Printversie

Willem Snapper's nieuwsbrief 36, 9 september 2007.

Waarin het buitengemeen goed gaat met de Stichting Mopti
en
Waarin mijn voorlopig grootste wens in vervulling dreigt te gaan

Maandag 3 september.
De directeur was er niet, dus we moeten over een uurtje weer terug naar La Tolérance om te regelen dat de Sanogo's daar naar school kunnen, om ze in te schrijven. Sékou heeft van de oude publieke school een dikke dichtgeplakte enveloppe gekregen met alle wetenswaardigheden, mogelijk de rapportboekjes, over de drie oudsten, de brief is gericht aan de directeur van La Tolerance.
Het is niet ver van hier, een kilometer denk ik, toch is het een warme wandeling. Het ligt duidelijk aan de hoge luchtvochtigheid.
Verder weinig bijzonderheden. Het was gisteren weer een lange computerdag, de nieuwsbrief, het aanpassen van www.eldoradomali.com met nieuwe foto's en enkele wijzigingen, veel mails beantwoord naar aanleiding van de grote bedelbrief-mailing. Het gaat goed met de financiën voor het project. Ik heb toezeggingen en overboekingen tot een bedrag van 1200 Euro, dat is mooi, maar niet genoeg. Maar ik heb het idee dat we het meeste bij elkaar kunen sprokkelen.
Iemand opperde aan te kloppen bij de NCDO in Nederland, een club die in het leven is geroepen door de overheid en die kleine projecten in ontwikkelingslanden ondersteunt. Maar helaas, mijn project komt niet in aanmerking omdat we geen voorlichtingscampagnes organiseren in Nederland. Vreemd en jammer, ze eisen voorlichting op scholen, akties op markten ed. Helaas, daar hebben we de organisatie niet voor. Maar misschien zijn er nog andere opties. Ik ga nog verder neuzen.
Austin is toch wel een intelligent mannetje. Zondag sloeg hij opeens zijn handen op de knieën en daarna voor zijn gezicht. Dat heeft hij gezien in de film Way Out West van L&H, die ik zeker anderhalve maand geleden heb vertoond. Ik kon mijn ogen niet geloven.

Dinsdag 4 september.
Het is tien voor acht in de morgen, ik heb met Founé te doen. Ze is over de helft met het vegen van de binnenplaats. Zonder morren begint ze elke ochtend aan de klus, bladeren, papiertjes, stof en zand, alle troep wordt weer bij elkaar geveegd met haar weliswaar uiterst doeltreffende rieten veger. Maar toch, ze werkt zich het apezuur, want als ik nog op één oor lig hoor ik al het het gehamer van het stampen van de gierst. En nu hoor ik ook Austin huilen, die moet ze dan zien rustig te krijgen. Ze heeft haar handen vol, ze werkt keihard, de hele dag, bijna zonder onderbreking. Ik schroom meestal om haar mijn vuile was te geven. Gelukkig is het leven voor de Sanogo's er wel veel op verbeterd. Founé hoeft niet meer met water te slepen, ze heeft nu water direct uit de kraan. Ze hebben hun eigen huis, binnenplaats en keuken. Wat blijft is toch die loodzware taak. Founé heeft ook nog steeds de bijna tweejarige Austin aan de borst. Ze sjouwt hem nog altijd mee op haar rug als ze de deur uit gaat voor een paar boodschappen bij Ina, of desnoods naar de markt in Sévaré. 's-Avonds om een uur of negen zit ze uitgeput voor de buis. Het eten is op, de afwas is gedaan. Ze is te moe om te kijken en haar ogen vallen al snel dicht. Austin valt ook lebberend aan een tepel in slaap. Sékou, dat is een ander verhaal. Sékou werkt soms een uurtje in de tuin of snoeit een heg. Voor de rest hangt hij rond, zit leren produkten te maken en verdient daar letterlijk een paar centen mee, of slaapt een gat in de dag. Wat hij 's-nachts uitvoert weet ik niet. Ik kom daar niet achter. Ik heb hem vaak gevraagd of hij nu slaapt of waakt. Hij is uiteindelijk gardien (bewaker). Ik vermoed dat hij slaapt, misschien slaapt hij met één oog open. Dat moet hij dan gedurende de dag inhalen. Ik zou liever hebben dat hij gewoon slaapt, ook met de hond op het dak lijkt mij het gevaar van buiten niet groot. De bandieten zijn bang voor honden en lawaai en ze weten bovendien dat er iemand is die waakt. Maar om te besluiten, de verhoudingen tussen man en vrouw in de Malinese, zeg maar Afrikaanse maatschappij, liggen een beetje veel scheef.
