Willem's nieuwsbrief 310

Zondag, een uur of één in de middag.
Baba belt mij en vertelt dat er een aanval heeft plaats gevonden in de buurt van Djenné. Op het internet kan ik nog niets vinden. Baba is van Djenné en is waarschijnlijk goed geïnformeerd.
Ik lees wel over gevechten in Tombouctou. Om de stad binnen te komen heeft een terrorist zich bij een controlepost opgeblazen, terwijl anderen van de commotie gebruik maakten om de stad binnen te gaan. Malinezen en Fransen hebben alweer de strijd aangebonden. En schijnt er weer tamelijk heftig toe te gaan. De bewoners komen de deur niet uit. De situatie is voorlopig onduidelijk.
Wat betreft die andere aanval, het zou gaan om het plaatsje Mora, niet ver van Mopti, aan de overkant van de Niger. Terroristen hebben het dorp aangevallen en er 20 mensen gedood. Ze hebben tien mensen meegenomen als gevangene of als gijzelaar. Het bericht vind ik ook vanavond nergens terug op het internet, maar het zou wel degelijk op waarheid berusten. Ook Niangaly heeft het erover als hij een pilsje komt halen. De gouverneur van Mopti zou het dorp hebben bezocht.

Drie Sanogo's worden steeds meer kerkelijk, links Adama of Arthur, papa of kleine Willem, Daco of Jos, Bébé, moeder van Papa, Douba of Nicodem met Saskia, Paul en voor Austin (Augustin).
Specaiial voor Pasen hadden Kalifa prachtige nieuwe kleren gemaakt, van mij kregen ze nieuwe schoenen

Modibo belde mij in paniek, hij had dringend hulp nodig. Zijn winkeltje is helemaal leeg. Ik constateer inderdaad dat de schappen van zijn winkeltje helemaal leeg zijn. Ik heb hem een beetje geld gegeven, maar ik weet dat het niks helpt. Normaal verdient hij een beetje met de verkoop van benzine, maar alle flessen waren leeg. In een doos zag ik nog wat lege sigarettenpakjes. De nood is hoog en speciaal voor hem is het leven als gehandicapte moeilijk. Hij was niet eens erg blij met de 45 euro, die ik hem gaf. Ik kan het mij voorstellen, om zijn voorraden aan te vullen heeft hij een veelvoud nodig. Het probleem is natuurlijk dat hij niet voldoende geld overhoudt om de voorraden aan te vullen en op die manier zijn eigen winkeltje aan het opeten.

Maandag, over de aanval bij het dorp Mora is helemaal niets te vinden, zou het een misplaatste 1-aprilgrap zijn? Treurig.
Maar in Tombouctou vindt nog steeds hevige strijd plaats, die ook vandaag nog doorgaat. Er wordt gesproken over een tiental gedode terroristen, alsmede één Malinese militair en vijf burgers.

Vanmorgen ben ik met Yacouba in Sangubaka geweest. Bakabou, de chef, had ons ontboden want er was een probleem, waar hij ons over wilde spreken. Het dorp was benaderd door een organisatie over een tweede tuin. De vergadering duurde zeker een uur, mijn antwoord was direct duidelijk: het is hun eigen beslissing, maar er kan geen sprake zijn van een verbinding met de put van onze tuin, dat trekt de pomp en de put nooit. En ik heb ernstige twijfels of er genoeg vrouwen zijn om een tweede hectare te bewerken. Dus dat gaat helemaal niets worden. De mannen waren het er eigenlijk direct mee eens. Want op zich wel opmerkelijk, de vrouwen moeten de tuin bewerken, maar ze waren niet bij de vergadering. Dat zit niet in hun pakket. Er wordt door de mannen besloten en de vrouwen hebben niets in te brengen. Ik vroeg mij af waarom die NGO nou juist Sangubaka had uitgekozen, er zijn tig andere dorpen waar helemaal niks is!

De tuin van Sangubaka ligt er zoals gewoonlijk goed bij. De papayabomen reiken tot in de hemel en het is een oase van goen. Na de vergadering ben ik stout geweest. Sinds een tijdje heb ik contact met Hawa Karambé, een Malinese vrouw die bijna alleen Engels spreekt, ze groeide op in Nigeria.

