Dit is Willem Snapper's nieuwsbrief nr 61 van 2 maart 2008.
Ik verstuur geen nieuwsbrieven meer per email, behalve op uitdrukkelijk verzoek.
U kunt zich ook aan- of afmelden voor de aankondiging: wsnapper@mopti.nl
Waarin ik naar Bamako ga
en
Waarin Sékou naar Mopti gaat
Het is zaterdag 1 maart 2008
Ik ben nog nooit zo laat aan mijn nieuwsbrief begonnen als nu, dat heeft ook zo zijn redenen.
Ik heb afscheid genomen van mijn familie en vrienden. Afgelopen maandag heb ik Saskia en Peter op het vliegtuig gezet terug naar Nederland. Het vliegtuig was redelijk op tijd, maar omdat we ook met de auto naar Bamako zouden rijden, hebben we het inchecken niet afgewacht. Het afscheid was zoals gewoonlijk abrupt, voordat je het weet verdwijnen ze zwaaiend uit het zicht. Ze hebben ontzettend genoten, dat lieten Saskia en Peter steeds weer weten. Ik had mij van te voren enigszins zorgen gemaakt. Ze zijn niet meer de jongsten, het klimaat is hier niet het gemakkelijkst en het comfort is primitief. Maar ik heb mij gelukkig volledig vergist, niets was teveel, ze deden overal aan mee, het tempo van Peter was net als in Nederland, het comfort was geen punt en de warmte viel ze erg mee. Dus iedereen blij.
Met gezwinde vaart gingen we op weg voor de 650 kilometer naar Bamako: Anetty, JanJoost, Baba en ik. Het was niet erg druk, behalve met geiten, maar ze hebben het allemaal overleefd. Na een korte stop in Ségou kwamen we rond vijven aan bij de missie in Bamako. Gelukkig was de Libanees open, vreemd genoeg het enige westers aandoende restaurant in de directe omgeving. De slaapzaal in de missie was warm, niet iedereen heeft goed geslapen, ik wel trouwens. Dinsdag eerst op bezoek bij Air Maroc om de terugvlucht te confirmeren. Dat viel nog tegen, de namen stonden in het systeem, maar het reserveringsnummer ontbrak. Na een paar mislukte telefoontjes met het reisbureau in Nederland en na twee uur wachten, heeft Yvonne in Nederland alsnog het reserveringsnummer kunnen regelen, er was duidelijk iets misgegaan. Daarop hebben we een leuke wandeling gemaakt door een klein stukje van de markt, de wirwar van straatjes, kraampjes, winkeltjes, marskramers.
Een ongekende drukte, alles krioelt door elkaar, het is een lust voor het oog.
Fotograferen blijft moeilijk. Een rijtje mannen met plateautjes met gouden sieraden voor hun buiken werd furieus als ze alleen al een camera zagen. Jammer, overal liggen de prachtigste Novib-kalender-foto's voor het schieten.
's-Middags verken ik met Baba de plek waar we onze pompen kunnen ophalen, het is nog een hele zoektocht. En het is zóveel, dat ik mij afvraag of het wel in de auto krijgen. Maar dat zien we donderdag wel.
Dinsdagavond het afscheidsdineetje met Anetty en JanJoost. We rijden er voor naar de uitgaanswijk rond de BlaBla-bar en drinken daar om te beginnen een beetje een duur pilsje. In restaurant Poularco gebruiken we de maaltijd. Natuurlijk is daar weer de discussie over wat leuk is en wat niet. Mijn voorkeur gaat als altijd uit naar de simpele restaurants en niet naar de quasi Europese die hier mijns inziens niet erg thuis horen, waar voornamelijk de expats komen. OK, ik geef toe dat niet iedereen in een hutje in een of ander arm dorp zal willen wonen en af en toe een beetje vertier zoeken, dat ze zo node missen en een afgelegen land als Mali. En er zijn natuurlijk Afrikanen die daar op inspelen door een uitspanning te beginnen. JanJoost vindt dat ook dit een stukje Mali is en ik geef hem daarin gelijk, maar het is niet mijn stukje Mali. Al met al hadden we een plezierige laatste avond, en omdat vooral ik behoorlijk moe was, zijn we redelijk vroeg naar het vliegveld gereden en hebben we afscheid genomen. Niet makkelijk, Anetty en JanJoost horen tot mijn dierbaarste vrienden. Ik ben erg blij dat ze er waren.