Het is echt verschrikkelijk met de muskieten. Elke avond wordt de tv naar binnen gereden, buiten is het niet te harden. Als ik mij ook maar even vertoon voel ik ze al onmiddellijk mijn overhemd doorboren. Ik doe het niet meer, ik blijf binnen.
Ina kwam gisteren alweer met een maaltijd aanzetten, ik had haar gecomplimenteerd over haar heerlijke gehakt, en dat moet ik weten ook. Na het drinken van Malinese thee gisteravond voelde ik mij niet helemaal cent pourcent. Heb ik honger of geen honger? Ben ik ziek of niet? Ik heb geen koorts, alles lijkt normaal. Het is misschien toch gewoon de verkoudheid.
Aan de Stichting Mopti zal het niet liggen, ik bekijk meerdere keren de site van de postbank om te zien of er ontwikkelingen zijn. En die zijn er, het gaat goed. De rekening loopt met redelijk gestaag op. Het is echt fantastisch. Ik weet niet of we uiteindelijk het volledige tekort kunnen wegwerken, maar het gaat de goede kant op en het heeft er alle schijn van dat we in oktober kunnen beginnen. Blijft nog het probleem van de plaatselijke rekening bij de bank. Er wordt gewacht op een brief van de postbank, die eerder naar een verkeerd adres werd gestuurd.

Donderdag 6 september.
Het is een grijze ochtend, er is geen blauwe lucht te zien, de temperatuur buiten schommelt rond de 25 graden, aangenaam dus. Dat viel niet te zeggen van gisteravond. Tegen een uur of tien begon het opeens behoorlijk te waaien en die wind was echt zo koud dat het buiten niet prettig meer was. Wind betekent in deze tijd ook altijd regen, de hoeveelheid viel een wat tegen. Heb ik goed geslapen? Ik voel mij vanmorgen beter dan gisteren, alleen de hond heeft mij toch zeker een uur wakker gehouden door zijn aanhoudend geblaf. Wat er nu an het beest is veranderd weet ik niet, maar 's-nachts gaat hij niet meer de hort om mee te doen met de nachtelijke hondencocerten, hij vertoeft tegenwoordig bijna dag en nacht op het dakterras en vat zijn werk als waakhond opeens zeer serieus op. Elke vlieg die langs komt, elke hagedis die het waagt een blik richting de poort te werpen wordt verwelkomd met eindeloos geblaf en gegrom. Ik zou er bijna mijn ramen voor dicht doen.
Met heel veel moeite hebben duiven een plekje gevonden in een hoek van de binnenplaats, recht tegenover mijn computerruimte, bovenop een voorziening voor gordijnen. Gisteren vielen alle takken nog naar beneden, nu is er een werkelijk nest te zien. Een van de duiven, ik vermoed het vrouwtje zit er bijna voortdurend op, terwijl de andere tortelduif af en toe komt kijken en soms weer een takje meebrengt. Moeders zit al zo trouw op haar nest dat ik het idee heb dat moeders al zit te broeden. Maar ze is ook nog steeds bezig met woningverbetering, want ik zie haar ook steeds in de weer met het verplaatsen van takjes. Zojuist kwam een andere vogel poolshoogte nemen, hij was veel kleiner, maar hij werd al snel weggejaagd. Het leek een koekoek-achtige vogel, ik had mijn verkeerde bril op en kon het niet duidelijk zien. Het is september, legden niet alle vogels hun ei in mei?
Terug naar gisteren, ik had het ervan genomen. Ik voelde mij niet optimaal en als altijd ben ik bang voor malaria, zelfs nu ik al twee maanden aan de Lariam ben. Dus heeft zuster Emilia mijn bloed nog maar eens onderzocht, uitslag gelukkig negatief. 'S-middags heerlijk twee uur geslapen, dat gaf de nodige verbetering.