U heeft al een paar keer eerder over haar kunnen lezen. Zij had mij gevraagd of ik haar kon helpen met haar huis, het stond op instorten en in verband met de naderende regentijd behoefde het dringend onderhoud. Maar niks voor niks, in het dorp wilde niemand de moeder van drie kinderen helpen. Het dorp Kourouga ligt ongeveer acht kilometer voorbij Sangubaka. Normaal moet je langs de politiepost van Ty, maar vanuit Sangubaka kun je die makkelijk ontwijken. Bakabou voorzag geen problemen en Diemba de bewaker wilde ons best vergezellen. Dus ondanks de waarschuwingen van Baba hebben we het er maar op gewaagd. Natuurlijk kwamen we geen hond tegen en na een kwartiertje reden we het dorp binnen. Het is lang geleden dat ik zo van de begaande paden ben afgeweken. En een dergelijk bezoek is echt de moeite waard. We liepen naar het huis van Hawa, het ligt aan een binnenplaats, alles banco (leem) en het is natuurlijk een armoedig zootje. Een gedeelte was helemaal ingestort, de banco echter kon worden gebruikt om andere muren en daken te herstellen. Grappig dat dit toevallig uitgerekend het geboortedorp van Diemba blijkt te zijn, we hebben later ook nog even zijn moeder begroet. Zo'n persoonlijke ingang geeft een bezoek een extra dimensie, je voelt je niet helemaal zo'n witte buitenstaander. Er werden voor Yacouba en mij twee stoelen geregeld en we werden onder de veranda gezet. Er kwamen steeds meer kinderen. Ik kon ook snel een paar foto's maken, maar meestal ben ik te schijterig en berg ik het toestel snel weer op. Die blanken altijd met die fototoestellen! Ik had in dit afgelegen dorp bijna het idee dat ze nog nooit een blanke hadden gezien. Wat schetst mijn verbazing toen een meisje van dertien opeens met haar telefoontje foto's van mij begon te maken. Geweldig!
We maakten nog even een rondje door het dorp en vertrokken weer terug naar Sévaré. Maar ik had een heerlijke ochtend! Dat doet een mens goed.

Dinsdag
Het leven wordt lastiger nu er ook regelmatig geen water is. Ik sta tegenwoordig vroeger op anders kan ik niet onder de douche. En ook dan komt er soms nog maar een dun straaltje uit.
Het kan ook te maken hebben met de stroomuitval. Het schijnt dat het energiebedrijf een schuld heeft bij zijn (olie-)leveranciers van 76 miljoen euro. Dat is een schrikbarend hoog bedrag. En het waterleidingbedrijf betrekt de stroom voor hun pompen bij het energiebedrijf. Vandaar mogelijk het dunne straaltje. In de ochtend wordt dan de hoofdkraan helemaal dichtgedraaid om eerst de watertoren te vullen.
Vanmorgen kwam Sékou met de mededeling dat de moeder van Rokia in San is overleden. Haar echtgenoot was een paar jaar geleden dezelfde weg gegaan. Ze hadden zes kinderen, van wie vijf meisjes. Ze waren allemaal al uit huis, behalve de jongste, die is een jaar of tien. Rokia zal wel snel weer terugkomen, wie weet neemt ze haar zusje mee, want niemand weet voorlopig wie nu voor haar moet zorgen.
Zuster Emilia van het ziekenhuisje vertelde mij gisteren dat zij erg blij was met de medische pomp uit Nederland, hij wordt elke dag gebruikt, gelukkig niet alleen voor abortussen.

Voor het eerst komt er iets naar buiten over de aanval, waarvan ik dacht dat het een misplaatste 1-april-grap was. Helaas berust het gerucht op waarheid. Het zou gaan om rebellen van de MNLA. En het vond plaats in het plaatsje Bougoumi, niet ver van Ténenkou, aan de overkant van de Niger. Zie hier. Maar het gebeuren gaat aan het wereldnieuws voorbij.

