nu dus weer in behandeling, eind van de week krijgt hij te horen of hij alsnog wordt gerecruteerd. Ik houd mijn hart vast, hij is een aardige jongen, maar ook hier kan drank veel kapot maken. Ik ben een aantal keren in de kroegen van het leger geweest en er hing altijd een nare en rumoerige sfeer. Militairen lopen lallend rond met hele literflessen goedkope wijn en anderen zitten de hele avond aan het bier. In een hoek staat de televisie en het geluid ervan weerhoud je van elk gesprek. Het zou wel eens kunnen dat van sommigen het hele salaris bij de bareigenaar terechtkomt, in casu bij Heineken of een andere grote bierbrouwer.

Vrijdag 1 juni.
Het loopt tegen elven, ik ben met het tuinenplan bezig geweest, puntjes op de "i" gezet. Ik heb als ontbijt een knots van een mango gegeten, hij is veel te groot en valt niet helemaal lekker. Je weet het maar nooit. Er zijn weing of geen muskieten, eentje is in principe genoeg om malaria op te lopen. En nu zit ik op mijn dak. Rond mij waait een verkoelende westenwind, alhoewel echt koel is natuurlijk anders. Ik heb nog snel gecontroleerd of de duif niet heimelijk in een hoekje zit. Zuster Emelia kwam langs om te vragen of ik wilde komen kijken naar de climatiseurs, ze deden het niet meer. Het blijkt dat je eerst de hoofdschakelaar uit moet zetten als er een stroomstoring is geweest, da's alles.
Er is verder niet veel te melden. Ik doe 's-middags een stevige dut. Het lijkt wel of ik de drukte van de afgelopen maanden nog niet kwijt ben. Voor het avondeten maak ik weer eens spagettisaus en omdat het vrijdag is vertoon ik films. In het voorprogramma Tit for Tat van L&H en daarna de spektakelfilm Waterworld. De zaal was bijna volledig uitverkocht, wegens succes geprolongeerd. Maar ik moet zeggen het beeld op de hagelwitte muur is ook werkelijk perfect!

Zaterdag 2 juni.
Ik zou wel elke dag in mijn bed willen blijven liggen, maar ja dat is niet goed. Al reeds vroeg staat Emelia op de stoep. Of we niet samen Draman op kunnen zoeken, dan kan de ambulance naar de garage voor doorsmeren en olieverversen. Ik meng snel wat aardbeien-aroma door een fles water en even later zijn we op weg naar Mopti. Draman ligt er opgewekt bij. Maar zijn houding baart zorgen. Hij heeft zijn benen volledig opgetrokken en er lijkt bijna geen beweging in te zitten. Emelia beaamt dat als er niet snel wat gebeurt, zijn gewrichten volledig vast kunnen komen te zitten. Hij zal zo snel mogelijk ambulant moeten worden en oefeningen doen. Hij wil oh zo graag mee om verder in Sévaré te revalideren. Dat zal mogelijk volgende week worden. Het meisje naast hem, ik schat haar omtrent de twintig, die ook al drie maanden in het ziekenhuis ligt!, wil nu van mij ook een radio. Voorlopig moeten ze maar even samen doen. Ik kan wel een projekt beginnen voor de Stichting: Radios voor zieken. Dat is natuurlijk een beetje onzin, maar het valt mij wel op hoe blij de mensen zijn met een beetje afleiding en muziek en misschien helpt het wel bij het herstel.
Als de avond valt is het weer film, Busy Bodies en daarna Ice Age. Het is een vol huis, er zijn meer mensen, voornamelijk kinderen, dan ooit. Het zijn er vast wel een stuk of veertig. Dat beide films Engels gesproken zijn is niet echt een probleem. Midden in de hoofdfilm valt het licht voor een kwartiertje uit, maar iedereen blijft geduldig wachten. Gedurende de nachtelijke duisternis floept het licht regelmatig even aan. Net of de technici ergens een draadje aan het vastknopen zijn. De kinderen zijn enthousiast, de volwassenen minder, hoewel het een film is met bijzondere animaties en er is veel te zien. De ouderen gaan over het algemeen toch meer voor geweld en spektakel helaas. Voor mij een beetje een dilemma, moet je kinderen en vaak heel jonge, daar wel mee confronteren? Tot nu toe lijkt het ze niet te deren, maar wat gaat er door die soms fragiele kopjes?
Onder het genot van een pilsje praat ik nog even na met Sékou. Of er in Nederland ook gardiens zijn? En of een gardien hier echt wel nodig is. Hij zegt van wel, er kan van alles gestolen worden, de auto, de stoelen. Ik vermoed dat het allemaal wel meevalt. Ik vertel tot zijn grote verwondering dat vanmiddag een hagedis heeft geprobeerd om tegen mijn been op te klauteren. De meestal schuwe beesten moeten over het algemeen niets van mensen hebben, maar omdat ik ze soms iets te eten toe werp, is er in elk geval eentje die heel dicht bij mij komt. Als ik een kruimel brood gooi, vliegt ze er op af, ja het is een vrouwtje en als ik buiten mijn broodje eet, dan is ze altijd in de buurt en kijkt mij vragend aan, zo van komt er nog wat of niet? Sékou was zichtbaar verwonderd. Ik vroeg hem nog naar onze duif en als ik het goed begrepen heb, dan heeft een kind van de buren hem de nek om gedraaid. Dus de kans dat ik die ooit terug zie is niet zo groot meer.