Dag 25
We staan om 07:00 AM op, Willem heeft koffie gezet. Bonjour zeggen we slaperig tegen elkaar. Vandaag gaan we de riddering van Joop meemaken, om 08:15 AM moeten we bij de Assemblee Regionale zijn. De President van Mali zal er niet bij zijn hadden we al begrepen maar wel de ‘Ministre de l’Administration territoriale et des collectivités locales’. Geen idee wat het equivalent is in Nederland maar hij was wel behoorlijk belangrijk want hij kwam ongeveer driekwartier te laat en dan ben je toch een man met aanzien.

Geweldig om zoiets mee te maken. Zoals je misschien ooit hebt gezien bij het journaal of bij klokhuis. Dikke fauteuils voor de belangrijke mensen vooraan en stoeltjes met zon achteraan. Mannen en vrouwen met tulbanden en kleurrijke gewaden, militairen en een haag van scholieren. Het is vroeg, het is prima weer en er speelt een goede band. Achteraf hebben we het er nog even over of ze misschien een cd hebben opgenomen.

De Nederlandse vertegenwoordiging bestaat uit Aagje, Kim, Paul, Willem, Erik, Gerard, iemand van de Nederlandse ambassade (De ambassadeur zelf kon er helaas niet bij zijn maar had wel een mooie brief geschreven) en ik. We schieten allemaal wat foto’s en filmen. Joop en Gonny genieten er ook van behalve dat er Malinese fotografen voor hun neus staan zodat ze de man die speecht niet zo goed kunnen zien, dat schijnt vaker te gebeuren. Joop speecht zelf ook en verteld over het gebouw; zo ontworpen dat het binnen altijd koel is zonder daarvoor airconditioning aan te hoeven leggen. Een soort provinciehuis welke hij ontworpen heeft voor de Assemblee Regionale.

Na afloop, drinken we nog wat op het dak, nemen afscheid van de rest en keren huiswaarts. Ik schrijf in mijn dagboek, Erik leest een boek op het dakterras en Gerard en Willem gaan elk een auto importeren. Het importeren van de auto’s lukt niet helemaal want het is te duur en er moet dan toch maar een keer nagedacht worden over wat het plan is. Wat gaat er met die auto’s gebeuren. Het importeren van Le Petit Cadeau Express 2 blijkt namelijk duurder dan de waarde te zijn van de auto in Nederland. Tijdens de auto discussie komen Paul en Kim even langs om Willem weg te kapen en te vertellen dat ze hem later op de avond terugbrengen in ruil voor wat pannenkoeken.

Gerard, Erik en ik maken wat uiensoep, eten de bonenschotel van Ina en beginnen dan aan het echte werk, de pannenkoeken. Het beslag wordt gemaakt van aanmaakmelk zonder maatbeker, Gerard proeft. Paul, Kim en Willem lopen binnen op het moment dat de eerste pannenkoek wordt geserveerd. De naturel en bananenpannenkoeken vliegen over tafel en Paul trekt een fles rum uit zijn tas  zodat we kunnen flamberen. Propvol zit iedereen uit te buiken. Dat was heerlijk en het flamberen maakte het helemaal af.

We nemen afscheid van Paul en Kim die morgen de auto pakken richting Bamako om dan naar Nederland te vliegen. Was gezellig, laten we in Nederland weer afspreken. We trekken nog een paar potjes bier open tijdens het toepen en verdwijnen dan richting het dakterras. Insmeren met Deet had misschien niet gehoeven want in de tent zit dit keer geen één mug.

