Printversie

Willem Snapper's nieuwsbrief 75, 8 juni 2008.

Waarin de tweede pomp lucht geeft
en
Waarin de auto het even niet doet

Zondag 1 juni 2008
De gebruikelijke zondagochtend, geen nieuws onder de zon. Rond twaalven rijd ik naar Sangubaka, alle Sanogo's mee. De weg is niet meer berijdbaar vanwege de modder, maar ik herinner mij een vrijwel ongebruikt pad door de mil-velden, die er nu nog kaal bijstaan, maar die binnenkort veranderen in groene wuivende graanvelden. Adama, de installateur, heeft nog wat problemen met de vlotter voor de automatische afslag, maar na een uurtje is dat verholpen en er komen nu twee buizen uit in het bassin. We moeten nog maar even afwachten of de zonnepanelen nu voldoende stroom leveren, ik ben bang van niet. Ik had het restant zo graag voor het andere dorp Sarédera bewaard. In elk geval geeft de tweede pomp lucht. Er is nu meer water!

Onlangs heb ik een boek van Jan Kees van de Werk gelezen, "Sahara, stad en savanne". U vindt een beschrijving op mijn website. Ik wil het boek van harte bij u aanbevelen.
Jan Kees is al vanaf begin jaren zeventig een trouwe vriend, wiens hart ook in Mali ligt. Hij heeft in Togo ooit een Afrikaanse uitgeverij opgezet. Hij was de oprichter en animator van de Afrikaanse Bibliotheek in Nederland, die vele boeken van Afrikaanse schrijvers heeft uitgegeven. Hij heeft veel door Mali gereisd en kent het land als geen ander. Jan Kees van de Werk is schrijver en dichter. Hij heeft diverse boeken gepubliceerd. Jan Kees sukkelt helaas al een aantal jaren met een zeer vervelende ziekte. Tot nu toe kon geen dokter hem helpen.

Ik zit weer thuis, ik heb de film van vanavond voorbereid, vanavond ja, vrijdag was niet doorgegaan vanwege het slechte weer. Junglebook 2 (nummer 1 kon ik tot nu toe niet vinden) niet een fantastische film.

Maandag 2 juni.
Er waren gisteravong natuurlijk minder mensen, omdat ik op zondag normaal geen film vertoon. Het was overigens uitzonderlijk en vochtig warm, absoluut geen wind, ik was doorweekt van het zweet. Rond mij zaten de kinderen met parels van transpiratie op hun hoofden. Alle mogelijkheden voor een beetje verkoeling werde aangewend. Hemden werden uitgetrokken en er werd met van alles gewapperd voor een beetje verkoeling. Tegen het eind stak plots een beetje wind op en koelde het snel af, maar dat was eigenlijk te laat.
Vanmorgen heb ik maar weer eens de rekening van Stichting Mopti gechecked, dat doe ik niet elke dag, er zijn op het moment nauwelijks transacties. Het lijkt alsof er spontaan een nieuwe aktie is gestart. Dat maakt mijn dag meer dan goed! Verschrikkelijk bedankt voor alle gedane giften en voor datgene wat misschien onderweg is.

Ik hoor van Bakary net een verschrikkelijk en bizar bericht. In Bandiagara zijn drie mensen gearresteerd die de dood van een kind op hun geweten hebben om menselijk bloed te kunnen verkopen. Het schijnt een praktijk te zijn, die ook in Mopti voorkomt. Het bloed wordt waarschijnlijk gebruikt bij geheime rites, om mensen op traditionele wijze te genezen of om zaken te bezweren, misschien niet eens in Mali zelf. Ik heb wel eens gehoord dat mensen uit Ghana de opdrachtgevers zijn, zij willen echter geen slachtoffers onder hun eigen mensen. Het zou geen indianenverhaal zijn.
Vanmiddag ben ik samen met Sékou weer in Sangubaka wezen kijken. Tot mijn grote voldoening waren alle bassins tot de rand toe gevuld, ook het nieuwe grote bassin. Maar het beeld is vertekend, het heeft intens geregend, dus de vrouwen hebben minder water getapt. Dat de bongo's (okra) het niet goed zouden doen ontkrachten de foto's! De tuin wordt groener en groener.

