Printversie

Willem Snapper's nieuwsbrief 30, 29 juli 2007.

Het is een wat kortere nieuwsbrief, voor het thuisfront ook wel eens prettig.

Maandag 23 juli
Het is alweer half zeven in de avond.
Een bijzonder aangenaam bezoek van Monica, Mieke en Ablo, aardige mensen, ze hadden ook nog een aantal lekkernijen voor mij meegebracht. Een groot stuk kaas, borrelnootjes, een fles wijn, een pakje roquefort. Ik had mij er gisteravond met het eten niet met een Jantje-van-Leiden afgemaakt (ik hoop dat ik het nu goed schrijf). Soep vooraf, uit een pakje weliswaar, daarna een heerlijk uitgevallen tonijn-aardappelsalade, en toe ananas met mango. Iedereen tevreden. Ik had gisteravond nog wel even problemen met het weer. Tegen de avond begon het flink te stormen en te regenen. En ook de stroom liet het op een gegeven moment afweten. Gelukkig was ik net zo'n beetje klaar met koken. Tijdens het noodweer heb ik in Sévaré de auto van Ablo opgepikt en in convooi zijn we naar mijn huis gereden. Monica en Ablo zijn getrouwd, maar zien elkaar niet zo heel vaak. Monica komt regelmatig naar Mali, Ablo af en toe naar Nederland. Ze hebben samen de Stichting Jigo opgezet, met als doel het verbeteren van de leefomstandigheden in het dorpje Jigo in de onmiddellijke omgeving van Ségou. Ook zo bijzonder betrokken bij Mali (zie www.jigo.nl). Monica, ik kende haar niet, is een vriendin of althans een bekende van Mirjam, met wie ik in 1979 door de Sahara ben getrokken. Ik zal haar een mailtje sturen. Jammer dat ze vanmorgen alweer vertrokken. Het plan om naar Songo te gaan kon niet doorgaan, want de brug bij Goundaka, die drie weken geleden is ingestort is nog niet gerepareerd.
De temperaturen doen sinds gisteravond een beetje Hollands aan, heel aangenaam. Het heeft vooral vannacht en vanmorgen vroeg behoorlijk geregend. De padden gaven weer een oorverdovend concert. Ze zitten aan de kant van een plas en zetten hun kelen op, ze kwaken zich een ongeluk. Vanmorgen zweefden er al weer arenden boven het huis.
Vanmiddag kreeg ik weer bezoek van een vreemdeling, die mij vroeg of ik hem kon helpen met het zoeken van een studie in Frankrijk. Gelukkig weet ik daar niets van, dus hij is onverrichterzake weer weggegaan.
Had ik verteld dat ik Arona aan de telefoon heb gehad? Arona, die hier het eerste half jaar bepalend was voor de omgeving? Hij hing opeens aan de telefoon en hij zit zich nog steeds in Bamako. We missen hem hier allemaal. Met zijn bijzondere Frans: paat-être, altijd in voor een praatje, altijd mensen om zich heen en met thee bezig.

Dinsdag 24 juli.
Het is elf uur in de ochtend, ik heb een uurtje bij de bank gezeten, waar een zwaarlijvige dame zich op de bank tussen mij een een ander in wilde wurmen, maar die pardoes half bij mij op schoot terecht kwam, er kon geen enkel woord vanaf. Ik heb boodschappen gedaan, gehakt laten maken, aardappels, komkommers en knoflook gekocht. En twee literflessen lijfdrank: goedkope pernod. Voor de mensen die zich zorgen maken: ik verbruik ongeveer 1 fles per maand.

Donderdag 26 juli.
Het is een rustige week met rustige dagen. Ik heb het gevoel dat ik een beetje bijkom van het emotionele eerste half jaar, van de drukte met de verbouwing en al de nieuwigheid. Over gisteren valt niets te vermelden. Of het moet zijn dat Sékou en Doua twee kanjers van muizen te pakken hebben genomen, de een in de garage, de ander was een logeerkamer ingevlucht. Met hun slippers in beide handen weten ze de beesten doeltreffend te raken en ze waren op slag dood.
Vandaag is het niet veel beter. Er is vannacht ongeveer 35 milimeter regen gevallen, zo zag ik op het Malinese weerbericht, en het klopt ook wel, want rondom het huis staat het blank. De weg naar mijn huis heeft behoorlijk te lijden gehad. Woensdag heeft de gemeente een aantal vrachtwagens met latherite gestort in hopen en die liggen nu midden op de weg, wachtend om door de Caterpillar over de weg te worden verspreid. Zolang die echter niet is geweest moet het verkeer er omheen rijden en op die plekken is de modder nogal verraderlijk. Hoe meer verkeer, hoe meer gaten en modder en hoe slechter de weg. Maar oh wonder, afkloppen, ik heb nog nooit vast gezeten. Ik heb wel voor de zekerheid de schep achterin de auto gelegd. In elk geval is het prettig weer, de zon verschuilt zich achter een grijs wolkendek, af en toe valt er nog een drup regen.
Vanmorgen heb ik in Mopti een paar monsters van speakers opgehaald om bij de film een meer acceptabel geluid te kunnen produceren. Of het een verbetering is moet ik afwachten, ik kan het teveel aan bassen niet voldoende wegdraaien en het volume is misschien niet eens voldoende. Ik drink met JP, de Nederlandse gids van Baobab-travel, een pilsje in het motel van Sévaré. Hij logeert daar in de presidentiële suite, twee kamers met een gigantisch goudkleurig bankstel. Tweemaal per jaar trekt hij met groepen Nederlandse toeristen door Mali.