Vanmorgen hadden we een nuttige vergadering van onze equipe van de Stichting Mopti, dat moeten we eigenlijk vaker doen.
Diemba, de gardien van Sangubaka, klaagde dat hij al vijf maanden geen salaris had gekregen, dus daar moeten we wat aan doen. We hebben besloten de financiën in eigen hand te nemen. Wij gaan de kas voortaan zelf beheren, als we het aan de vrouwen overlaten verdwijnt het geld in het niets. We gaan ook strenger optreden tegen diegenen die niet betalen, als het te gek wordt geven we hun tuin aan een ander.
Ik had ook Ahmadou Keita uitgenodigd, de man van de NGO EUCORD, de club die een tuin wil beginnen naast die van ons in Sangubaka. Zijn plan is heel anders dan ik van de mannen van Sangubaka had begrepen. Zijn motivatie was vooral omdat de vrouwen in Sangubaka de nodige kennis en ervaring hebben. EUCORD wil een tweede tuin, maar op een andere basis, geheel zelfvoorzienend met eigen put, eigen panelen, eigen pomp en met een irrigatiesysteem door middel van druppel-techniek. Het gaat ons geen cent kosten, maar men wil profiteren van de deskundigheid en het enthousiasme van de vrouwen van Sangubaka. Dat is in principe een heel ander verhaal, al legt het toch extra druk op de vrouwen. Ik had liever dat ze een ander dorp uitkozen. Maar als het experiment goed uitpakt kunnen we eventueel ons bassin-systeem vervangen. We wachten af. In elk geval is iedereen in de omgeving, zoals ook de burgemeester van Fatoma, uitermate blij met de huidige goed florerende tuin van Sangubaka.
Tot nu toe zijn de resultaten met de druppeltechniek trouwens erg pover. Het technisch beheer is moeilijk en de slangen zijn kwetsbaar. Er zijn diverse experimenten gedaan, maar het werkt nergens naar tevredenheid. Afwachten.

Woensdag
In de nabijheid van Rharous en Bamabara Maoudé (tussen Douentza en Tombouctou) heeft het Malinese leger enorme voorraden brandstof gevonden, genoeg om het hele Malinese leger gedurende zes maanden van benzine te voorzien, aldus een Malinees officier.
Niangaly kwam vol trots vertellen dat heel Sévaré vol zit met rode baretten. Uiteindelijk is de vrede tussen de twee legerafdelingen uit Bamako dus getekend. De "elite-troepen" van ATT zijn nu op weg naar Gao en willen doorstoten naar Kidal, waar de MNLA nog steeds een sterke positie heeft. Kan bijna niet goed gaan.

kinderen in Gao
(foto internet)

Donderdag
De hoofdredacteur van de Malinese krant Le "républicain", Bouacar Daou, is eindelijk vrijgelaten. Meer dan een maand zat hij in de gevangenis vanwege de publicatie van een riant salaris van coupleider Sanogo. Hij moet hij zich binnen twee weken verantwoorden voor een Malinese rechter.
Ik begin meer en meer somber te worden over de verkiezingen, die voor de maand juli zijn gepland. Ik verwacht dat tegen die tijd terroristen de aanslagen zullen opvoeren om de verkiezingen te saboteren en om Mali te destabiliseren.
Ik blijf mij nog steeds afvragen waar de terroristen zijn gebleven na de Franse interventie. Ongetwijfeld zijn er groepen die naar de omliggende landen zijn uitgeweken, anderen hebben zich verschanst in de bergen van de Adrar des Iforhas of in de woestijn richting Mauritanië. Maar de overgrote meerderheid, schat ik, zit verborgen in kleine dorpjes, waar ze zich met de bevolking hebben vermengd, om op onverwachte momenten in kleine groepen te kunnen toeslaan. Juist in die afgelegen dorpen is geen enkele controle, onze militairen zitten voor het grootste deel in en rond de grote steden. De dorpelingen hebben geen kans om zich te verzetten tegen de terroristen, zij hebben geen wapens. Zij zijn min of meer verplicht om met de terroristen samen te werken. Zij lopen grote risico's als zij de autoriteiten inlichten. Bij verraad kunnen de terroristen terugkeren om de dorpelingen een lesje te lezen, zoals dan in Bougoumi is gebeurd. Voor de politie is het erg moeilijk om dan uit te vinden wie schuldig is en wie niet. Wie moet je geloven en wie neem je mee?
Frankrijk komt hier met zijn militairen bijna niet tussen. Die kunnen hier en daar een paar roversnesten opruimen, maar het uitkammen van duizenden dorpen behoort tot te onmogelijkheden.
En ondertussen blijft Mali zuchten onder een juk van ellende. Het toerisme is totaal kapot, niemand durft nog te komen. Maar ook de economie ligt volledig op z'n gat. Geen werk, geen geld, geen eten. En dat alles door een kleine groep idioten. Door ondervoeding slaan ziekte en dood in verhevigde mate toe.

