Printversie

Willem Snapper's nieuwsbrief 55, 20 januari 2008.

Waarin het niet licht valt een duif van een kip te onderscheiden
en
Waarin de muggen nog steeds onder mijn tafels zitten

Dinsdag 15 januari.
Drukke dagen, het is dinsdagavond 10 uur. Vooral maandag was een lange dag. Ik had couchsurfer Keith beloofd om hem vroeg naar de bus te brengen. Dat betekende zes uur op. Op het busstation krioelde het van de blanken die op doorreis waren van het Festival du Désert terug naar Bamako. We hebben nog even een bak koffie gedronken en een broodje omelet gegeten, voordat we afscheid namen. Keith is een bijzonder aardige jongen en ook zeer geïnteresseerd en wilde in de toekomst wel iets betekenen voor het Centre Culturel. Ik zal aan hem denken.
Terug thuis heb ik het een en ander aan de huishouding gedaan, de badkamer schoongemaakt en zo. Ook wel weer rare dingen meegemaakt. Zo kwam gisteren een jonge vrouw langs met een zieke baby van misschien een maand oud. Het kind was duidelijk ondervoed, grote ogen in zo'n ingevallen gezichtje, zoals je die op rampenbeelden ziet. Ze had een recept bij zich van het ziekenhuis. Ze sprak geen woord over de grens, maar ik voelde de bui wel hangen. Ondanks de ernst van de zaak wilde ik weten of het ziekenhuis haar naar mij had gestuurd, maar dat bleek gelukkig niet het geval. Na een minuut of vijf verdween ze opeens, terwijl ik had gevraagd even te wachten. In het ziekenhuis was ze niet, dus heb ik het recept maar even gelaten voor wat het was. Vanmorgen kwam ze weer terug en is ze naar het ziekenhuis gelopen om te vragen hoeveel ze moest betalen. Het viel mee, ik was 3 euro kwijt. Maar het geval baart me wel zorgen. Hoevelen zullen er nog volgen?
Rond twaalven stonden Baba en Franca op de stoep, net als Yvonne begaan met en begeesterd door Mali. Ik had al veel over haar gehoord in de loop der tijd. Het is fijn om dit soort mensen te kennen, het is fijn dat dit soort mensen er zijn en het is jammer dat ze maar zo weinig tijd heeft, ze moet over een paar dagen al weer terug naar Burkina, waar ze afwisselend woont met haar echtgenoot Moctar, een Burkinabé. Met z'n drieën hebben we een bezoek gebracht aan Sangubaka en ze was onder de indruk van het tuinenproject. Na de lunch hebben we de technische school bezocht met een rondleiding door directeur Joseph. Elke keer als we een klas binnenliepen legde hij omstandig en op komische wijze uit, dat de meisjes de wc moeten doortrekken. Hij wees ze erop dat je op een knop moet drukken om dat bruine goedje weg te spoelen. Het gelach was niet van de lucht. Ik ben 's-middags op de school gebleven om een paar probleempjes op te lossen. Tegen de avond werd ik gebeld door Ailee en Agatha dat hun komst een beetje was verlaat, de bus vanuit Timbouctou had vertraging.
En uiteindelijk werd het elf uur voordat ik ze kon ophalen, twee jonge meiden, de vriendelijk, praatgrage en goedlachse Ailee uit Maleisië en de minder bespraakte Agatha uit Polen. Het werd half een voordat we dodelijk vermoeid onder de wol kropen.
Wat heb ik zondag nog gedaan, ik ben het helemaal kwijt, oh ja, niet spannend, ik heb mijn nieuwe filmcomputer geïnstalleerd. En ook de varkensman kwam langs met een gigantisch stuk vlees, misschien wel tien kilo. Ik heb de helft afgenomen, driekwart daarvan was weer vet spek, niet interessant, dus als er voor mij een goed stuk van een kilo bij zat is het veel. Ik snijd het vlees in porties en vries ze in. De rest vind gretig aftrek bij de Sanogo's. Founé komt in de loop van de maandag dus weer bij mij met een paar gehaktballen.
Dinsdag, vandaag dus. De dames zijn begrijpelijk een beetje laat. Kapot van de busreis, een korte nacht en andere nachten met nauwelijks slaap. Het zijn aardige meiden, ze nemen meteen het initiatief, kopen brood en regelen het ontbijt. De rest van de dag breng ik door met het uitzoeken van de een paar weken geleden aangekomen computers voor de École Technique. Jammer dat er toch weer zo veel apparaten bij zijn, die de tand des tijd nauwelijks kunnen doorstaan, kortom te oud. Ik wil toch proberen er nog iets van te maken. Ailee zorgt voor het avondeten, ze maakt een heerlijke curry met rijst. Haar Maleise achtergrond verloochent zich niet.