Vrijdag 27 juli.
Wat valt er tot nu toe te vertellen. Er is geen brood, ik moet het doen met een kwart van een oude baguette, waarschijnlijk hebben ze geen vers brood gehaald omdat de weg onbegaanbaar is. En dan mijn planten, wat het doet, doet het goed. Er is veel regen gevallen en het is echt groeiweer. Maar wat het niet doet, gaat het ook niet doen. De verklaring kwam van Bernadette uit Kati in Mali, de bramen, de kool en de aarbeien komen pas tot ontkiemen nadat er een koude periode is geweest, zoals bijvoorbeeld de Nederlandse winter. En als ze het al zouden doen, dan zullen er volgens haar geen vruchten aan komen. Dus dat is duidelijk, die pogingen geef ik op. Ik ga mijn zaden niet eerst drie maanden in de koelkast bewaren. In elk geval doen de pompoenen het, de haricots verts, en wat ik hier in Sévaré heb gekocht: twee soorten tomaten, rode bieten. Alleen de worteltjes laten het afweten. Misschien is het geoon niet het goede seizoen.
Sékou laat mij vier padden zien, die niet meer uit de grote wasbak kunnen komen. Hoe ze erin terecht komen is mij een raadsel. Wel erin, maar niet eruit? Aan beide kanten is de rand even hoog. Ik maak snel een paar foto's, ik heb gelukkig weer wat voor de nieuwsbrief, ik stop ze in een emmer en breng ze naar buiten. Trots blijven ze zitten bij de rand van het water en lijken duidelijk tevreden. "Un bon travail" roept Sékou. Wat is mijn invloed op de dierenwereld hier of liever gezegd op de mensen? Ik probeer een beetje de tabou's te doorbreken, niet alles doodmaken, geniet ervan, we leven samen op deze aarde. Zou dat lukken? Het is wel zo dat de salamanders (de gekko's) niet meer voor hun leven hoeven te vrezen, dat is winst. Maar Bakary denkt dat ik gek ben als ik het onderwerp aansnijd. Djenné slaat alles dood wat haar voor de voeten komt en lacht vriendelijk naar mij als ik iets probeer uit te leggen. Bij hun helpt het niks. Dan ga ik nu voor de verandering nog een keer naar de bank.
Aldaar heb ik twee uur moeten wachten, er waren 65 mensen voor mij. In de tussentijd ben ik maar even naar de markt gegaan, ik heb een krentenbol gegeten en brood gekocht. Nou ja, c'est Mali.
Daarna heb ik Sékou opgehaald om Abdoulaye de schilder te zoeken, die nog steeds mijn oliedrums heeft en ook nog werk moet doen, dat ik al heb betaald. Ik spreek met Sékou af dat we tegen z'n familie zeggen, dat als hij niet komt opdagen, we naar de politie stappen. Het gaat toch mooi om 18 Euro! Maar gode zij dank, Abdoulaye zit buiten, excuseert zich en weet zich eigenlijk geen raad. Hij komt morgen de drums terugbrengen en het werk afmaken. Zijn excuses zijn niet overtuigend, hij is ziek geweest en inderdaad, zijn gezicht heeft een pokdalig uiterlijk, maar hij is aan de beterende hand. Mankeert toch dat hij via de telefoon best iets van zich had kunnen laten horen. Hij was ervan op de hoogte dat we driemaal eerder waren langs geweest. Gelukkig gaat het nu goed aflopen. Ik heb ook onmiddellijk met de arme sloeber te doen.
We waren dus snel klaar met hem en daarop hebben we bij een kwekerij nog wat planten gekocht, een derde druif en een viertal struiken voor de sier met mooie grote rose kelken. Bij een andere kwekerij nog twee bananen-boompjes ter vervanging van de twee die het loodje hebben gelegd. Ik denk dat we nu voorlopig wel voorzien zijn. Ik heb gisteren nog twee pompoenen geplant, op plekken waar meer ruimte is.
En dan moet ik nu een foto maken van zuster Emilia op de bromfiets midden in een modderpoel, om aan te geven hoe slecht de weg naar het ziekenhuis wel is en onder wat voor omstandigheden zij moet werken!