Dag 26
Er gaat geen wekker, iedereen is gewoon wakker om 07:00 AM. Erik is aan de immodium en doet nog een dutje terwijl Gerard, Willem en ik aan de dertig eieren beginnen die Moussa ons gisteravond als cadeautje kwam brengen samen met de tros bananen en de reuze papaja. Moussa geeft ons elke dag eetbare cadeautjes. Maar Willem kan er ook wat van. Tijdens de ochtendkoffie krijgt Moussa te horen dat hij Gerard’s auto mag hebben in ruil voor zijn ouwe auto. Een zeer goeie deal, een cadeautje van Willem. Moussa natuurlijk ontzettend blij. Le Petit Cadeau Express 2 veranderd vandaag van eigenaar, wel even slikken maar hij blijft in de familie dus we zien hem nog wel terug.

In de middag komen Willem en Gerard weer terug, moe van het bureaucratische heen en weer geloop en 1,8 miljoen CFA armer. CFA wordt in de volksmond ook wel euro, yen of ruppee genoemd. Het maakt niet uit geld is geld. Moussa nog steeds heerlijk blij, Gerard wat minder want hij had verwacht dat doordat het zo uitliep Erik en ik alle tassen wel hadden gepakt voor onze trektocht door de Dogon. Willem blijft in Sévaré.

1,8 miljoen Zlotys is natuurlijk een belachelijk bedrag. In Nederlandse guldens is dat  6.121,4167, alleen voor het invoeren van de auto’s. Nu hebben we het over twee Peugeots één van vijf jaar oud en één van het prehistorische tijdperk met meer dan 4 ton op de teller. Deze laatste was vreemd genoeg het duurste om in te voeren. Dit bedrag kunnen we redelijk nauwkeurig uitrekenen omdat Erik en Willem eergisteren de weddenschap wat-is-1-euro-in-guldens? verloren hebben, kosten een whiskyfles voor de winnaar en het ging om het vierde cijfer achter de komma. Gerard en ik waren met andere dingen bezig.

De prehistorische auto, voorheen liefdevol genoemd Le Petit Cadeau Express 2, welke afgezien van de benzinepomp van A naar B heeft gebracht, blijkt toch wat kuren te hebben. Weer lekt ie benzine en dit keer zullen we toch wel een ruig ritje voor de boeg hebben. Naar Bandiagara is het 60 kilometer asfalt (dik een half uur), prima te doen maar daarna begint er een tochtje van 43 kilometer (voor de personen met moed dik twee en half uur). Onderweg komen we eigenlijk alleen maar vette bling bling 4x4’s tegen. Om het geluk toch een beetje aan onze kant te laten zijn nemen we een lifter mee, een blauwe peul met een wandelstok. Bijzonder blij stapt hij in en bijzonder blij en onder de indruk stapt hij weer uit. Kunnen alleen de Lonely Planet van West Afrika niet meer terugvinden.

We rijden langs de mooiste plantages, vol met uien en vrouwen die hard aan het werk zijn. Langs kinderen die met de auto meerennen zo dichtbij dat het gewoon gevaarlijk is en dan na flink wat schuddebuik werk rijden we over een bruggetje Sangha in. Een horde kinderen stromen op ons af om ons de weg te leiden naar het kampement Gites de Femme Dogon. Aangekomen vragen we naar Serou, de gids die Paul en Kim ook hadden, de pomp inspecteur van Joop en wat later blijkt een vriend of in ieder geval kennis van Bakary.

Serou komt op een gegeven moment aangelopen en stelt zich voor. Hij wil ons wel voor twee dagen op sleeptouw nemen dus we nemen het programma door. Hij was nog niet op de hoogte van Joop’s komst naar de Dogon dus ook niet van een speciale dans ter gelegenheid van hem. Hij verteld ons dat hij wel even zal informeren hoe of wat terwijl wij beginnen aan de couscous mouton. Erg lekker die couscous mouton. We drinken nog een biertje en besluiten dan om een wandeling te maken.

Ontzettend donker en de wandeling is van korte duur. Wij zijn natuurlijk ook behoorlijk moe, was een lange dag. Ik kijk even op mijn horloge en het is al ver na onze bedtijd. Om 21:30 PM vallen we inslaap.