Vrijdag 18 januari.
Woensdag geen interessante dag, na het ontbijt met mijn twee couchsurfsters, heb ik de hele dag besteed aan onderzoek aan de onlangs aangekomen computers. Uiteindelijk tel ik er 56. Ailee en Agatha zorgen alweer voor het eten, ze maken iets nieuws voor mij: roast met spagetti, groenteblokjes en aardappels uit de oven met heerlijk veel knoflook, lekker gegeten.
Donderdag na het ontbijt breng ik de dames naar het busstation, ze gaan naar de Dogon en reizen daarna verder naar Burkina. Ailee was graag gebleven om een week in een tuin mee te lopen, maar jammer, dat behoort nog niet tot de mogelijkheden. Ik doe nog een paar boodschappen en kom thuis tot de ontdekking dat ik geen roomboter heb gekocht, maar Rama, een margarine zoals die heel vroeger ook in Nederland werd verkocht, men adverteerde ermee dat het een veredelde margarine was, die veel op roomboter leek. Ik heb het denk ik over wel dertig jaar geleden, of kun je het in Nederland misschien nog steeds kopen?
's-Middags heb ik een gesprek met Albertine, de directrice van Caritas Mali en werkgeefster van Christian over de financiering van zijn eventuele vervolgstudie als verpleegkundige. En ik haal la grand-mère op om haar te laten spreken met haar kleinzoon Dramane in Barcelona. Alletwee zijn ze weer blij.
Donderdagavond komen Franca en Baba bij mij eten en het dineetje was geslaagd. Ik heb nu zelf ook een soort curry gemaakt, op mijn manier denk ik, met aardappelpuree en fruitsalade toe. Daar kan ik de volgende keer wel weer mee komen. Terwijl ik de laatste hand leg aan het eten komt het dochtertje Salifa van Moussa alweer met een pan eten aanzetten, ik proef en het smaakt heel goed, maar ik weet niet precies wat het is. Ga ik vanavond van eten, lekker makkelijk, ik stop het zo in de magnetron. Die komt regelmatig goed van pas, vooral bij het opwarmen van kliekjes en bij broodjes kaas. Coulibaly had zowaar gisteren opeens Goudse jonge kaas in de aanbieding voor 9000 Fcfa per kilo (14 Euro). Ik heb maar snel een kilo gekocht.
Ik had ook vier zakjes wijn gekocht, twee flinke glazen uit één plastic zakje. Het is bepaald geen topwijn, maar het is genoeg om de smaak van wijn niet te vergeten.
En nu is het dus vrijdag. Ik ben bezig met de configuratie van twee pc's voor school, maar ik ben al een paar maal gestoord door een stroomonderbreking. Na een hele periode zonder storingen valt de stroom de laatste dagen geregeld even uit. Er valt mee te leven.
En het weer, daar heb ik het iet meer zoveel over. Dat komt omdat de temperatuur een beetje is gestegen. Er staat ook meer wind en ik heb inderdaad de indruk dat er minder muggen zijn. Vanmorgen ving ik er nochtans een kleine veertig met de stofzuiger, dus weg zijn ze nog niet.
Vanavond verwacht ik weer heel veel bezoekers die ik ga vergasten op een echte Amerikaanse western: El Gringo, in het Frans. Mr Bean in het voorprogramma. Dat wordt weer een mooie avond. Ik heb onlangs 14 korte fims van hem kunnen binnenhalen.
Tja, ik ben de hele dag de deur niet uitgeweest, de hele dag ben ik bezig geweest met computers, zoals ik dat in Amsterdam gewend was. Maar ik ben wel met Sékou nog even naar de markt geweest om twee duivinnetjes te kopen. Mijn of onze, twee duiven kunnen het als mannen onder elkaar niet zo goed vinden, "ils faisent la guerre" zoals Sékou zegt. Bovendien zetten twee mannetjes niet veel zoden aan de dijk. En Sékou had uitgedokterd dat er vandaag op de markt duiven zouden worden aangeboden. Helaas, de verkoper was zijn belofte niet nagekomen. De duiven lijken in Mali qua grootte vaak op kippen, gigantisch groot soms. Op de markt is het een trieste bedoening. Overdag zitten de beesten in een gazen kooi en de koper mag uitzoeken. Voor de kooi liggen kippen rond een plas bloed te wachten tot ook hun de keel doorgesneden wordt. Ik kan er niet naar kijken en probeer mij af te wenden, het is triest, maar het is waarschijnlijk natuurlijker dan de bio-kippen in Europa. De kippen hier zijn meestal aan de magere kant en ze zien er niet aantrekkelijk uit. Hoe kom ik aan mooie grote Nederlandse kippen? Een kip in een koffer lijkt mij moeilijk, maar bevruchte eieren, hoe kom je daar aan, kun je die vervoeren? Kunnen die koude trotseren of is het dan afgelopen? Wie weet, wie helpt?
Ik kan het niet zien, het nest van de kippen is op een plek in ons kippenhok waar je van buitenaf geen zicht op hebt, maar Sékou zegt dat een kip zich heeft ontfermd over 13 eieren. Na hoeveel dagen komen de kuikentjes dan ongeveer uit hun huisje?