En terug naar eergisteren, ik had weer een gesprek met Baba over onze aktiviteiten. Ik raak steeds meer onder de indruk van zijn capaciteiten en zijn sociale bevlogenheid ook. Hij weet de bevolking zodanig te manipuleren en te stimuleren dat het ook echt wat lijkt te worden. Ik moet niet vergeten te melden hoe goed het gaat met mijn aktie. Het tekort is omgetoverd in een overschot en ik ben zo enorm blij. De Stichting Fietsen voor Onderwijs heeft een bedrag van 5000 Euro toegezegd. Deze stichting heeft in 2006 een fietstocht georganiseerd van Bolsward naar Ghana om geld in te zamelen voor diverse scholen. Ze vonden mijn project zo sympathiek dat ze deze bijdrage wilden leveren. Ik was werkelijk perplex. Het tuinen-project kan nu werkelijk van start en we kunnen gaan sparen voor eventueel een vervolg, al willen we eerst de lopende projecten evalueren, alvorens verder te gaan. Ik heb nogmaals nieuwe foto's gemaakt voor de galerie en ik heb toch couchsurfster Griselda ontmoet, die eerder ondanks een afspraak niet was op komen dagen. Ik heb als taxi gefungeerd door het ophalen van een groep mensen uit het dorp Fatoma, die daar waren gestrand nadat één van hen een tamelijk ernstig ongelijk met de bromfiets had gehad en die inmiddels met zware beenbreuken in het ziekenhuis van Mopti is opgenomen. (Waarom koop ik toch geen bromfiets?) Daarna heb ik samen met twee jeugdige Nederlandse toeristen Tjebbe en Jan een gezellige avond gehad. Later vervoegde ook Griselda nog bij ons. Zij wil na haar tocht naar Timbouktou toch nog een keer bij mij langskomen, ze is vooral geinteresseerd naar aanleiding van mijn verhalen over mijn bioscoop.
En het is nu weer vandaag.
Ik zou hier boven op het dakterras wel willen wonen, het is altijd ietsje luchtiger dan beneden, minder muggen ook. Maar voor de rest is het niet handig. Ik ben een uurtje in Mopti geweest om het een en ander te downloaden. Waar ik hier twee uur over doe, gaat daar in een half uur, en het kost mij daar niets. Logisch, ik heb de hele winkel gefinancierd. Op de terugweg stop ik meestal (op de heenweg ook) om mensen mee te nemen die langs de kant van de weg staan. Er stonden er echter een beetje veel en ik moest uitstappen om de bestorming van de auto in goede banen te leiden. Ze konden me nog net duidelijk maken dat een meisje van een jaar of acht ook mee moest, want moeders was al ingestapt en het kind dreigde door mijn brute optreden achter te blijven. Op die plek, bij het verlaten van Mopti, is het vaak behoorlijk druk met allerlei slag mensen dat naar Sévaré wil. De taxi-brousse van 225 Fcfa (30 eurocent) kunnen ze niet betalen. Er wordt heel wat gependeld tussen de twee plaatsen en overal kun je mensen oppikken. Oudere vrouwen, moeders met kinderen, jonge kinderen of allerlei onbestemd volk. Woensdags is er extra veel aanbod, dat komt omdat de mangeants uit Sévaré dan massaal naar Mopti trekken om te bedelen op de donderdagse markt. De meesten vinden geen vervoer en lopen woensdags heen en vrijdags terug, het zijn altijd jongetjes tussen de acht en zestien schat ik, meestal tamelijk haveloos gekleed, een plastic emmertje of een leeg tomatenpasta-blik mee voor het op te halen eten, of wat mensen er dan ook in zullen kieperen. Het nodigt niet uit ze mee te nemen en ik aarzel ook omdat ik een soort tegenzin heb tegen deze vorm van bedelarij. De mangeants zijn kinderen die les krijgen op een Koran-schooltje of bij de een of andere marabout. Om in hun en hun meester's levensbehoeften te voorzien lopen ze alle huizen af en bedelen om etensresten of anderszins. Vaak wordt er met koken rekening mee gehouden met hun passage. Op vaste tijden komen ze aan de poort en krijgen ze iets toegestopt. Het zijn meestal dezelfden.

Vrijdag 7 november.