Ik heb als een blok geslapen en na het ontbijt reden Baba en ik naar de ambassade voor het visum voor Baba. Op 21 maart vliegt hij voor 10 dagen naar Nederland om samen met Yvonne zijn stichting te promoten. De aanvrage verliep naar omstandigheden gemakkelijk, geen vergelijk met de aanvrage indertijd voor het visum voor Dramane. De middag hebben we vooral besteed aan het doen van inkopen voor als ik weer ver weg van de grote stad zit, zeep, sandalen, pinda's, kaas, gedroogde champignons, bonbons voor de Sanogo's, een paar CD's en films en ik weet niet veel. Met Baba valt niet meer te praten, hij is door een verkoudheid volledig zijn stem kwijt, slechts fluisterend kan hij zich verstaanbaar maken.
We eten weer bij de Libanees en om negen uur duik ik dodelijk vermoeid het bed in. Voor de goede orde, deze Libanees is een prettig restaurantje, het ligt aan een drukke achterafstraat, klein terrasje voor de deur en het eten is simpel maar goed.
Donderdag 28 februari.
We zoeken weer de plek op waar onze pompen liggen, de zonnepanelen stouwen we op het dak, de rest kan nog vrij riant achterin de auto. Het kost wel snelheid, vooral het pakket zonnepanelen vangt veel wind. Ik heb het idee dat het niet hard opschiet. Halverwege stoppen we onder een grote baobab en ik constateer een lekke band.
Een paar dorpjes later laten we hem repareren. Voor de rest is het gas op de plank en ogen dicht. Om zes uur komen we keurig op tijd aan in Sévaré, waar de hele familie Sanogo ons enthousiast verwelkomt. Ik breng aansluitend Baba naar Mopti. Hij had zo'n prachtig kado voor zijn dochtertje Nanette, een spierwitte wollen sneeuwman met een rode puntmuts, die bovendien een liedje kon zingen. Nanette was overgelukkig en straalde van geluk. Het heeft maar kort geduurd. Een vriendinnetje wilde de pop vasthouden en door geruk en getrek kwam de pop in het riool terecht en die is erg smerig (understatement). Wit werd zwart en geluid werd stilte. Toen ik weg ging hing de pop aan de waslijn te drogen.
Vrijdag 29 februari 2008.
Ik slaap uit, wat betekent dat ik mijn neus om acht uur buiten de deur steek. Ik hoop op een dagje vrij, niks doen, mijn nieuwsbrief schrijven, middagdutje. Ik had de buitendeur nog niet geopend of Sékou kwam zwalkend en met een van pijn doorschoten gelaat naar binnen, hij wilde niet gaan zitten, hij hing een beetje over een stoel en hij stond erbij alsof hij moest overgeven. Pijn in zijn buik, is het een blinde darm-ontsteking, een knoop in zijn darm? Christian had hem 's-nachts om drie uur een injectie gegeven, maar dat had niet geholpen. Collega Pierre en Christian beveelden aan om hem in Mopti te laten onderzoeken. Dit ging hun boven de pet. Het gedoe rond het ziekenhuis hoort ook bij het leven in Mali. Je wordt van het kastje naar de muur gestuurd, drie uur later hadden we een bed voor hem gevonden, zaal 3, bed 6, helemaal achterin. De doos ter grootte van een bierkratje volgepropt met medicijnen staat onder zijn bed. Er wordt een foto van zijn buik gemaakt, maar ik geloof niet dat daar veel op te zien was. De dokter wilde het tot zondag of maandag aanzien, alvorens over te gaan tot operatie. De kosten zijn tot nu toe te overzien, de doos met medicijnen kostte 35 Euro en twee weken ziekenhuis nog eens 5 Euro (in elk geval goedkoper dan een hotel, maar het comfort is minder). Niks voor niks in het ziekenhuis, alles dient vooraf te worden betaald. Het enige wat niks kost is de dood. Rond enen keer ik terug met Founé, die af en toe in tranen uitbarst, ze maakt zich erge zorgen, en dat kan ik mij voorstellen. Het leven is verweven met de dood, het kan zomaar afgelopen zijn. Wat moet zij beginnen, het vinden van een andere man lijkt niet tot de mogelijkheden te behoren, ze is geen jonge bloem meer. En wat zou ìk zonder Sékou moeten? We hadden het zo goed geregeld volgens mij, iedereen was gelukkig. Maar goed, we moeten niet van het slechtste scenario uitgaan. Kop op, voorlopig heeft Sékou nog praatjes. Om zes uur ga ik nogmaals naar het ziekenhuis om rond zevenen alweer terug te zijn voor de film. Ook zonder Sékou lukt het wel, alle kinderen hebben de banken en de stoelen al buiten neergezet en keurig op tijd beginnen we met het voorprogramma en daaropvolgend de hoofdfilm Les Chatiments: een griezelfilm van het kaliber The shining, geen aanrader.