Zaterdag 28 juli.
Terwijl ik naar het weerbericht lig te luisteren, waar ik hoor van het slechte weer in midden-Duitsland, waar Anetty de Documenta in Kassel bezoekt, hoor ik rondom het huis opeens wind en gerommel. Ik schiet in de kleren en klim snel op het dak om nog net een paar mooie dreigende luchten te fotograferen, voordat ik door de naderende regen weer naar binnen wordt gedwongen. Ik trek ook snel een trui aan, het is gewoon koud. De thermometer wijst 21 graden!
Elke regenbui wordt in deze omgeving altijd voorafgegaan door stormachtige wind, bijna altijd pal uit het oosten. Die wind duurt meestal een kwartier of een half uur, daarna begint het te regenen. Het eerste kwartiertje is meestal het vervelendst, want als de grond nog droog is, leidt dat tot veel stof en opwaaiend zand. Op dit moment is de grond niet kurkdroog en dan heb je daar weinig last van. En dan is het afwachten hoe lang het blijft regenen. Het kan zomaar helemaal over zijn, maar het kan ook de hele ochtend blijven motteren.
Gisteravond was het en heerlijke filmavond en het was weer drukker dan vorige week. Ik schat dat er nu wel 150 mensen waren. Het ziet echt zwart van de mensen. Jammer dat het maken van een foto niet lukt vanwege het gebrek aan licht. Alle stoelen en banken zijn al snel bezet, kinderen zitten, liggen en hangen in het rond. Mijn speakers trekken het nauwelijks, zeker, het geluid is flink harder en duidelijker, maar het probleem van teveel aan bassen is vervelend. Twee lange films gisteravond: Fra Diabolo van L&H, voor mij een van hun top-films, maar voor hier is hij denk ik toch te langdradig en met een teveel aan gesproken woord, wat de mensen hier niet kunnen volgen. Daarna een nare crimi: Piège (valstrik) en eaux profondes. Teveel geweld mijns inziens, de mensen genieten echter en na afloop krijg ik alom complimenten over de goede film. Maar het was zeker geen "alle-leeftijden"-film.
Fra Diablo heeft voor mij nostalgische herinneringen. Samen met vriend Tom, die nu al jaren in Milaan woont heb ik de film tientallen keren gezien, vaak ook na het nuttigen van gigantische borden van Tom's specialiteit spagetti carbonara. Een volledig pak spagetti voor twee personen was wel het minimum, meestal verorberden we met z'n tweetjes anderhalf pak, niet gezond, maar erg lekker. Het is simpel, kook spagetti, bak wat spekjes en tenen knoflook en wat verse basilicum, voeg de spagetti toe, meng het geheel met een geklutst ei en parmesaanse kaas door elkaar, dat is alles. Zo ook gisteravond, alle ingrediënten waren aanwezig! Ik heb zelfs op traditionele wijze een restje keiharde parmesan zitten raspen. Dus het was even als vanouds, Hht enige wat ik miste was de koude witte wijn.
Zeven uur, ik heb nog heel even om wat te tikken, voordat ik alle apparatuur ga opstellen voor de films van vanavond. Maar veel te melden heb ik niet. Tegen de avond vielen mij de zwaluwen op die door de lucht scheren, het zijn niet dezelfde die zich nu nog in Nederland bevinden en die volgende week naar het zuiden vertrekken. Zijn dit hier dan overwinteraars of trekken ook deze verder naar het zuiden? Het doet mij wel erg aan de Gerard Dou denken, waar ik ook kon genieten van de schrille geluiden van de zwaluwen die voor mijn ramen langs scheerden. Je komt hier trouwens meer vogels tegen die je ook in Nederland ziet, zoals de vertrouwde kieviet.

Zondag 29 juli.
De week zit er al weer op en de tijd vliegt. Het is nu echt heerlijk buiten, ik zit in de cour, de temperatuur is ideaal, ik heb net een broodje meet heerlijke kaas gegeten en een tweede met corned beef. Het lijkt met de films nu een beetje uit de hand te lopen. Op zoveel succes heb ik niet gerekend. Voordat de poort openging hingen er al een hele partij kinderen rond. Ze namen onmiddellijk de beste plekjes in toen de deuren opengingen. Naarmate de avond vorderde werd de binnenplaats voller en voller. Het moeten er wel weer 150 zijn geweest. Het lukt allemaal nog wel, maar wat als er straks 200 komen of meer?
Ik ga misschien nog wat meer banken bestellen, diegenen die drie uur op de grond zitten hebben het moeilijk. En er komen er volgende week meer, want de film van gisteren was een daverend succes, het lachen, roepen, applaudiseren was niet van de lucht. Ik moet zeggen dat de animatiefilm The Incredibles ook van een bijzondere orde was. Interessante beelden, weinig conversaties, veel actie, ik ga mijn Nederlandse relaties aanspreken om op het internet meer van dit soort te zoeken. Vooraf had ik een Goofy-tekenfilm en Be Big van DDEDD. De laatsten zorgen ook nog steeds voor veel hilariteit. Tot de volgende week!