Groot nieuw, Bakary belde mij dat de ADSL is gearriveerd en dat het een kwestie van dagen is voordat ik via Orange kan worden aangesloten. Ik heb onmiddellijk Agibu gebeld, want hij is het die de abonnementen en de installatie regelt, maar hij nam de telefoon niet op.
Ik ben net met Sékou terug van een avontuur in de brousse. We wilden nieuwe bomen kopen, de twee eerdere flamboyants waren dood gegaan. Flamboyants zijn snelgroeiende bomen, die naast schaduw ook voor prachtige bloemen zorgen. Bij kwekerij nummer één waren de boompjes nog onogelijk klein, dus besloten we naar een andere kwekerij te gaan, maar het bleek dat die was opgeheven, of liever gezegd, was verhuisd. Een jonge vrouw wilde ons er wel heenbrengen, dus met zijn allen in de auto, alle kinderen Sanogo waren ook mee, van het asfalt af en via kleine weggetjes, langs een enorme groeve met holen en gaten waar latherite voor wegen wordt gedolven in een soort open mijnbouw gebied, naar een niet meer dan zeer eenvoudig lemen huis. Inderdaad, daar stonden weer alle planten en bomen in de bekende plastic zakjes. Dat gaat op zich heel goed. De grotere flamboyants konden we vinden op een plek nog weer verderop, maar omdat het inmiddels was gaan regenen, zeg maar hozen, hebben we dat eerst even afgewacht. Na een kwartiertje kwam de jonge vrouw in de nog steeds stromende regen aanzetten met twee boompjes en konden we terugrijden over kleine weggetjes die inmiddels door de regen waren veranderd in wildstromende beekjes. Het ging gelukkig goed en we zijn heelhuids thuis gekomen.
Ik ben helemaal opgewonden, ik heb eindelijk Agibu aan de telefoon gehad en hij beaamt dat er ADSL is. Hij komt morgen om negen uur praten, wat mij betreft sluit hij me direct aan. Maar zo snel zal dat wel niet lukken. Ik krijg waarschijnlijk een antenne op het dak.
Voor Bakary is dat een grote tegenslag. Het abonnement is véél goedkoper dan wat hij nu betaalt en verder heeft hij (ik) 3000 Euro moeten investeren voor de verbinding zoals hij die nu heeft, weggegooid geld. In elk geval zullen zijn abonnementskosten gedecimeerd moeten worden. De andere cyber heeft nu ook ADSL en daar waren de investeringen misschien 10% van die van Bakary. Maar ja, het was kiezen of delen voor Bakary. Wachten op ADSL die misschien nooit zou komen, of nu voor de snelle verbinding kiezen. Het betekent ook dat de uurprijzen omlaag moeten, nu 1000 Fcfa per uur, naar misschien 750 of 500. Er zal meer, veel meer tijd nodig zijn voordat hij zijn schulden zal hebben terugbetaald. Het is jammer, maar het is ook het risico van ondernemen. Dat realiseert hij zich gelukkig ook. En hij is er zich ook van bewust dat hij dat risico zou lopen. Maar zo snel?? Amper twee of drie weken later??!!
Sékou heeft gisteren de grote courgette-plant weggehaald, buiten bij de poort. Jammer, het was een prachtige plant. De plant had zich rond een van de bomen genesteld en was uitgegroeid tot een grote platte ring met een diameter van wel drie meter. Er ontwikkelden zich gele bloemen en zelfs vruchten aan. Maar elke keer als de courgettes bijna volgroeid werden ze door kinderen uit de buurt meegenomen. En dat was Sékou een doorn in het oog. Rigoreus heeft hij alles zonder overleg en tegen mijn zin weggehaald. Als de vruchten òns niet gegund zouden zijn, dan toch ten minste wel andere mensen, is mijn redenatie.
Vanavond weer film. De lucht ziet er dreigend uit. We zien wel of we het einde van The flying deuces halen.