Vrijdag 5 april
Slecht geslapen vannacht. Ik had na lange tijd weer last van kramp, zelfs nu vanmorgen heb ik nog pijn in mijn kuiten.
Gisteravond zag ik op internet toch nog een pagina die gewijd was aan het nieuws van de aanval op Bougoumi of Bougouni. En ik heb behoorlijk gezocht op kaarten en met google earth, ik kan het plaatsje niet vinden. De internationale pers laat nog steeds verstek gaan.
François Hollande heeft gisteren in een rede in Marokko verklaard dat Frankrijk meer wil betekenen voor Mali en deel wil nemen aan de VN-vredesmacht. Dat is goed nieuws en het scheelt een slok op een borrel. En natuurlijk zijn er weer mensen die zich afvragen of de Fransen niet hun eigen belangen najagen, maar ik hoop dat we ophouden met dit soort discussies, we moeten blij zijn met de Franse aanwezigheid, elke steun om Mali er bovenop te helpen moet met beide handen worden aangegrepen!
Gisteren heeft een schietpartij plaatsgevonden in een politiekazerne in Bamako tussen twee groepen politieagenten. Daarbij zijn vier gewonden gevallen. De ene groep is niet tevreden over bepaalde promoties van politiemannen die de staatsgreep steunen. Er gaan geruchten dat een van de leiders van de anti-putch-politiemensen een veilig heenkomen heeft gezocht in een onbekende ambassade. (uit Le Figaro).

Zaterdag. Ik heb nog steeds last van die krampaanvallen in de nacht van donderdag op vrijdag. Soms lijkt het bijna of er iets gescheurd is ofzo. Ik doe af en toe wat strekoefeningen, dat verlicht. Zo erg is het trouwens ook niet.

Coco duldt geen concurrent, deze nieuwe parkiet was aan komen vliegen, maar Coco was het er niet mee eens dat hij hier bleef en heeft hem een kopje kleiner gemaakt

Vanmorgen geen stroom, geen water en geen zon. Dan wordt mijn leven lastig, want dan duurt het een tijd tot ik een beetje capaciteit heb voor mijn computer.
Ik ben gisteren en vandaag een beetje aan het knutselen. Ik kreeg een paar jaar geleden uit Drenthe een naaimachine, die had ik aan Kalifa gegeven. Maar hij gebruikte hem niet meer omdat hij niet professioneel genoeg was. Ik heb hem teruggehaald, dan kan ik misschien zelf ook af en toe een klein klusje doen. Toen ik de koffer openmaakte bleek Kalifa de motor eruit te hebben gehaald, die had hij in een andere machine gezet. Dus dacht ik, dan kopen we een nieuwe motor, dan krijgt hij die en stoppen we de oude terug in de mijne. Ik was verrast toen hij vertelde dat heel moeilijk zou zijn, want de oude motor had hij vastgelast in zijn machine. Dus moet ik mij nu behelpen met de nieuwe motor, dat betekent passen en meten, gaten zagen in het huis en meer van dat. 'T is wel gelukt, maar nu probeer ik in Nederland een nieuwe bedienknop te bestellen, dan moet hij het daarna wel weer goed doen hoop ik.

De dag vandaag bestond vooral uit geschipper met stroom. Hamidou kwam met een pc van zijn schooldirecteur met problemen, lastig om het zonder elektriciteit op te lossen. Het is nu avond en gelukkig kan ik nu verder. Ik moet er rekening mee houden dat ik morgen weer met te weinig stroom zit om verder te kunnen, dus ga ik tot laat door. Maar zondag gaat mijn nieuwsbrief toch voor! Ik heb bijna 5500 virussen gevonden, het apparaat was niet meer vooruit te branden.
Hawa kwam langs, ze heeft tegenwoordig een baantje bij de missie hier in Sévaré. Ze wil zo graag werken. Donderdags komt ze om zeven uur naar Sévaré en zaterdagavond gaat ze weer terug. Naar haar dorp is het drie uur lopen, in het stikdonker, vrouw alleen. Soms vind ze iemand die haar een stuk meeneemt met de auto of met de brommer. Maar dat is helemaal niet zeker. Ze wilde Yacouba vragen haar met de brommer naar huis te brengen, maar hij nam de telefoon niet op. Dus heb ik haar naar Ty gebracht, verder kan ik niet dan moet ik door een militaire post, die laten mij vast niet door. Vandaar is het naar Kourouga altijd nog wel anderhalf uur lopen. Zondag moet ze alweer terug want ze vroegen haar te helpen bij de missie bij de een of andere bijeenkomst. Lastig hoor, wie zorgt er nu voor haar kinderen? Het is nu kwart voor tien, ik ga eten en daarna naar bed. Ik ben moe.

Zondag.
Als ik mijn computer aanzet springt onmiddellijk alles op rood. Ik heb te weinig stroom. Er zit niks anders op dan te wachten tot nu, negen uur. In Nederland is het dan 11 uur. Het gaf mij de gelegenheid een uurtje OVT te luisteren.