Printversie

Willem Snapper's nieuwsbrief 83, 17 augustus 2008.

Waarin mijn keuken onder de hamer gaat
en
Waarin een nieuwe weg wordt aangelegd

Dinsdag 12 augustus.
Gisterochtend is de equipe van Ablo begonnen met de verbouw van de keuken. De ongebruikte buitendeur wordt vervangen door een raam, het aanrecht wordt verplaatst, verbreed en vooral waterpas gemaakt, zodat niet elk afgewassen glas automatisch net zo hard in het waswater terugglijdt. En het is de bedoeling dat de aanrecht de hoek om gaat. Ik heb de klus maar weer aan Ablo gegund, ik krijg Tyson er gratis bij. Dat is een nadeel, in het verleden heb ik problemen met hem gehad, omdat hij op zijn minst nogal autoritair omgaat met het andere personeel en de nare klusjes altijd aan anderen laat. Maar Ablo is een man met een goed hart. In zijn offerte staat dat hij de werkzaamheden wil uitvoeren voor 50.000 cfa (75 euro), het lijkt mij bijzonder weinig. Het is aan mij om hem na afloop iets meer te betalen.
Het is in elk geval een grote ravage, maar inmiddels wordt er ook druk gemetseld. Ik ben gisteren uitgeweest op tegeltjes. Baba had mij naar de "Association de Poterie et Production de Femmes" gestuurd, daarvan komt waarschijnlijk het overschot aan vrouwen in Mali. Diverse vrouwen zitten potten te draaien, die naderhand in een grote oven worden gebakken. Een sympatieke club. Mijn gewenste tegeltjes leverden ze niet, maar een zekere Ousmane nam me daarop mee naar de tuin waar ik vorig jaar mijn planten had gekocht. En daar worden de tegeltjes ter plekke voor mij gemaakt. Vrijdag kan ik ze ophalen. Aardewerk tegeltjes van 10 x 10 cm in zwart en oker. Ze zien er prachtig uit.
Baba is maandag begonnen met de totale sloop van zijn huis. De banco (lemen) stenen zulllen worden vervangen door stenen van cement. Hij wil ook graag de deur uit mijn keuken hebben, dat komt goed uit! Het is bij hem een gigantische ravage, het lijkt mij niet gezond in zo'n stof-bende te moeten werken. Ik hoop dat de wederopbouw snel zal gaan, er moet veel gebeuren.
Ik doe verder wat voorwerk voor het festival KLIK! Mopti, fotootjes zoeken van mijn bioscoop. Mijn neefje Jiek, dezelfde die mij eind 2006 naar Mopti heeft gereden, is producent van animatiefilms. Hij organiseert in Amsterdam een animatiefilm-festival en wil proberen geld in te zamelen voor mijn tuinenprojecten. Het is de bedoeling dat de animatiefilms ook bij mij worden vertoond en een deskundige jury zal beoordelen welke film de Mopti-award gaat krijgen.
Dus pols ik Baba voor de jury (wie anders), ik denk aan Gogo (de vrouw van de burgemeester van Mopti) en ik vraag Christian (die altijd klaar staat). Ik rijd naar Mopti en maak een paar foto's voor het programmaboekje van KLIK!Amsterdam.
Het weer. Zou een mens in Mopti nòg meer met het weer leven dan de gemiddelde Nederlander? Misschien wel. Ik word vanmorgen wakker terwijl het nog donker is. Toch is het gewoon 7 uur. Nadat ik mij in de kleren heb gestoken zie ik buiten een Nedrlands-grijze lucht, geen zon te bekennen. Vooralsnog is het droog, maar rond een uur of tien begint het langdurig te regenen, in het begin harder dan later. Het is een zegen voor de dorre velden, hopelijk blijft het hier niet bij. De mil zou nu de grond uit moeten schieten. Rond drieën is het droog en langzaam wordt het ook weer warmer, zelfs zonder zon.