Zaterdag 8 november
We hebben het einde gehaald, tijdens de film kwamen af en toe wat druppels naar beneden, maar dat was te weinig om de voorstelling te stoppen. Voor in geval van nood had ik een stuk plastic bij de hand om de apparatuur te beschermen. Het enthousiasme was weer overweldigend, er wordt voortdurend meegeleefd met wat zich op het "witte doek" afspeelt, er wordt gejoeld en geroepen, er wordt geklapt en gelachen. Sommige bezoekers begin ik te herkennen aan hun bijdrages, hun gulle lachen en kreten als "jo-jo". Ook de hoofdfilm was een succes: The Fast and the Furious, een film over straatraces in Japan. Beelden die mij herinnerden aan mijn bezoek daar jaren geleden met Anetty. Met wegen die boven elkaar liggen, de wolkenkrabbers, de gokhallen, de hektiek van de booming culture van eind jaren negentig. Geen topfilm, maar ook niet onaardig.
Vanmorgen een sralend heldere ochtend, geen wolkje aan de hemel. Normaal gesproken zie je het liever niet zo. Maar een beetje afwisseling met de vochtige atmosfeer van de afgelopen dagen is ook wel prettig.
En rond tienen stond Agibu op de stoep. Ik krijg een antenne op het dak en die moet worden gericht op een centrale antenne op nog geen kilometer afstand. Ik ben meteen naar de bank geraced om de financiering rond te krijgen. Ik krijg ook een gecombineerde telefoonaansluiting en een nieuw telefoonnummer. Waar heb ik toch eerder gehoord dat daar zoveel mee fout ging?? Dezelfde live-box die ik in Nederland bij klanten heb geïnstalleerd krijg ik hier nu zelf ook geplaatst.
Het is 7 uur in de avond. Het is buiten niet te harden van de muskieten, dus ga ik nog een kwartiertje naar binnen om mij te beschermen. Als de film eenmaal loopt valt het reuze mee. De muskieten worden dan onder de mensen verdeeld. Na afloop, tijdens het pilsje met Sékou is het weer raak, dan word je nog net voor het slapen gaan even flink gestoken. Iedereen heeft het over de palu, iedereen slikt medicijnen.
Ik heb vanmiddag op de markt gordijnstof gekocht. Tot nu toe had ik nergens gordijnen, vooral in de slaapkamers is dat toch wel prettig, dan hoef je in elk geval de luiken niet dicht te doen. De grand-frère van Sékou, die zijn naaimachine heeft op de markt van Sévaré, moet de gordijnen in elkaar zetten. Het viel bepaald niet mee om duidelijk te maken wat ik precies wilde, maar na een half uur waren de coupons geknipt, het kan niet missen...........? Onderweg heb ik Founé opgepikt, die was te voet naar de markt om daar een grijpstuiver te verdienen als kapster, dat doet ze dus ook nog en de markt is toch zeker een half uur lopen in de hitte!
Om half zes kwam Agibu langs met het contract voor het internet. Het is echt waar, ik kan mijn oren en ogen niet geloven. Over twee weken heb ik ADSL, snel internet, continue verbinding met Nederland en de wereld, Skype waarschijnlijk, uitzending gemist, het journaal, misschien films downloaden. En dat allemaal voor de redelijke prijs van 36.000 Fcfa per maand (50 Euro). Voor hier altijd nog veel geld, maar slechts één-derde van wat ik nu voor die waardeloze modemverbinding moet betalen. Misschien dat nu ook de technische school wel aan het internet gaat, dat betekent voor mij dan veel werk.

Zondag 9 november.
Zaterdagavond het gebruikelijke ritueel. De kinderen die om kwart over zevenen voor de poort staan te dringen om als eerste naar binnen te mogen. Zij horen mij terwijl ik de apparatuur opstel en ik hoor hen achter de poort. Het programma begint met een klein half uurtje muziek, meestal Malinees, soms ook westers. Ik kan er niet echt hoogte krijgen of dat wordt gewaardeerd. Het ontbreekt nog aan een paar reclamefilmpjes, voor Drum of zo. Dan de voorfilm Country hospital van L&H. Vervolgens de Guinese film Le Ballon d'or, over een jongetje die een leren voetbal krijgt van Madame Aspirine en als apotheose voor een voetbalopleiding naar Frankrijk verhuist. Dank je wel Kiki, de mensen hebben ademloos zitten kijken. Na de film stapten velen snel op, om even snel weer terug te keren voor nog een kleine toegift in de vorm van The Music Box van Laurel & Hardy.
Nog op de valreep zie ik vader duif aankomen met voedsel, moeder duif zit nu echt te broeden en verlaat het nest alleen nog als ik probeer een foto te maken.