Woensdag 4 juni.
Toch wordt het steeds duidelijker, er moeten zonnepanelen bij in Sangubaka. Ik ben vanmiddag langs geweest met Ina, de vrouw van Moussa. Het water liep nog wel, maar de capaciteit was rond vier uur in de middag al behoorlijk afgenomen.
Ina had mij gevraagd mee te gaan om naar haar nieuwe bouwgrond te gaan bekijken, kilometers verwijderd van Sévaré, helemaal in het niets. De twee lapjes grond zuleen niet zoveel hebben gekost, maar het is dan ook wel aan het einde van de wereld. Speculanten hebben zich trouwens verreweg de meeste kavels toegeeigend, over een paar jaar zal hun investering verdubbeld zijn, wat zeg ik, misschien wel vertienvoudigd. De wereld is overal hetzelfde.
Als de kinderen thuiskomen van school ontwaar ik een vreemd wit spinrag rond de oren van Daco en Douba. Nooit eerder gezien. Ik bel Christian, maar die is in Bandiagara bij Isabelle, die weer even ziek is als een week geleden. Soeur Emilia staat al voor de deur voordat ik de telefoon heb opgehangen. Ze kent de ziekte en zegt dat die uitermate besmettelijk is. Ze schrijft onmiddellijk een recept uit en hopelijk gaat dat helpen. De ziekte schijnt op school te heersen, alle jongens uit klas drie hebben er last van.
Vanmorgen kwam Ablo langs. Dat doet hij wel een enkele keer vaker, om de contacten warm te houden, want misschien heb ik ooit weer werk voor hem. Dit keer gaf hij te kennen dat hij problemen heeft met de belastingdienst. Door de kleine ondernemertjes wordt bijna altijd min of meer zwart gewerkt en de mensen van de belastingdienst pikken dat niet meer. Dus als ze je eenmaal in het vizier hebben, kom je niet zo makkelijk van ze af. Ook voor mij, of liever voor de stichting, heeft Ablo dit jaar werkzaamheden uitgevoerd, waarschijnlijk zonder zijn inkomsten door te hebben gegeven. Ze hebben hem nu een aanslag aan de broek gesmeerd van 75.000 Fcfa (110 Euro). Het klinkt niet veel, maar als je geen reserves hebt en nauwelijks werk omhanden is het 75.000 teveel. Ik heb het hem voorlopig geleend.

Donderdag 5 juni
Oh jee, ik ben naar Sévaré gereden om hout te kopen voor een afdak tegen de zon voor Founé. Ze doet op de binnenplaats altijd de was, ze stampt de mil, ze hakt het hout en ze doet dat in de volle zon. Ik had gehoopt dat de aangeplante bomen snel meer schaduw zouden geven, maar helaas dat duurt te lang. Enfin, het probleem was daar, toen ik wilde wegrijden. De startmotor wilde niet. Gelukkig kon Sékou een paar duwers charteren en die hielpen ons weer op weg. Ik weet nog niet wat ik ga doen, een nieuwe startmotor bestellen of de oude te laten repareren, of althans te laten nakijken. Thuisgekomen startte de auto normaal. Het zou ook een simpel contact kunnen zijn. Zonder auto is het leven lastig, hoewel miljoenen het er zonder doen.