Donderdag 14 augustus.
Gisteren was het een komen en gaan van werklui. Ik wilde eigenlijk met Niangaly, de puttengraver, naar Sarédera rijden om ze eraan te herinneren dat we het dorp niet zijn vergeten en mee te delen dat door overmacht het werk tijdelijk stil ligt. Tyson is de hele dag aan het metselen, maar werd behoorlijk in de wielen gereden door de loodgieter, die tegelijkertijd de kraan kwam verplaatsen. Van enige coördinatie hebben ze geen kaas gegeten. En er gaat natuurlijk weer van alles fout. Bij het demonteren van de oude kraan is die afgebroken, dus moesten we uit op een nieuwe en die bleek nog niet zo gemakkelijk te vinden. Na lang zoeken heeft de loodgieter een nieuwe gemonteerd, maar die bleek te lekken. Uiteindelijk heb ik vanmorgen met kunst en vliegwerk van twee één gemaakt en nu lekt hij niet meer. Maar prutswerk van de loodgieter. Verder heeft hij op onnavolgbare manier geheel onnodig de afvoer van de gootsteenbakken verknald. Ik wil zien of daar nog wat aan te doen is, maar ik heb daar een hard hoofd in.
Ik vond de loodgieter ook tamelijk duur, aan arbeidsloon was ik 15.000 cfa kwijt (22,50 euro) voor een paar uurtjes prutsen. Ablo rekent voor de hele klus 50.000 cfa (75 euro), misschien wel anderhalve week werk!
Het geld schiet me door de handen op het moment. Het zijn dan geen Nederlandse bedragen, maar als er geen inkomsten tegenover staan tikt het aan. Zo betaalde ik de puttenzuiger 30.000 cfa (45 euro) voor het leegzuigen van de grote put.
Vanmorgen heb ik mijn bestelde tegeltjes opgehaald in Mopti. Eerst wordt de klei met de hand gekneed, daarna worden de tegeltjes met een houten mal gevormd.
En dan ga ik nu met de nog steeds aan zijn gezicht gehavende Niangaly naar Sarédera. Hij klaagt onder andere dat hij met een oog niet goed ziet. Op alles wat ik zeg antwoord hij met "voilà, effect(iv)ement, voilà effectement". We rijden naar Sarédera over de asfaltweg die steeds meer gaten vertoont. Halverwege is een ploeg bezig de weg te repareren, dat is mooi. Het dorp lijkt bijna verlaten. Het weggetje er naar toe is nauwelijks te vinden, er zal wekenlang geen auto zijn gepasseerd. Twee mannen komen uit een huisje te voorschijn. We leggen uit wat we komen doen, dat we ze niet vergeten en dat het uiteindelijk allemaal goed komt met de put. Langzaam aan laten een paar andere mannen hun gezichten zien. Sommige kinderen roepen nog steeds "Williams, merci". Nadat we bij de put hebben gekeken komt een hele groep vrouwen tevoorschijn in hun mooiste kleren. De tam tam heeft zijn werk gedaan, ze hebbeb zich snel verkleed. Niangaly legt diverse keren uit wat er aan de hand is en iedereen is blij met ons bezoek. Ze geloven er weer in.
We rijden terug, we praten wat over compressors, de gedachte komt bij mij op om zelf zo'n ding te kopen. Die komt later bij andere tuinen misschien ook van pas. Dat zou de begroting van een toekomsige tuin behoorlijk kunnen drukken, al hebben we het wel allen over putten die in rotsen moet worden geslagen, bij putten in zachte grond komt geen compressor te pas.

Vrijdag
Ik heb vandaag huisgehouden en geklust. Ik was niet tevreden met de plaatsing van de aanrecht, hij liep veel te scheef af, alles wat je te drogen legt glijdt net zo hard in de bak terug. Ik heb het ding losgewrikt en hem nu waterpas gemonteerd. En ik heb allerlei cementresten weggeschuurd en de grond geboend, hoe langer je daarmee wacht, hoe moeilijker het is om die cement te verwijderen. Tyson komt vandaag niet opdagen, het beton moet drogen. Het is dus een rustige dag, na de intense regen van gisteravond, eindelijk, de mensen zijn er blij mee. En niet alleen de mensen, het kikkerconcert van vannacht was ooorverdovend. De weg naar Sévaré is daardoor min of meer onbereidbaar, dus ik blijf vandaag lekker thuis. Het is echt ongelofelijk hoe dat stuk weg kapot is gereden door de vrachtwagens. De kuilen en gaten vol water en modder zijn bijna mansdiep.
Vrijdag filmavond, het wordt de enge film Aliens and Predators, ze zullen hem wel prachtig vinden. Ikke niet.

Zaterdag 16 augustus 2008
Groot nieuws, althans voor mij. Ze gaan de weg naast mij verharden, de weg die rechtstreeks op de asfaltweg van Sévaré naar Mopti uitkomt. Geen asfalt, maar latheriet en dat is een enorme verbetering. In de regentijd is die weg totaal onbereidbaar en als hij klaar is wordt het veel gemakkelijker uitleggen hoe mensen bij mij kunnen komen.
Ik wil vanmiddag nog met cement in de weer. De achterkant van de gootsteen ondersteunen en een paar muizengaten dichten. Ik moet mij daarvoor onder de aanrecht wurmen en moet zien of mijn lenigheid uit het verleden het niet laat afweten.

Zondagochtend, 17 augustus
Het heeft vanmorgen vroeg alweer hevig geregend. De temperatuur is gezakt tot een graad of 24. Het lijkt of de regentijd iets aan het inhalen is. Gisteravond was het al koud. Mutsen, petten en sjaals alom tijdens de vertoning van The Scorpion King. Er waren erg veel mensen, meer dan de afgelopen tijd. De film hoort bij de betere. Het is een spektakelfilm met vechten enzo, maar er wordt enorm geklapt en gejuicht als de goede wint! Het betekent dat de mensen genieten.