Zaterdag 19 januari
Over beesten gesproken. Mijn benen staan weer in brand, ik heb nu ontdekt dat tientallen muggen onder mijn computertafels rustig wachten totdat ik aanschuif om zich daarna met zijn allen op mijn benen te werpen. En gewoon overdag ook. Net toen ik mij met de stofzuiger onder de tafels geïnstalleerd had om het hele zootje op te zuigen viel de stroom uit. Ik heb er weliswaar nog een stuk of tien opgezogen, maar het wemelt er nog van de muggen. De spinnen kunnen het allemaal niet aan. Overal hangt spinrag met zwarte muggenbolletjes, dat wel, dus ze doen goed werk.
Nu zit ik op het dak, het is twee uur. Vanmorgen ben ik weer met Sékou in Sévaré op duiven uitgeweest, maar nu waren er uitsluitend eenden in de aanbieding, grote, wit met zwart. Je hoort eigenlijk nooit dat ze die eten, maar ik vermoed dat die ook in de pan gaan, zoals ze niks heilig is. Ik heb in een eerdere brief geschreven dat pelikanen soms ook op het menu staan, die zijn zeker twee maal zo groot als een vette kalkoen, tsja, waarom niet? Ik ben op de markt niet verder gekomen dan een nieuwe pot pindakaas, nieuwe aardappels, die nota bene goedkoper zijn dan de oude en een grote zak echt dunne haricots verts.
Ik had zojuist bezoek van Baba, die wilde op het internet kijken naar het programma voor het "Festival Diaware de Mopti", van 15 tot 17 februari, met veel dans en muziek uit de regio. Leuk voor mijn bezoek en voor mij ook! En morgen begint de Afrika-cup. Ook Mali heeft zich bij de beste 16 landen gevoegd. Waarschijnlijk ligt het land volkomen plat als ze maandag hun eerste wedstrijd spelen! Ik ben reuze benieuwd. Misschien ga ik proberen de wedstrijd in de bioscoop te projecteren, dat moet helemaal een fantastisch feest zijn.
Samen met Sékou zijn we weer op duiven uitgeweest. Op de markt was het weer hetzelfde liedje. Een hok vol met kippen en daar liep ook een mooie witte duif tussen, ik dacht nog, die zou voor ons kunnen zijn. nadat ik mij omdraaide lag het tengere en spierwitte beestje al in een rode plas bloed en hadden ze hem de keel doorgesneden. De eigenaar van de stal was duidelijk vergeten om duiven voor ons mee te nemen, dus stapten we in de auto en reden naar zijn huis. Op zijn binnenplaats doken de duiven op het voer dat de duivenmelker op de grond strooide en greep er een bij de kladden. Het was een groot lichtbruin vrouwtje en de koop was snel gesloten. Voor onze kleinere had hij helaas geen gade. Voordat ik het in de gaten had rukte hij een aantal grote veren uit en mompelde dat we ervoor moesten zorgen dat ze zou aanpappen met onze grote duif en niet met de kleine. Op mijn vraag hoe we dat dan zouden moeten inkleden kwam heel eenvoudig het antwoord dat we de kleine dan maar de keel moesten doorsnijden. Maar hoe doe je dat met een beestje dat mij cadeau werd gedaan door Bernadette en Arnold?
Voor Sékou is het geen probleem, voor mij wel. Volgens Sékou zouden de kinderen hem graag verorberen. Ook een rare gewoonte trouwens. Kinderen worden vaak afgescheept met dat wat overblijft, de restjes, of dingen die niet helemaal meer goed zijn.

Zondag 20 januari.
Kwart over zeven in de ochtend. Ik ben extra vroeg opgestaan om mijn nieuwsbrief op het net te zetten. Straks worden de couchsurfers wakker en moet ik voor het ontbijt zorgen enzo. Gisteravond voordat de film begon heb ik de Iraanse couchsurfster Shiftze opgehaald van het busstation, ze zou eerst gisteren komen maar meldde dat ze zich niet goed voelde en had de reis een dag uitgesteld. Ze verwachtte haar Zweedse echtgenoot hier in Sévaré, met een vriend, die met een Toyota door de echte woestijn zijn gekomen, het is dus nog steeds mogelijk. Maar Shiftze had geen visum voor Algerije en die is in haar eentje naar Bamako gevlogen. Na de film kwamen ook de twee mannen aan met de auto en hun weerzien was warm. Shiftze had het duidelijk moeilijk gehad zonder haar Zweedse man, wiens naam mij is ontschoten.
Ze was erg onder de indruk van het filmgebeuren, zoals steeds al mijn buitenlandse bezoekers, ze vinden het steeds een belevenis om er bij te zijn. Mr Bean en de hoofdfilm Monster House, een rare film, helemaal geanimeerd, op de computer gemaakt, uitermate kunstig. Het was weliswaar een kinderfilm, maar best eng en op de grens wat betreft alle leeftijden. Maar iedereen bleef vol spanning kijken.
Op de valreep van deze nieuwsbrief komen de Sanogo's mij een schaaltje tomaten brengen uit eigen tuin. En ik geef ze een rol biscuit, die krijsend door Austin wordt opgeeist.