Dag 27
Toch wel redelijk lekker geslapen op het dak. Weinig muggen in Sangha en ietsje warmer, wel nog een slaapzak nodig halverwege de nacht. Ontbijt met twee zachte broodjes met jam en twee koppen koffie. Serou is iets verlaat maar om ongeveer 07:30 AM beginnen we dan toch aan onze trektocht. Eerste halte een graftombe van de Tellem, het volk dat oorspronkelijk in het Dogon gebied woonde. Geen kerkhofje met wat gras tussen de stenen. Nope, halverwege de rotswand liggen in van modder gemaakte kamers allemaal botten op een hoop. Tien meter verderop, wel even naar beneden klimmen ligt de oorspronkelijke verblijfplaats van Herman Haan. Blijkt dat er een Nederlander hier heeft gewoont, een antropoloog, 30 jaar af en aan.

Van Willem horen we later dat hij die man wel eens heeft ontmoet. Helaas is hij overleden. Het feit dat je overal plantages ziet met uien is aan hem te danken, die uien komen uit Nederland. Net zoals het Douwe Egberts blik bij onze eerste stop in Pegue Tele. De man die ons koffie en thee uit een oud DE blik was de oude chef. Hij neemt ons mee naar zijn huisje en laat ons zijn foto muur zien met foto’s van onder andere Herman.

Pegue is bereikbaar via een fantastische route, klimmen en klauteren, wat een uitzicht, echt super en oh wat een aanrader voor de personen zonder hoogtevrees. Na Pegue lopen we bovenlangs naar Ireli. Een dorp gebouwd met modder, stenen en waarschijnlijk behoorlijk wat zweet tegen de rotswand aan. Serou verteld ons dat Irreli 800 inwoners telt en begeleidt ons naar een plek waar we pasta eten. We heben trek gekregen en samen met het gekoelde water laat het ons goed smaken. Ze hebben op de een of andere manier een koelkast de berg op gekregen die werkt op benzine. Na de lunch worden we naar een aantal matrassen gewezen en doen we een dutje.

Uurtje geslapen en we kunnen weer, eerst Yaye, een piep klein dorpje en dan Amani waar we zullen overnachten. Het laatste stukje lopen we over de vlakte, het is al wat koeler en weer genieten we van het uitzicht. Dit keer grasvlaktes met Baobab bomen, enkele ezeltjes, koeien en de mooiste vogels. Knal blauw. We bereiken eerst de school van het dorpje en maken net mee hoe de kinderen de dag afsluiten met het naar beneden halen van de vlag met als afsluit een schreeuw. De kinderen nemen ons bij de hand en samen met Serou begeleiden ze ons, aan de hand, naar onze slaapplaats 30 meter van een groepje kaaimannen. Bij kaaimannen bedoel ik niet mannen van de Kaai stam.

Het is donker geworden en wachtend op het avondmaal genieten van wat lauw bier horen we Afrikaans tromgeroffel en man die iets roept. Serou vraagt ons om stil te zijn en wij zwijgen even. Ok, voorbij, Serou wat was dat? Seou verteld ons dat de man riep dat het hele dorp zich klaar moet maken voor het feest van morgen. Joop zal dan arriveren en de eerste buitenlandse gasten zijn gearriveerd. Beetje trots kijken wij elkaar aan. Maak je niet mee, mooi verhaal en geen bereik om de te sms’en. We nemen nog wat bier en toepen tot ongeveer 21:00 PM. We gaan naar bed maar in de nacht worden we alweer wakker gemaakt door Dogon getrommel en gezang. Gerard wil gaan kijken, Erik is te moe en ik eigenlijk ook. Moeten toch eerst toestemming vragen om rond te mogen lopen in het dorp.
dagen
Amatigue, Gonny, ?, en Joop
Assemblée Régionale
Moussa met petit cadeaux express 2
uienveldjes
stuwdam
Sérou
de afdaling
foto van Herman Haan