Vrijdag 6 juni
Ik had beloofd de zonnepanelen naar de soudeur (lasser) te brengen, maar vanmorgen wilde de auto helemaal niet meer starten. Ik doe een paar tests en ik kom tot de conclusie dat echt de startmotor defect is. Iedereen spreekt dat voorlopig tegen. Om tien uur hebben Baba en ik een afspraak met Modibo (wat vind ik dat toch een leuke naam) Sidibé, directeur van de FAFPA. Een jaar of 35, zeer wel bespraakt, hij houdt niet op. Dus auto of geen auto, we moeten daarheen. Baba neemt mij mee achterop de motor. Sékou vraagt Baba wel een beetje voorzichtig te rijden met "le vieux".
De FAFPA (Fonds d'Appui à la Formation Professionelle et à l'Apprentissage) is een Malinese organisatie die voorlichting en onderwijs geeft aan allerlei privé-initiatieven. Ze worden onder andere gefinancierd door de Wereldbank en onze tuinen zijn een typisch project waaraan ze hun diensten kunnen aanbieden. Ze financieren 90% van de kosten, de rest moet door de mensen zelf bijeengebracht worden, bij voorkeur door de vrouwen zelf. Is dat niet mogelijk dan springt de Stichting bij. Dus we rijden in hun prachtige Toyota Landcruiser naar Sangubaka en gelukkig, Modibo was erg onder de indruk. Ik had er niet echt op gerekend dat er direct een vergadering aan zou worden gekoppeld, maar "la maisonette" zat in no time vol vrouwen, die aandachtig luisterden naar de uitgebreide verhalen van Modibo over het hoe en waarom. Ik heb nog nooit zoveel vrouwen gezien daar, het huisje zat stampvol. Jammer dat ik mijn fototoestel niet bij mij had.
Thuisgekomen probeer ik Lacine te bellen, de specialist in auto-electra. Maar het netwerk van Malitel is uit de lucht. Baba zal vragen of hij bij mij langs wil gaan, hij woont in Mopti. Lacine was onze chauffeur bij mijn bezoeken aan de Dogon in februari. Ik leg hem het probleem uit, in eerste instantie slaat hij de plank helemaal mis, hij denkt dat de motor het niet doet, of dat de accu kapot is. Ik weet hem te overtuigen dat de startmotor defect is en hij sloopt hem eruit, demonteert hem en concludeert de koolborstels totaal versleten zijn. Morgenochtend komt hij terug met de gerepareerde startmotor. En alles aan huis, is dat niet geweldig? Ik ben bang dat het mij ook niet veel gaat kosten.
Vrijdagavond filmavond: La Guerre du Feu, een min of meer onbeduidende film die ik ooit in Nederland in de bioscoop heb gezien en die toch een zekere indruk op mij had gemaakt.

Zaterdag 7 juni
Het is een echte niksdag. In de loop van de ochtend komt Lacine met de startmotor. Helaas de motor slaat nog steeds niet aan. Volgens Lacine zijn de gloeibougies defect. Een beetje raar en toevallig. Net nu? Ik heb verder nooit een startprobleem gehad. Het omdraaien van het sleuteltje was genoeg om de motor aan de gang te krijgen. We hebben de auto aangeduwd en ik ben ermee naar Mopti gereden, daar heb ik een paar uur rondgehangen, terwijl Lacine uit was op de nieuwe bougies. Helaas hij kon de goede niet vinden. Wel vergelijkbare, maar die hadden een iets andere schroefdraad. Volgens hem maakt dat niet uit, volgens mij maakt dat wel uit, je kunt bij wijze van spreke daarna de motor wel weggooien. Dan maar liever even afwachten. Maandag ga ik proberen of ik de bougies in Bamako kan bestellen, dan komen ze met de bus. Lacine wilde eigenlijk direct zelf in de bus stappen om ze te gaan halen, maar dat vind ik wel erg veel moeite. Eerst even informeren.
Vanavond vertoon ik een hele mooie tekenfilm: Azur en Asmar. Vooraf een 40 minuten durende TinTin.
En het zal warm zijn vanavond, het is weer windstil, het betekent weer pareltjes zweet op de hoofden rond mij.
Het voetbal baart mij trouwens zorgen. Vandaag wordt er niets uitgezonden, ik was er vast van overtuigd, dat het hele voetbaltoernooi op de buis zou komen. Jammer, dat betekent maandag de radio, ook leuk trouwens.

Zondag 8 juni.
Het viel erg mee gisteravond met de warmte, geen pareltjes. Ik heb genoten van die film, ik heb zelden een film gezien met zulke prachtige kleuren, zulke felle combinaties en zulk een verbluffende eenvoud.