Nog net op de valreep haalt Niangaly de aandrijfriem op voor de compressor, die zojuist uit Nederland per post is aangekomen. Kosten hier ruim 500 Euro, in Nederland 155! Niangaly is dolgelukkig en houdt niet op mij te bedanken, alsof zijn leven ervan afhing.
Zaterdag 1 maart 2008.
Het is alweer Mopti. Sékou ligt nog steeds aan de infusen, hij had redelijk geslapen. Mami, de jonge vrouw die bij de Sanogo's inwoont had bij hem gewaakt. Ze is volgens mij een hele lieve meid, van het stille type, die haar eigen gangetje gaat en altijd klaar staat, jammer dat ze geen woord Frans spreekt. Maman, de grand-frère uit Sévaré had een schaal eten bij zich, ik had een kilo bananen en een fles koel water. Eind van de middag nogmaals naar Mopti met een auto vol mensen, Sékou is blij met het bezoek, de koele flessen water en de plastic zakjes met bissap.
De film van vanavond: Ratatouille, een animatiefilm. Het publiek roept steeds vaker om Harry Potter, ik denk dat ik er binnenkort aan moet geloven en de 5 films ga herhalen. Moussa bracht tijdens de film weer een grote schaal met papaya, ik neem hem morgen mee voor Sékou. Moussa en Ina doen er weer alles aan om mij het leven prettig te maken. Elke dag komt er wel iemand wat brengen, vandaag kwam zijn zoon Mamadou met een zak heerlijke pinda's, gisteren brachten ze weer een zak bissap, voor Saskia en Peter hadden ze elk een jurk laten maken. Het is verschrikkelijk aardig, maar waar houdt het op? En zit er niets achter? Ik vertrouw het niet helemaal.
Zondag 2 maart.
Ik weet niet hoe de dag zal verlopen. Gisteren heeft Founé voorgesteld vanmorgen met de hele familie bij Sékou op bezoek te gaan. Dus wanneer deze nieuwsbrief het internet opgaat weet ik nog niet.
Het is half twaalf, ik ben zojuist naar Mopti gereden met een hele auto vol mensen, die allemaal bij Sékou op bezoek willen. Het gaat gelukkig beter, Sékou zegt nog maar weini pijn te hebben. In zaal drie is het een treurige bedoening. Er zijn geen stoelen, twee of drie bezoekers zitten op de rand van het bed, een paar anderen zitten om de hoek op een matje op de grond. Er wordt niet veel gesproken. Naast Sékou ligt een jongetje van een jaar of tien, een soort Dramane lijkt mij, hij is erg ziek en heeft ergens in maag of darm een perforatie, zodat zijn buik volloopt met spul wat daar niet hoort. Het jongetje komt van ver, ongeveer 200 kilometer vanaf hier en slechts bereikbaar via een slechte weg. Vader en moeder zitten om hem heen, regelmatig komt er een arts of een verpleger en wordt er beraadslaagd. De moeder vroeg ook aan mij om te kijken, ze dacht dat ik arts was. Ik vermoed dat hij morgen wordt geopereerd.
Na een drie kwartier zwijgen en rondkijken besluit ik terug te gaan. Waarschijnlijk ga ik straks nog met de kinderen heen en weer.
